Utrata zaufania do księgowej przyczyną rozwiązania umowy o pracę

Jeśli pracodawca wskaże przyczyny konkretyzujące utratę zaufania do pracownika, sąd uzna zasadność rozwiązania angażu na tej podstawie.

Aktualizacja: 17.05.2016 09:21 Publikacja: 17.05.2016 06:30

Utrata zaufania do księgowej przyczyną rozwiązania umowy o pracę

Foto: 123RF

Pracownica (księgowa) nierzetelnie i niestarannie prowadziła księgowość w firmie (bałagan, braki w dokumentach). Niektóre błędy wykryła też kontrola urzędu skarbowego, np. księgowa nie przesyłała kilku dokumentów, czego wymagają przepisy podatkowe. Wypowiedziałem jej umowę o pracę, gdyż utraciłem do niej zaufanie (wskazałem to w podstawie zwolnienia). Księgowa skierowała sprawę do sądu o przywrócenie do pracy. Uważa, że nie było rażących naruszeń, jej winy, a miała dużo obowiązków. Czy w tej sytuacji wymówienie było słuszne? Czy sąd może przywrócić ją do pracy? – pyta czytelnik.

Generalnie ocena przesłanek wypowiedzenia zależy od konkretnego stanu faktycznego. Trzeba zatem przeanalizować podany stan faktyczny pod kątem stosownych przepisów.

Zwykłe rozstanie

Zastosowany tryb rozwiązania umowy o pracę (za wypowiedzeniem) określony w art. 32 § 1 i 2 kodeksu pracy jest zwykłym sposobem rozwiązania umowy o pracę, w odróżnieniu od rozwiązania umowy bez wypowiedzenia – na podstawie art. 52 k.p. Strony stosunku pracy, zawierając umowę bez określania końcowego terminu (na czas nieokreślony), dopuszczają możliwość jej rozwiązania w dowolnej chwili, z zastrzeżeniem ustawowego okresu wypowiedzenia. Mimo że ustawodawca nakazuje pracodawcy wskazać na piśmie faktyczną przyczynę rozwiązania angażu (art. 30 § 4 k.p.), nie ogranicza go w możliwości rozwiązywania umów o pracę jedynie do przypadków zawinionych przez pracownika. Przeciwnie – przyczyna uzasadniająca rozwiązanie angażu może być związana np. z oceną pracownika i jego sposobu świadczenia pracy, ale też leżeć wyłącznie po stronie pracodawcy. Stanowisko takie potwierdza Sąd Najwyższy.

W orzeczeniu z 2 października 1996 r. (I PRN 69/96) Sąd Najwyższy stwierdził, że „zasadność wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 k.p.) powinna być oceniana w płaszczyźnie stwierdzenia, że jest to zwykły sposób rozwiązywania umowy o pracę". Nie jest zatem konieczne dla rozwiązania umowy o pracę w tym trybie rażące czy też poważne naruszenie obowiązków pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku z 23 stycznia 2001 r. (I PKN 212/00) SN wskazał też, że „wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązywania umów o pracę zawartych na czas nieokreślony i do rozwiązania stosunku pracy tym sposobem nie jest wymagana żadna szczególna przyczyna, a zwłaszcza zawinione przez pracownika uchybienie obowiązkom pracowniczym". Dlatego aby uznać zasadność rozwiązania umowy z księgową, nie trzeba stwierdzać ciężkiego naruszenia przez nią obowiązków ani tego, że dopuściła się ona tych naruszeń w sposób zawiniony.

Sprecyzowana utrata zaufania

Co istotne, w podanej sytuacji przyczyną rozwiązania angażu była utrata zaufania. Może to być powód rozwiązania umowy o pracę, ale jedynie wówczas, gdy pracodawca ma ku temu obiektywne podstawy, a posiadanie zaufanie jest konieczne do pracy na konkretnym stanowisku.

Jak podaje SN w orzeczeniu z 26 marca 1998 r. (I PKN 565/97), „spełniając wymóg konkretności przyczyny wypowiedzenia, nie wystarczy powołanie się na utratę zaufania, lecz konieczne jest jej doprecyzowanie poprzez wskazanie konkretnych zarzutów. Wskazanie w piśmie wypowiadającym pracownikowi umowę o pracę utraty zaufania pracodawcy do pracownika wystarczająco konkretyzuje tę przyczynę w kontekście znanych pracownikowi zarzutów, postawionych mu wcześniej przez pracodawcę".

W treści wypowiedzenia umowy czytelnik podał księgowej zarówno ogólną przyczynę jej rozwiązania (utrata zaufania), jak i ją sprecyzował. Wskazał m.in., że był bałagan w dokumentacji, były w niej braki, a poza tym kontrola skarbowa wykryła błędy, które wynikły z naruszenia przepisów podatkowych. Podane okoliczności mogły więc spowodować utratę zaufania koniecznego do wykonywania pracy na stanowisku księgowego.

Od tak fachowego pracownika szef może wymagać np. znajomości przepisów podatkowych, staranności czy porządku w miejscu pracy, a jeżeli jego działania w tym zakresie uważa za niewystarczające, ma prawo rozwiązać z nim umowę. Taki kierunek interpretacyjny zaakceptował Sąd Okręgowy w Gdańsku w wyroku z 29 listopada 2013 r. (VIII Pa 56/13). Oddalił on apelację pracownika od wyroku sądu pierwszej instancji dotyczącego przywrócenie zwolnionego do pracy.

WNIOSEK

Pracodawca ma prawo doboru takiej kadry pracowniczej, która spełni jego oczekiwania i do której będzie miał zaufanie. Podane przez szefa przyczyny konkretyzujące utratę zaufania wystarczą, aby sąd oddalił pozew pracownika, a tym samym uznał zasadność rozwiązania angażu.

Podstawa prawna: art. 30 § 4, art. 32 § 1 i 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502 ze zm.)

Pracownica (księgowa) nierzetelnie i niestarannie prowadziła księgowość w firmie (bałagan, braki w dokumentach). Niektóre błędy wykryła też kontrola urzędu skarbowego, np. księgowa nie przesyłała kilku dokumentów, czego wymagają przepisy podatkowe. Wypowiedziałem jej umowę o pracę, gdyż utraciłem do niej zaufanie (wskazałem to w podstawie zwolnienia). Księgowa skierowała sprawę do sądu o przywrócenie do pracy. Uważa, że nie było rażących naruszeń, jej winy, a miała dużo obowiązków. Czy w tej sytuacji wymówienie było słuszne? Czy sąd może przywrócić ją do pracy? – pyta czytelnik.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara