Pracownica (księgowa) nierzetelnie i niestarannie prowadziła księgowość w firmie (bałagan, braki w dokumentach). Niektóre błędy wykryła też kontrola urzędu skarbowego, np. księgowa nie przesyłała kilku dokumentów, czego wymagają przepisy podatkowe. Wypowiedziałem jej umowę o pracę, gdyż utraciłem do niej zaufanie (wskazałem to w podstawie zwolnienia). Księgowa skierowała sprawę do sądu o przywrócenie do pracy. Uważa, że nie było rażących naruszeń, jej winy, a miała dużo obowiązków. Czy w tej sytuacji wymówienie było słuszne? Czy sąd może przywrócić ją do pracy? – pyta czytelnik.
Generalnie ocena przesłanek wypowiedzenia zależy od konkretnego stanu faktycznego. Trzeba zatem przeanalizować podany stan faktyczny pod kątem stosownych przepisów.
Zwykłe rozstanie
Zastosowany tryb rozwiązania umowy o pracę (za wypowiedzeniem) określony w art. 32 § 1 i 2 kodeksu pracy jest zwykłym sposobem rozwiązania umowy o pracę, w odróżnieniu od rozwiązania umowy bez wypowiedzenia – na podstawie art. 52 k.p. Strony stosunku pracy, zawierając umowę bez określania końcowego terminu (na czas nieokreślony), dopuszczają możliwość jej rozwiązania w dowolnej chwili, z zastrzeżeniem ustawowego okresu wypowiedzenia. Mimo że ustawodawca nakazuje pracodawcy wskazać na piśmie faktyczną przyczynę rozwiązania angażu (art. 30 § 4 k.p.), nie ogranicza go w możliwości rozwiązywania umów o pracę jedynie do przypadków zawinionych przez pracownika. Przeciwnie – przyczyna uzasadniająca rozwiązanie angażu może być związana np. z oceną pracownika i jego sposobu świadczenia pracy, ale też leżeć wyłącznie po stronie pracodawcy. Stanowisko takie potwierdza Sąd Najwyższy.
W orzeczeniu z 2 października 1996 r. (I PRN 69/96) Sąd Najwyższy stwierdził, że „zasadność wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 k.p.) powinna być oceniana w płaszczyźnie stwierdzenia, że jest to zwykły sposób rozwiązywania umowy o pracę". Nie jest zatem konieczne dla rozwiązania umowy o pracę w tym trybie rażące czy też poważne naruszenie obowiązków pracowniczych.
W uzasadnieniu wyroku z 23 stycznia 2001 r. (I PKN 212/00) SN wskazał też, że „wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązywania umów o pracę zawartych na czas nieokreślony i do rozwiązania stosunku pracy tym sposobem nie jest wymagana żadna szczególna przyczyna, a zwłaszcza zawinione przez pracownika uchybienie obowiązkom pracowniczym". Dlatego aby uznać zasadność rozwiązania umowy z księgową, nie trzeba stwierdzać ciężkiego naruszenia przez nią obowiązków ani tego, że dopuściła się ona tych naruszeń w sposób zawiniony.