Dysponowanie środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, jak również sam regulamin funduszu wymaga wspólnych decyzji pracodawcy i związków zawodowych (jeśli takie funkcjonują w zakładzie). Odpowiedzialność materialną za fundusz i w ogólności za zgodność z prawem korzystania z niego, ponosi jednak pracodawca. Związki zawodowe nie odpowiadają za nic.
Bezpodstawny opór
Wyobraźmy sobie, że wskutek zmian w przepisach konieczne są również zmiany regulaminu funduszu. Wymaga to uzgodnienia ze związkami zawodowymi. Związek się jednak na to nie zgadza i w ogólności uważa dotychczasową (aczkolwiek niezgodną z prawem) regulację za bardzo dobrą. Teoretycznie pracodawca nie może sam zmienić regulaminu funduszu. Jeżeli go jednak nie zmieni, akt ten będzie sprzeczny z prawem – za co pracodawca odpowiada. Związek zawodowy tym się nie przejmuje i na zmiany się nie zgadza.
Tak skonfigurowanych sytuacji z udziałem związków zawodowych jest w przepisach więcej. Organizacja ma prawo do udziału w uzgodnieniu m.in. regulaminu płac. Pracodawca – nawet, jeżeli jest w sytuacji przymusowej ekonomicznie – tradycyjnie nie miał prawa wypowiedzenia regulaminu płac bez uzgodnienia nowego regulaminu ze związkami.
Dotychczasowe orzecznictwo stało na stanowisku, że w takiej sytuacji pracodawca ma obowiązek stosować dotychczasowy regulamin wynagrodzeń. Co warto podkreślić – bez znaczenia były skutki, jakie taki regulamin mógłby nieść dla finansów firmy.
Pozycja organizacji
Tego rodzaju patowe sytuacje wynikają z wahliwego, by nie powiedzieć schizofrenicznego, uregulowania pozycji związków zawodowych w polskim prawie pracy.