Behapowiec w gminnych szkołach musi mieć etat lub umowę

Orzeczenie | Organ prowadzący szkoły może tworzyć wspólną obsługę szkół i placówek w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Musi się to jednak odbywać na zasadach przewidzianych w kodeksie pracy.

Publikacja: 15.01.2019 01:00

Behapowiec w gminnych szkołach musi mieć etat lub umowę

Foto: Adobe Stock

Art. 237

11

§ 1 kodeksu pracy nakazuje pracodawcy, zatrudniającemu więcej niż 100 pracowników, utworzyć służbę BHP. Natomiast pracodawca, zatrudniający do 100 pracowników, może powierzyć wykonywanie jej zadań pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Kontrola, przeprowadzona w Zespole Szkół Zawodowych, stwierdziła, że ma on 86 pracowników. Może więc powierzyć zadania służby BHP pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy lub specjaliście spoza zakładu pracy. Musi to jednak mieć podstawę prawną w postaci umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej. Tymczasem osoba, pełniąca w Zespole Szkół Zawodowych obowiązki pracownika służby BHP, jest zatrudniona na umowie o pracę w starostwie powiatowym, a w zakresie BHP w zespole szkół działa na podstawie powierzenia zadań, bez żadnej umowy – stwierdził państwowy powiatowy inspektor pracy, nakazując zapewnić działanie w tej placówce służby BHP.

Uchwała rady powiatu

W odwołaniu do okręgowego inspektora pracy, zespół szkół argumentował, że takie rozwiązanie przyjęto na podstawie uchwały rady powiatu z 2013 r. Wprowadziła ona wspólną obsługę w zakresie BHP w szkołach i placówkach oświatowych, prowadzonych przez powiat.

Czytaj też: BHP - obowiązek utworzenia własnej służby

Okręgowy inspektor pracy potwierdził, że zgodnie z art. 10 ust. 1 i 2 ustawy Prawo oświatowe, organ prowadzący szkołę, może tworzyć jednostkę ekonomiczno-administracyjną dla wspólnej obsługi szkół i placówek. Z tego przepisu nie wynika jednak możliwość tworzenia służby BHP na szczeblu starostwa, a więc organu prowadzącego szkołę. Uchwała rady powiatu, na którą powołuje się zespół szkół, jest więc wadliwa, a zespół szkół ma obowiązek powierzenia zadań z zakresu BHP na zasadach, przewidzianych w kodeksie pracy. Do celów BHP należy zatrudnić odrębnego pracownika, bądź powierzyć zadania z zakresu BHP specjaliście spoza zakładu pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Osobę, która je obecnie wykonuje, nie łączy z zespołem szkół żaden kontrakt. Jest pracownikiem starostwa powiatowego i nie ma umowy na wykonywanie zadań z zakresu BHP.

Wspólna obsługa szkół

Zespół Szkół Zawodowych zaskarżył obie decyzje do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Zdaniem skarżącego, błędnie przyjęto, iż organ prowadzący szkołę nie może zorganizować wspólnej obsługi szkół w zakresie zadań BHP. Powiatowe jednostki oświatowe są obecnie obsługiwane pod względem BHP przez wyspecjalizowaną komórkę starostwa, które prowadzi całokształt spraw z zakresu BHP w szkołach i placówkach oświatowych.

Błędnie także ustalono, że funkcjonowanie w zespole szkół służby BHP, jest niezgodne z art. 237

11

kodeksu pracy i uniemożliwia dyrektorowi właściwy dobór osoby do tej funkcji. Uchwała rady powiatu z 2013 r. została wydana na podstawie obowiązującej poprzednio ustawy o systemie oświaty. Organom prowadzącym szkoły pozwalała tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek i organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek. Można też było powierzyć ją innej jednostce organizacyjnej, a nawet profesjonalnym podmiotom zewnętrznym. Również obecnie obowiązujące przepisy ustawy – Prawo oświatowe upoważniają organ prowadzący szkoły i placówki do organizowania wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej, m.in. w zakresie BHP. Pracownica starostwa działa w zespole szkół właśnie na tej podstawie.

Odpowiadając na skargę, okręgowy inspektor pracy (OIP) stwierdził, że nie kwestionuje możliwości organizacyjnego stworzenia służby BHP dla kilku jednostek oświatowych, np. szkół. Warunkiem jest jednak, że każdy dyrektor szkoły będzie miał z taką jednostką umowę na wykonywanie zadań z zakresu BHP, o których mówi art. 237

11

kodeksu pracy.

Podstawą przepisy kodeksu

WSA podzielił ocenę OIP. Zaznaczył, że aby mogło dojść do powierzenia zadań czy obowiązków, musi uprzednio powstać konkretny stosunek prawny między „powierzającym", a podmiotem, któremu powierzono wykonywanie określonych zadań. Tymczasem pismo z 2013 r., zatytułowane „Powierzenie wykonywania zadań służby BHP", nie wskazuje na żadną podstawę prawną, z której to powierzenie wynika. Sąd doszedł więc do wniosku, że wobec tego nie istnieje również relacja prawna pomiędzy dyrektorem zespołu szkół, a osobą, której powierzono te obowiązki. Takiej podstawy prawnej nie stwarzają również przepisy prawa oświatowego, z pominięciem zasad określonych w kodeksie pracy.

Ustawa Prawo oświatowe reguluje wprawdzie funkcjonowanie państwowych placówek oświatowych, ale nie można przeoczyć faktu, że taka placówka jest pracodawcą, do którego mają zastosowanie przede wszystkim przepisy kodeksu pracy – stwierdził WSA. Toteż chociaż organy prowadzące szkołyi placówki oświatowe mogą tworzyć wspólną obsługę szkół pod względem BHP, powierzenie tych zadań pracownikowi starostwa powinno mieć formę konkretnej czynności prawnej – orzekł WSA, oddalając skargę Zespołu Szkół Zawodowych.

Sygnatura akt: III SA/Kr 829/18

BHP

Art. 237

§ 1 kodeksu pracy nakazuje pracodawcy, zatrudniającemu więcej niż 100 pracowników, utworzyć służbę BHP. Natomiast pracodawca, zatrudniający do 100 pracowników, może powierzyć wykonywanie jej zadań pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Kontrola, przeprowadzona w Zespole Szkół Zawodowych, stwierdziła, że ma on 86 pracowników. Może więc powierzyć zadania służby BHP pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy lub specjaliście spoza zakładu pracy. Musi to jednak mieć podstawę prawną w postaci umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej. Tymczasem osoba, pełniąca w Zespole Szkół Zawodowych obowiązki pracownika służby BHP, jest zatrudniona na umowie o pracę w starostwie powiatowym, a w zakresie BHP w zespole szkół działa na podstawie powierzenia zadań, bez żadnej umowy – stwierdził państwowy powiatowy inspektor pracy, nakazując zapewnić działanie w tej placówce służby BHP.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona