Wcześniejszy powrót do pracy po urlopie rodzicielskim za zgodą pracodawcy

Rozmowa | Piotr Wojciechowski, adwokat, of counsel Raczkowski Paruch

Publikacja: 28.01.2016 01:00

Wcześniejszy powrót do pracy po urlopie rodzicielskim za zgodą pracodawcy

Foto: 123RF

Rz: Od 2016 r. przewidziane są dwa sposoby udzielania urlopu rodzicielskiego – jednorazowo w pełnym wymiarze lub w częściach. Pracownica, która chce skorzystać z tego urlopu w częściach, może zrezygnować z niego w każdym czasie za zgodą pracodawcy. Czy kobietę, która korzystała z rodzicielskiego na przełomie roku lub wnioskowała o jego kolejną część po 2 stycznia br., obowiązuje krótszy, 14-dniowy termin na złożenie wniosku w tej sprawie, zgodnie z brzmieniem uchylonego art. 1793 § 1 k.p.?

Piotr Wojciechowski: Przepisy o możliwości rezygnacji z całości lub części urlopu rodzicielskiego i powrotu do pracy w przypadku, gdy pracownica składała wniosek o udzielenie jej wszystkich trzech części urlopów rodzicielskich (tj. urlopu macierzyńskiego, dodatkowego i rodzicielskiego) zostały uchylone 2 stycznia 2016 r. Pracownica przebywająca na urlopie rodzicielskim 2 stycznia 2016 r., która korzysta z tego urlopu w sposób ciągły – tj. złożyła poprzednio wniosek o udzielenie jej urlopu macierzyńskiego, dodatkowego i rodzicielskiego – ma prawo złożyć wniosek o powrót do pracy na zasadach przewidzianych w art. 1791 k.p., tj. na nowych zasadach. W praktyce oznacza to, że powinna go złożyć na 21 dni przed powrotem do pracy. W tym terminie wniosek o kolejną część urlopu powinien złożyć rodzic przejmujący opiekę nad dzieckiem. Z kolei pracownica, która po 2 stycznia 2016 r. składa wniosek o kolejną część urlopu rodzicielskiego, może go złożyć „po staremu", tj. na 14 dni przed kolejną częścią tego urlopu. Jej powrót do pracy jest natomiast możliwy wyłącznie za zgodą pracodawcy, zgodnie z obecnym brzmieniem art. 1821d § 3 k.p.

Czy rodzic, który nabył prawo do pełnej puli 52 tygodni rodzicielskiego w trybie art. 1791 k.p. i z niego korzysta, ma prawo wcześniej wrócić do firmy i skorzystać z 16 tygodni tego urlopu na nowych zasadach, tj. po przerwie?

Nie ma przeszkód, aby pracownik korzystający z urlopu rodzicielskiego w ubiegłym roku i kontynuujący ten urlop w roku bieżącym „oderwał" część tego urlopu od wykorzystanego i 16 tygodni wykorzystał później, maksymalnie do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy szósty rok życia. Należy tylko podkreślić, że wcześniejszy powrót do pracy, w przypadku gdy urlop rodzicielski udzielany jest w częściach, możliwy jest wyłącznie za zgodą pracodawcy. Gdy pracownica korzystała z urlopu rodzicielskiego w częściach, jej powrót do pracy i przerwanie ciągłości urlopowej nie spowoduje utraty prawa do „oderwanej" części urlopu rodzicielskiego.

Czy rodzic wnioskujący o drugą część dodatkowego urlopu macierzyńskiego, może liczyć na zwiększenie puli wolnego, gdy będzie ten urlop łączyć w pracą?

Pracownicy, którzy 2 stycznia 2016 r. korzystali z części dodatkowego urlopu macierzyńskiego, zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy wprowadzającej zmiany w urlopach rodzicielskich, kolejne wnioski powinni składać już o urlop rodzicielski. Dodatkowy macie-rzyński „zniknął" bowiem z systemu od 2 stycznia 2016 r. Nie ma przy tym przeszkód prawnych, aby taki rodzic złożył wniosek o powrót do pracy z jednoczesnym korzystaniem z urlopu rodzicielskiego na nowych zasadach, skutkujących w praktyce wydłużeniem czasu trwania tego urlopu.

Czy rodzic wybierający rodzicielski może wrócić wcześniej do firmy, aby złożyć kolejny wniosek i skorzystać z nowych zasad łączenia aktywności z opieką?

Tak, o takiej możliwości przesądza wyraźnie art. 29 ust. 1 ustawy wprowadzającej zmiany. Może to zrobić w terminie 14 dni przed powrotem do pracy. Powrót taki również spowoduje wydłużenie długości urlopu rodzicielskiego.

Jak powinien wyglądać wniosek pracownika o udzielenie rodzicielskiego w połączeniu z pracą? Czy zatrudniony od razu musi określić, jak chce spożytkować zwiększenie urlopu? Czy wydłużenie wymiaru tego urlopu stanowi tę samą część tego urlopu? Czy pracownik sam powinien dokonać karkołomnych obliczeń i podać dokładne daty urlopu w zwiększonym wymiarze?

Karkołomne wyliczenia, o których mowa w pytaniu, pozostawia się w tym przypadku pracodawcy. Zgodnie z § 20 rozporządzenia MRPiPS o treści wniosków rodzicielskich, wniosek o łączenie urlopu rodzicielskiego lub jego części z wykonywaniem pracy w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu ma zawierać: imię i nazwisko pracownika, określenie wymiaru czasu pracy, wskazanie okresu, w którym rodzic zamierza łączyć urlop z pracą oraz jego oświadczenie, czy i w jakim wymiarze zamierza pracować również podczas części urlopu rodzicielskiego powstałej w wyniku proporcjonalnego wydłużenia.

Na jakie nowe regulacje dotyczące rodzicielskich uprawnień pracodawcy powinni zwrócić szczególną uwagę?

Dotychczasowy model uprawnień rodzicielskich zmienia się zasadniczo. W zasadzie każda z tych zmian wprowadza nowy sposób korzystania z dotychczasowych uprawnień. Z pewnością jednym z pierwszych dobrodziejstw nowego systemu, o której dowiedzą się pracodawcy, jest możliwość innego niż dotychczas korzystania z dwóch dni opieki nad dzieckiem do lat 14. Dotychczasowe przepisy przewidywały dwa dni, obecnie to uprawnienie może być realizowane w godzinach, przy czym może ich być nie więcej niż 16. Rodzice tak jak dotychczas mogą dzielić się tym uprawnieniem zarówno w wymiarze godzinowym, jak też „dniowym". Na uwagę zasługują również zmiany w zakresie udzielania urlopów wychowawczych, a w szczególności ochrona przed wypowiedzeniem stąd wynikająca. Przysługuje ona nie wcześniej niż na 21 dni przed udzieleniem urlopu wychowawczego lub obniżenia wymiaru czasu pracy z tym związanym. Gdy pracownik złoży wniosek przed tym terminem, nie jest „chroniony". Dorzuciłbym jeszcze ważną informację o urlopach ojcowskich, tj. o możliwości korzystania z dwóch tygodni urlopu ojcowskiego do 24 miesięcy życia dziecka, a nie do 12 jak dotychczas oraz pojawienie się możliwości dzielenia tego urlopu na dwie części.

—rozm. Anna Abramowska

Rz: Od 2016 r. przewidziane są dwa sposoby udzielania urlopu rodzicielskiego – jednorazowo w pełnym wymiarze lub w częściach. Pracownica, która chce skorzystać z tego urlopu w częściach, może zrezygnować z niego w każdym czasie za zgodą pracodawcy. Czy kobietę, która korzystała z rodzicielskiego na przełomie roku lub wnioskowała o jego kolejną część po 2 stycznia br., obowiązuje krótszy, 14-dniowy termin na złożenie wniosku w tej sprawie, zgodnie z brzmieniem uchylonego art. 1793 § 1 k.p.?

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe