Co zrobić jeśli pracodawca nie chce podpisać umowy o pracę mimo zawarcia umowy przedwstępnej

Jeśli mimo podpisania przedwstępnej umowy o pracę firma nie chce zawrzeć umowy docelowej, niedoszły pracownik może żądać pokrycia poniesionych przez to strat. Nie zawsze może natomiast wymusić nawiązanie etatu.

Publikacja: 10.01.2019 04:30

Co zrobić jeśli pracodawca nie chce podpisać umowy o pracę mimo zawarcia umowy przedwstępnej

Foto: 123RF

- Chcemy uchylić się od zawarcia przedwstępnej umowy o pracę z wybraną osobą. Znaleźliśmy lepszego kandydata. Czy wiąże się to dla firmy z negatywnymi skutkami? – pyta czytelniczka.

Sytuacja zależy od tego, czy umowę przedwstępną zawarto ustnie, czy też w formie pisemnej i o jakiej treści.

Kluczowe składniki

Aby umowa przedwstępna była ważna, musi zawierać elementy z art. 389 k.c. (istotne postanowienia umowy przyrzeczonej, czyli w omawianym przypadku te wyliczone w art. 29 § 1 kodeksu pracy). Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 18 grudnia 2008 r. (I ACa 897/08). Jeżeli w przedwstępnym angażu nie ma niezbędnych zapisów, które są istotne dla ważności kontraktu pracowniczego, wówczas ani przyszły szef, ani kandydat do posady nie mogą domagać się zawarcia umowy o pracę.

Czytaj także: Co to jest umowa przedwstępna, jakie powinna zawierać elementy i kiedy należy ją podpisać

WARIANT I. Umowa ustna

Przedwstępna umowa o pracę powinna być zawarta na piśmie. Wprawdzie forma ustna nie pociąga za sobą skutku w postaci jej nieważności, ale wpływa na zakres ewentualnych roszczeń przysługujących w razie, gdy nie dojdzie do zawiązania przyrzeczonego angażu.

Potencjalnemu pracownikowi należy się w tej sytuacji wyłącznie roszczenie o naprawienie ewentualnej szkody, którą poniósł przez to, że liczył na zawarcie umowy przyrzeczonej, w ramach ujemnego interesu umownego obejmującego zarówno straty, jak i utracone korzyści.

Z reguły chodzi tu o zarobki utracone wskutek pozostawania bez etatu (gdy zainteresowany rozwiązał dotychczasowy stosunek pracy, a następnie przez pewien okres pozostawał bez posady lub uzyskał nowe zatrudnienie na gorszych warunkach płacowych). Spectrum utraconych korzyści należy oceniać przez odniesienie braku zarobków w czasie pozostawania bez etatu lub ich niższej wysokości po jego uzyskaniu do uposażenia uzyskiwanego na podstawie rozwiązanej umowy. Chodzi o szkodę wynikłą z niezawarcia przyrzeczonej umowy o pracę, a nie braku jej realizacji.

W takim przypadku pokrzywdzona strona nie może się natomiast domagać zawarcia obiecanej umowy o pracę.

WARIANT II. Umowa na piśmie, zawierająca obowiązkowe elementy angażu

Potencjalny pracownik może dochodzić – według swojego uznania – albo zawarcia przyrzeczonego kontraktu, albo naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że liczył na zawarcie umowy przyrzeczonej. Ewentualnie może się domagać zapłaty innych kwot wskazanych w przedwstępnym angażu, np. kary umownej albo odmiennie określonego – w stosunku do zapisu ustawowego – odszkodowania.

WARIANT III. Umowa na piśmie bez wszystkich obowiązkowych elementów angażu

Potencjalnemu pracownikowi należy się, podobnie jak przy zawarciu umowy przedwstępnej w formie ustnej, wyłącznie roszczenie o naprawienie szkody, którą poniósł przez to, że liczył na zawarcie umowy przyrzeczonej. Ewentualnie może się domagać zapłaty innych kwot wskazanych w przedwstępnym angażu, np. kary umownej albo odmiennie określonego – w stosunku do zapisu ustawowego – odszkodowania.

Rok na reakcję

Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym ta przyrzeczona miała być zawarta. Jeżeli sąd prawomocnie oddali żądanie zawiązania kontraktu przyrzeczonego, ewentualne roszczenia z umowy przedwstępnej (a więc co najmniej naprawienia szkody, którą pokrzywdzony poniósł przez to, że liczył na dotrzymanie obietnicy zawarcia umowy) przedawnią się z upływem roku od daty uprawomocnienia się w/w wyroku.

Kwestie dotyczące roszczeń z przedwstępnego angażu rozstrzygają sądy pracy (art. 476 § 1 pkt 1 k.p.c.).

podstawa prawna: art. 10 § 1, art. 29 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 917 ze zm.)

podstawa prawna: art. 390 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1025 ze zm.) w zw. z art. 300 kodeksu pracy

podstawa prawna: art. 476 § 1 pkt 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1360 ze zm.)

- Chcemy uchylić się od zawarcia przedwstępnej umowy o pracę z wybraną osobą. Znaleźliśmy lepszego kandydata. Czy wiąże się to dla firmy z negatywnymi skutkami? – pyta czytelniczka.

Sytuacja zależy od tego, czy umowę przedwstępną zawarto ustnie, czy też w formie pisemnej i o jakiej treści.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego