Zdaniem CCOO obowiązek ustanowienia takiego systemu ewidencji wynika nie tylko z prawa krajowego, ale również z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz dyrektywy 2003/88/WE o czasie pracy. Deutsche Bank uznał natomiast - powołując się na orzecznictwo Tribunal Supremo (Sądu Najwyższego w Hiszpanii) - że hiszpańskie prawo nie zobowiązuje pracodawców do rejestrowania czasu pracy pracowników w celu określenia różnicy między zwykłą pracą a wykonywaniem nadgodzin. Jest jedynie ogólny obowiązek ewidencjonowania przepracowanych godzin nadliczbowych i informowania pod koniec każdego miesiąca pracowników i ich przedstawicieli w związkach zawodowych o liczbie nadgodzin.
Hiszpański Sąd Centralny nabrał wątpliwości, czy wykładnia Tribunal Supremo jest zgodna z unijnym prawem. Zapytał o to Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Według informacji, które przedstawił Trybunałowi, w Hiszpanii nie ewidencjonuje się 53,7 proc. przepracowanych godzin nadliczbowych, a hiszpańskie ministerstwo pracy stoi na stanowisku, że do ustalenia, czy godziny nadliczbowe rzeczywiście miały miejsce, należy dokładnie określić liczbę przepracowanych godzin w ogóle. Sąd Centralny podkreślił, że wykładnia prawa hiszpańskiego przyjęta przez Tribunal Supremo w praktyce oznacza, że pracownicy nie mieliby szans wykazać, że ich czas pracy przekroczył maksymalny wymiar, a zrzeszające ich związki zawodowe nie miałyby żadnych środków niezbędnych do kontroli przestrzegania przepisów o czasie pracy. W rezultacie - przyznał Sąd Centralny - prawo hiszpańskie nie jest w stanie zapewnić skutecznego przestrzegania obowiązków ustanowionych w dyrektywie o czasie pracy, jak również w dyrektywie 89/391/EWG o bhp.
W ogłoszonym dzisiaj wyroku Trybunał skorygował wykładnię hiszpańskiego Sądu Najwyższego i stwierdził, że brak regulacji zobowiązujących pracodawców do ustanowienia systemu umożliwiającego pomiar dobowego czasu pracy świadczonej przez każdego pracownika jest sprzeczny z unijnymi dyrektywami.
Trybunał podkreślił znaczenie podstawowego prawa każdego pracownika do ograniczenia maksymalnego wymiaru czasu pracy, a także do okresów dobowego i tygodniowego odpoczynku, które to prawo zostało ustanowione w Karcie, a jego treść uściślona w dyrektywie o czasie pracy.
- Państwa członkowskie są zobowiązane do umożliwienia pracownikom skutecznego korzystania z przyznanych im praw, a konkretne zasady ustanowione dla zapewnienia wykonania dyrektywy nie mogą pozbawiać tych praw ich treści. Pracownika należy traktować jako słabszą stronę stosunku pracy, w związku z czym niezbędne jest uniemożliwienie ograniczania przez pracodawcę praw pracownika - stwierdził TSUE.
Brak systemu umożliwiającego pomiar dobowego czasu pracy każdego pracownika uniemożliwia obiektywne i wiarygodne ustalenie liczby przepracowanych przez pracownika godzin, a także ich rozłożenia w czasie. Nie można ustalić godzin nadliczbowych, a to bardzo utrudnia, a nawet uniemożliwia dochodzenie przez pracowników poszanowania przyznanych im praw.
