Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku II UK 150/17 z 9 maja 2018 r.
Czytaj także: Agencja pracy tymczasowej w Polsce a oddelegowanie do pracy w innym kraju Unii Europejskiej
Spółka z o.o. miała siedzibę w Polsce i zatrudniała pracowników, którzy wykonywali pracę w Wielkiej Brytanii i we Francji. Działalność prowadzona przez spółkę w Polsce sprowadzała się do procesu rekrutacji pracowników a następnie obsługi księgowo-kadrowej tych pracowników, którzy pracowali wyłącznie za granicą. Spółka wystąpiła do ZUS o wydanie zaświadczenia dla swojego pracownika o podleganiu polskiemu systemowi zabezpieczenia społecznego ztytułu pracy wykonywanej w innych krajach UE (uprzednio formularz E-101, obecnie A1). ZUS wydał decyzję, w której odmówił wydania pracownikowi spółki takiego zaświadczenia. ZUS ustalił, że jako płatnik składek spółka nie prowadziła w Polsce godnej odnotowania działalności gospodarczej. Sąd okręgowy oddalił odwołanie spółki od decyzji ZUS. Sąd apelacyjny podzielił dotychczasowe ustalenia oceniając, że spór w sprawie sprowadzał się do interpretacji rozporządzenia Rady 1408/71 dotyczącej stosowania systemów zabezpieczenia społecznego dla pracowników najemnych. W myśl przepisów oraz wynikającej z nich zasady lex loci laboris, pracownik podlega ustawodawstwu państwa, w którym pracuje. Powołując się na postanowienia umowy, wymieniające jako miejsce zatrudnienia pracownika kilka państw UE, spółka stwierdziła w apelacji, że dla jej pracownika właściwy jest polski system ubezpieczenia społecznego, gdyż przysługiwał mu status „osoby zwykle zatrudnionej na terytorium dwóch lub więcej państw członkowskich". Sąd II instancji uznał jednak, że rozporządzenia Rady 1408/71 nie obejmuje przypadków, w których pracownik wykonuje obowiązki pracownicze kolejno w kilku państwach. Sąd uznał, że wykonywanie pracy na terytorium tylko jednego państwa UE w jednym czasie wyklucza nadanie statusu, pracownika świadczącego pracę najemną w kilku państwach, do którego odwoływała się skarżąca spółka.
Skarga kasacyjna wniesiona do SN została oddalona. SN podzielił rozważania sądu II instancji a ponadto stwierdził, że spółka która w Polsce ma tylko siedzibę firmy i pracowników rekrutujących do pracy za granicą, nie może posiadać statusu przedsiębiorstwa delegującego.
Komentarz eksperta
Izabela Kwacz, adwokat w warszawskim biurze Rödl & Partner
