Prokurator z Lublina wystąpił z wnioskiem o pomoc prawną do strony amerykańskiej o przekazanie materiałów z postępowania sądowego, które prowadzone było w sprawie pozbawienia obywatelstwa przez władze amerykańskie wobec Jakiwa Palija. Śledczy zakładają, że mogą znajdować się tam dowody, które mogą wskazywać na popełnione przez niego zbrodnie na terenie okupowanej przez III Rzeszę Polski. Zdaniem rzecznika prasowego pionu śledczego IPN Roberta Janickiego w toku postępowania sądowego zebrano bowiem dowody odnoszące się do jego wojennej przeszłości.
Wystąpienie to związane jest ze śledztwem, które prowadzi pion śledczy IPN w Lublinie w sprawie zbrodni nazistowskich popełnionych w latach 1940–1944 w Trawnikach. Zostało ono wysłane do Departamentu Sprawiedliwości USA pod koniec czerwca, do dzisiaj jednak stron amerykańska nie zrealizowała tego wniosku prawnego.
Jeżeli z przekazanych dokumentów będzie wynikało, że Palij popełnił zbrodnie w czasie wojny, pion śledczy IPN będzie miał podstawę do wystąpienia do polskiego sądu o jego aresztowanie, postawi mu zarzuty, a także podejmie działania, aby Palij został deportowany z Niemiec i osądzony w Polsce – usłyszeliśmy od jednego ze śledczych.
„W czasie wojny, na ziemiach okupowanych przez Niemcy, Palij podjął decyzję o służbie na rzecz niemieckiego okupanta – w zbrodniczych formacjach Rzeszy Niemieckiej" – podkreśla IPN. Mężczyzna miał bowiem ukraińskie korzenie.
Z ustaleń IPN wynika, że Jakiw Palij (urodzony 16 sierpnia 1923 r. w gminie Piadyki, pow. Kołomyja, woj. stanisławowskie) w lutym 1943 r. wstąpił do służby w jednostce pomocniczej SS. Z informacji, którą otrzymaliśmy od naczelnika pionu śledczego IPN w Lublinie Jacka Nowakowskiego wynika, że 13 lutego 1943 r. Palij przybył do obozu szkoleniowego w Trawnikach, gdzie otrzymał numer identyfikacyjny 3505. Przez 2 lub 3 miesiące był szkolony w tym ośrodku, a następnie został skierowany, z 12 lub 15 ludźmi, do ochrony gospodarstwa lub majątku (nie ustalono nazwy miejscowości znajdującej się na terenie dystryktu lubelskiego) . Tam pełnił służbę do końca 1943 r.
