Przedsiębiorstwo transportowe odpowiada na zasadzie ryzyka - wyrok Sądu Okręgowego w Płocku

Przedsiębiorstwo transportowe posługujące się mechanicznymi środkami komunikacji odpowiada na zasadzie ryzyka – stwierdził Sąd Okręgowy w Płocku.

Aktualizacja: 02.05.2018 19:31 Publikacja: 02.05.2018 15:55

Przedsiębiorstwo transportowe odpowiada na zasadzie ryzyka - wyrok Sądu Okręgowego w Płocku

Foto: 123RF

Zbyt szeroko określony zapis o działalności spółki może wpędzić ją w tarapaty. Spowodować to może, że zostanie uznana za przedsiębiorstwo wprowadzane w ruch za pomocą sił przyrody, a co za tym idzie, będzie odpowiadać na drodze cywilnej na zasadzie ryzyka. Przekonała się o tym pewna firma z branży logistycznej.

W Krajowym Rejestrze Sądowym jako przedmiot swojej działalności wpisała kilkanaście pozycji. Wśród nich był: transport drogowy towarów, magazynowanie i przechowywanie ich, działalność pocztowa i kurierska, konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych a nawet działalność organizatorów turystyki.

Na terenie magazynu spółki miał miejsce wypadek. Zatrudniony za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej Michał P. razem z innym pracownikiem demontował osłonę chłodnicy kombajnu tzw. „puzon", która znajduje się przy silniku kombajnu na wysokości około 3 metrów. W trakcie prac osłona zsunęła się i uderzyła w nogę Michała P. Na skutek wypadku mężczyzna doznał zerwania mięśnia dwugłowego łydki lewej nogi.

Dwa miesiące korzystał ze zwolnienia lekarskiego (noga w gipsie) i z rehabilitacji, a jego niezdolność do pracy okazała się przyczyną rozwiązania umowy o pracę tymczasową.

Zdarzenie zgłoszon0 jako wypadek przy pracy. Zespół powypadkowy stwierdził, że przyczyną wypadku był brak instrukcji bezpiecznego wykonywania pracy podczas demontowania osłony chłodnicy silnika, co spowodowało opracowanie przez pracowników niestandardowego sposobu demontażu oraz brak zabezpieczenia osłony chłodnicy, nie dające stuprocentowej kontroli w trakcie demontażu.

Poszkodowany wystąpił do sądu przeciwko spółce. Domagał się 10 tys. zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Spółka wniosła o oddalenie powództwa, zakwestionowała żądanie zarówno co do zasady, jak i wysokości. Wskazywała, że nie jest przedsiębiorstwem wprowadzanym w ruch za pomocą sił przyrody i nie odpowiada na zasadzie ryzyka (art. 435 § 1 k.c.), a zatem powstającą bez względu na winę prowadzącego przedsiębiorstwo.

Użycie sił przyrody

Sąd Rejonowy w Płocku uznał, że spółka ponosi względem powoda odpowiedzialność i nakazał jej wypłatę 2,7 tys. zł.

W uzasadnieniu przypomniano, że zgodnie z art. 435 § 1k.c., prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Przesłankami odpowiedzialności na podstawie tego przepisu są: ruch przedsiębiorstwa, szkoda, związek przyczynowy pomiędzy ruchem a szkodą.

W przekonaniu sądu pozwana spółka spełniała wymogi przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 435 § 1 k.c., bowiem według KRS przedmiotem działalności pozwanej był transport lądowy pasażerski, gdzie indziej nieskatalogowany; transport morski i przybrzeżny pasażerski; transport drogowy towarów; transport lotniczy pasażerski; transport lotniczy pasażerski; magazynowanie i przechowywanie towarów; działalność organizatorów turystyki; działalność agentów turystycznych; działalność pośredników turystycznych; działalność pozostałych agencji transportowych; pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana; pozostała działalność pocztowa i kurierska; konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli, sprzedaż hurtowa i detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych.

Sąd wskazał, że pozwane przedsiębiorstwo obejmuje określoną ilość środków transportu wprawianych w ruch przy użyciu sił przyrody, tj. paliw. Nie budzi wątpliwości, iż wykorzystanie sił przyrody jest niezbędne do realizacji działalności statutowej tego przedsiębiorstwa. Użycie sił przyrody odbywa się przy tym przy wykorzystaniu urządzeń technicznych o znacznym stopniu komplikacji technicznej i ma charakter powszechny. – W świetle tego, strona pozwana, jako prowadząca przedsiębiorstwo transportu, spełniała kryteria przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 435 k.c. – wskazano.

W ocenie sądu, szkoda, jakiej doznał Michał P. była następstwem uderzenia powoda przez część maszyny, przygotowywaną do transportu. – Tym samym szkoda, jakiej doznał powód, pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z niebezpieczeństwem wynikającym z zastosowania sił przyrody – podkreślono.

Spółka w apelacji od tego wyroku przekonywała, że prowadzi przedsiębiorstwo, które nie posługuje się w swej działalności własnymi środkami mechanicznymi, nie używa własnych bądź leasingowych środków transportu, a w celach transportowych zleca przewóz podmiotom trzecim, nie używa maszyn ani innych urządzeń przetwarzających, a maszyny, które demontował Michał P. nie stanowiły siły napędowej przedsiębiorstwa, a były przedmiotami przeznaczonymi do transportu przy użyciu pojazdów należących do osób trzecich.

Bierna postawa apelującej

Sąd okręgowy nie podzielił zapatrywania spółki, iż nie jest ona przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody.

W uzasadnieniu wskazano, iż ocenę, czy podmiot prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo może ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadzie ryzyka na podstawie art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego, należy oderwać od okoliczności konkretnego zdarzenia wywołującego szkodę i odnieść do zakresu zadań przedsiębiorstwa pozwanej. - W omawianym wyżej przepisie nie chodzi o przedsiębiorstwo, które jedynie wykorzystuje do realizacji części zadań ruch urządzeń wprawianych w ruch za pomocą sił przyrody, lecz o takie przedsiębiorstwo, które jako całość wprawiane jest w ruch za pomocą sił przyrody – wyjaśniono.

Jak zaznaczono, ciężar dowodu, że pozwana spółki prowadzi przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody obciążał powoda. Michał P. przedłożył na tę okoliczność wypis z Krajowego Rejestru Sądowego, wskazując na szeroki zakres prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

– Niewykluczone, że w rzeczywistości pozwana nie prowadzi tak szeroko zakrojonej działalności. Nie podjęła jednak żadnej inicjatywy w celu obalenia przedstawionego dowodu, poprzestając tylko na zaprzeczaniu, że jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody. Bierna postawa apelującej doprowadziła do odmiennego ustalenia – wskazał sąd. – Nie ma wątpliwości, że przedsiębiorstwo transportowe posługujące się mechanicznymi środkami komunikacji, odpowiada na zasadzie ryzyka – podkreślił.

Wyrok Sądu Okręgowego w Płocku z 14 marca 2018 roku. ©?

Sygnatura akt: IV Ca 740/17

Zbyt szeroko określony zapis o działalności spółki może wpędzić ją w tarapaty. Spowodować to może, że zostanie uznana za przedsiębiorstwo wprowadzane w ruch za pomocą sił przyrody, a co za tym idzie, będzie odpowiadać na drodze cywilnej na zasadzie ryzyka. Przekonała się o tym pewna firma z branży logistycznej.

W Krajowym Rejestrze Sądowym jako przedmiot swojej działalności wpisała kilkanaście pozycji. Wśród nich był: transport drogowy towarów, magazynowanie i przechowywanie ich, działalność pocztowa i kurierska, konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych a nawet działalność organizatorów turystyki.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe