UE: kierowcy bez prawa do ryczałtu za nocleg - wyrok TSUE

Prawo unijne nie nakazuje płacić kierującym pojazdami w trasach międzynarodowych dodatku, jeżeli na postoju śpią w kabinie auta. Krajowe przepisy mogą różnie określać warunki jazd i odpoczynku.

Publikacja: 10.03.2016 01:00

UE: kierowcy bez prawa do ryczałtu za nocleg - wyrok TSUE

Foto: 123RF

Taki wniosek płynie z postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanego 18 lutego 2016 r. (C-325/15). Odpowiada ono na pytanie prejudycjalne zadane przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia. Zwrócił się on do Trybunału z prośbą o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej prawa zawodowych kierowców do ryczałtu za noclegi spędzane w trasie. Wniosek złożono na skutek sporu prowadzonego przez trzech kierowców z zatrudniającą ich firmą transportu międzynarodowego. Kierowcy pozwali byłego pracodawcę o zapłatę zaległych dodatków za noclegi, które spędzali w podróży za granicą, śpiąc w przystosowanej do tego kabinie samochodu ciężarowego.

Przedmiot sporu

Firma transportowa nie wypłacała kierowcom żadnych dodatków ani ryczałtów, twierdząc, że zapewnia im bezpłatne noclegi. Według niej skoro nocując w kabinach samochodowych, kierowcy nie ponoszą żadnych kosztów, nie powinni dostawać za to dodatkowych pieniędzy. Kierowcy natomiast domagali się ryczałtu za noclegi zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikom państwowych lub samorządowych jednostek sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych (DzU z 2013 r., poz. 167). Swoje roszczenia opierali na uchwale Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r. (II PZP 1/14). W niej SN uznał, że zorganizowanie pracownikowi – kierowcy samochodu ciężarowego odpowiedniego miejsca do spania w kabinie tego pojazdu podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym nie stanowi zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego noclegu w rozumieniu tego rozporządzenia.

Sąd Rejonowy we Wrocławiu powziął wątpliwość, czy roszczenia kierowców są zasadne na gruncie rozporządzenia 561/2006 Parlamentu i Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego. Stanowi ono, że kierowca może wybrać, że będzie odpoczywał poza bazą w pojeździe, jeśli w kabinie ciężarówki ma odpowiednie miejsce do spania.

Werdykt sądu

Przede wszystkim Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że rozporządzenie 561/2006 nie zabrania państwom członkowskim regulować kwestii zwrotu kierowcom kosztów noclegów odbywanych w trasie na różnych, wybranych przez państwo warunkach. Reguluje ono jedynie organizację niektórych okresów odpoczynku, dopuszczając możliwość korzystania z nich w kabinie samochodowej. Nic natomiast nie mówi o prawie kierowców do dodatków za te okresy.

Jednocześnie TSUE podkreślił, że rozporządzenie harmonizuje przepisy o czasie prowadzenia pojazdu, przerwach i okresach odpoczynku kierowców. Państwom członkowskim pozostawia wolną rękę co do ewentualnych świadczeń dodatkowych. Mogą one przysługiwać kierowcom za czas jazdy lub różnych przerw i okresów niezakłóconego odpoczynku dobowego i tygodniowego.

Masz pytanie, wyślij e-mail, tygodnikpraca@rp.pl

Komentarz autora

Przemysław Stobiński , radca prawny, starszy prawnik w Kancelarii CMS

Jak to wpływa na nasze prawo

Postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie zmienia dotychczasowych warunków rozliczania noclegów polskich kierowców. Może jednak mieć znaczenie w przyszłości przy ocenie konstytucyjności przepisów rozporządzenia w sprawie podróży służbowych. Chodzi o zakres, w jakim obecnie stosuje się je do pracowników – zawodowych kierowców. Skargę w tej sprawie złożył już do Trybunału Konstytucyjnego związek pracodawców Transport i Logistyka Polska.

Firmy transportowe zmagają się obecnie z falą roszczeń kierowców, którzy domagają się ryczałtu za noclegi spędzane za granicą na podstawie uchwały Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r. (II PZP 1/14). Przewoźnicy uważają, że stosowanie do kierowców tych samych reguł, jakie odnoszą się do pracowników sfery budżetowej, którzy z założenia podróże służbowe odbywają incydentalnie, jest niewłaściwe i nakłada na nich zbyt duże obciążenia finansowe. Firmy te liczą, że postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ośmieli rząd do wyłączenia kierowców zawodowych spod działania rozporządzenia z 2013 r. i uregulowania należnych im świadczeń w sposób adekwatny do ich faktycznej działalności i warunków pracy. TSUE bowiem jednoznacznie przesądził, że ta kwestia nie mieści się w zakresie uregulowania rozporządzenia 561/2006 i państwa członkowskie nie muszą zapewniać kierowcom specjalnych dodatków za czas ich noclegów w kabinach samochodowych.

Taki wniosek płynie z postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanego 18 lutego 2016 r. (C-325/15). Odpowiada ono na pytanie prejudycjalne zadane przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia. Zwrócił się on do Trybunału z prośbą o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej prawa zawodowych kierowców do ryczałtu za noclegi spędzane w trasie. Wniosek złożono na skutek sporu prowadzonego przez trzech kierowców z zatrudniającą ich firmą transportu międzynarodowego. Kierowcy pozwali byłego pracodawcę o zapłatę zaległych dodatków za noclegi, które spędzali w podróży za granicą, śpiąc w przystosowanej do tego kabinie samochodu ciężarowego.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów