Szereg (bardzo długi, zdaniem wielu zbyt długi) przepisów obejmuje szczególną ochroną trwałości stosunku pracy niektórych pracowników. Wśród nich do najliczniej reprezentowanych należą działacze związkowi, społeczni inspektorzy pracy, członkowie rad pracowników, pracownice w ciąży, radni. A niezależnie od tego ponad 40 innych kategorii pracowników. Według szacunków MPiPS w 2014 r. ze szczególnych gwarancji korzystało ok. 1 mln pracowników.
Za aprobatą
Czasami ta ochrona przyjmuje postać obowiązku uprzedniego uzyskania zgody jakiegoś podmiotu (np. zarządu związku) na wypowiedzenie i/lub rozwiązanie umowy o pracę. Tego np. wymaga art. 32 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 1881, dalej ustawa o zz). Bywa, choć raczej wyjątkowo, że uprawniony organ taką akceptację wyraża. Dotyczy to najczęściej sytuacji, kiedy zachowania, których dopuszcza lub dopuścił się pracownik, są tak wysoce naganne, że odmowa zgody na jego zwolnienie kłóciłaby się z elementarnym poczuciem sprawiedliwości, żeby nie powiedzieć – przyzwoitości.
W jednej z takich sytuacji zarząd zakładowej organizacji związkowej, działając pod presją opinii załogi, przystał na rozwiązanie umowy z chronionym działaczem. Chodziło o zwolnienie go w trybie dyscyplinarnym (art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy). Pismo wyrażające zgodę doręczono pracodawcy. Jednak z jakichś sobie tylko wiadomych powodów zarząd związku zmienił zdanie. Uznał, że nie powinien aprobować zwolnienia pracownika, i wysłał do pracodawcy pismo odwołujące wcześniejszą akceptację.
Które pismo pierwsze
Powstaje w związku z tym pytanie, czy zgoda na rozwiązanie lub wypowiedzenie umowy o pracę może być skutecznie cofnięta. A jeżeli tak, to jakimi zasadami należy się kierować?
Zarówno doktryna, jak i orzecznictwo (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2014 r., II PK 38/14) zgodnie przyjmują, że złożona pracodawcy zgoda zarządu związku na rozwiązanie bądź wypowiedzenie umowy o pracę jest niczym innym jak oświadczeniem woli. Do jego składania i odwoływania stosuje się wymogi z art. 61 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 k.p.
