Breda pamięta o generale Maczku

Polscy żołnierze przedefilują przez Bredę w Holandii. 75 lat temu miasto to z niemieckiej okupacji wyzwolili żołnierze 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka.

Aktualizacja: 16.10.2019 06:32 Publikacja: 15.10.2019 20:05

Breda pamięta o generale Maczku

Foto: NAC

Na ulicach Bredy wywieszone są już banery przypominające oswobodzenie tego miasta przez Polaków. Na placu przed siedzibą Akademii Wojskowej w centrum miasta została właśnie odsłonięta wystawa plenerowa „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze". Ekspozycję przygotowało Muzeum Historii Polski we współpracy z tamtejszym Muzeum Generała Maczka.

Wcześniej ta sama wystawa przypominająca z zewnątrz zestaw wojskowych kontenerów była pokazywana w Warszawie, obejrzało ją 120 tys. osób. W trakcie jej otwarcia w Holandii dyrektor MHP Robert Kostro przypomniał drogę życiową i zawodową Stanisława Maczka, podkreślając, że choć z wykształcenia był filozofem, został wybitnym wojskowym.

– Polskie władze komunistyczne zapomniały o generale, a Breda przyjęła Polaków niezwykle gościnnie, dla wielu stając się nowym domem, i pamięta o „maczkowcach" do dzisiaj – powiedział. Z kolei burmistrz miasta Paul Depla zaznaczył wielką rolę, którą współcześnie odgrywają potomkowie „maczkowców", stając się inspiracją dla młodych, którzy sami znaleźć muszą swoje miejsce w pielęgnowaniu demokracji i wolności.

Na wystawie można obejrzeć nieznane zdjęcia, kroniki filmowe m.in. z powitania polskich żołnierzy przez Holendrów oraz wspomnienia żołnierzy. „Rzeczpospolita" ma nad nią patronat.

Mieszkańcy Bredy przygotowują obchody wyzwolenia miasta – stało się to 28 października 1944 r. Uczestniczą w nich Polacy z Bredy, w tym potomkowie kilkuset żołnierzy generała Maczka, którzy po wojnie osiedlili się w tym mieście.

26 października zostanie zorganizowana parada, w której wezmą udział m.in. polscy żołnierze, ale też grupa rekonstrukcyjna, która odtworzy moment wyzwolenia miasta. Od 28 do 30 października w Holandii będzie gościł prezydent Andrzej Duda, w uroczystościach w Bredzie będzie uczestniczył wraz z królem Niderlandów Wilhelmem-Aleksandrem. Być może zobaczą też wystawę Muzeum Historii Polski.

W mieście tym powstaje także memoriał poświęcony pamięci generała Maczka. – Inwestycja będzie kosztowała około 2 milionów euro, pieniądze zostały zgromadzone przez Holendrów i Polaków – mówi nam Bożena Rijnbout-Sawicka szefowa Fundacji Serce Polski w Bredzie. – Otwarcie zaplanowane jest na 30 czerwca 2020 roku w dniu urodzin generała – mówi „Rz" Jeroen Rosdorff, szef projektu budowlanego.

Inicjatorem jego powstania jest m.in. Frans Ruczynski, przewodniczący Fundacji Muzeum Generała Maczka, syn żołnierza, który służył u generała Maczka. Memoriał powstanie przy Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym w Bredzie, gdzie spoczywa on wraz z towarzyszami broni.

Projekt memoriału zakłada budowę przeszklonego pawilonu o powierzchni 500 mkw. z otwartą przestrzenią podzieloną na część wystawienniczo-kinową i edukacyjną. Pokazana zostanie historia żołnierzy od mobilizacji we wrześniu 1939 r. do zdobycia bazy marynarki wojennej w Wilhelmshaven 5 maja 1945 r. w Niemczech.

Przez ściany obiektu zwiedzający będą mogli zobaczyć amerykański czołg Sherman, a w dali nagrobki polskich żołnierzy. W środku znajdzie się 18-metrowa multimedialna ściana z historycznymi zdjęciami polskich żołnierzy wyzwalających Bredę. Jej zakup zostanie sfinansowany przez resort kultury. Obok zaś ulokowane zostanie „Chambre de Reflection" – miejsce refleksji związanej z wydarzeniami II wojny światowej. Na ścianie zostanie umieszczona wielka fotografia mieszkańców Bredy witających polskich żołnierzy gen. Maczka.

Na ulicach Bredy wywieszone są już banery przypominające oswobodzenie tego miasta przez Polaków. Na placu przed siedzibą Akademii Wojskowej w centrum miasta została właśnie odsłonięta wystawa plenerowa „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze". Ekspozycję przygotowało Muzeum Historii Polski we współpracy z tamtejszym Muzeum Generała Maczka.

Wcześniej ta sama wystawa przypominająca z zewnątrz zestaw wojskowych kontenerów była pokazywana w Warszawie, obejrzało ją 120 tys. osób. W trakcie jej otwarcia w Holandii dyrektor MHP Robert Kostro przypomniał drogę życiową i zawodową Stanisława Maczka, podkreślając, że choć z wykształcenia był filozofem, został wybitnym wojskowym.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Historia
Naruszony spokój faraonów. Jak plądrowano grobowce w Egipcie