Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych współorganizuje 11 sierpnia 2019 r. w Warszawie obchody 75. rocznicy powstania Brygady Świętokrzyskiej NSZ. Objęte są one patronatem narodowym Prezydenta Andrzeja Dudy. Ten jednak w nich nie weźmie udziału. Zaproszenie do udziału w tym wydarzeniu odesłał szefowi urzędu naczelny rabin Polski Michael Schudrich, a protest napisali też potomkowie żołnierzy AK ze Świętokrzyskiego. Ich zdaniem niezrozumiałe jest patronowanie przez prezydenta „rocznicy powołania kolaboranckiej formacji zbrojnej, co oznacza aprobatę jej celów i metod walki".
Jak podał urząd w niedzielę o godz. 10 odbędzie się msza święta w Katedrze Polowej Wojska Polskiego, a o godz. 12 uroczysty Apel Pamięci z udziałem asysty Wojska Polskiego przy Grobie Nieznanego Żołnierza.
„Obchody będą wyrazem hołdu dla Narodowych Sił Zbrojnych - formacji, która, jak określiła to przyjęta przez aklamację uchwała Sejmu z dnia 15 września 2017 r., „dobrze zasłużyła się Ojczyźnie" – informuje Urząd do Spraw Kombatantów.
Organizatorzy uroczystości przypominają, że Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych powstała 11 sierpnia 1944 r. „Wraz ze zbliżaniem się armii sowieckiej, którą podziemie niepodległościowe słusznie oceniało jako kolejnego po Niemcach okupanta, Dowództwo Brygady Świętokrzyskiej podjęło decyzję o wycofywaniu jednostki na Zachód, aby dołączyć do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Była to w dużej mierze realizacja wcześniejszej koncepcji Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego, który znając plany sowieckie, troszczył się o zachowanie polskiej substancji narodowej" – informuje Urząd. I dodaje, że „po krwawych walkach z Niemcami w dniach 13 i 14 stycznia 1945 r. w okolicach Uniejowa i Tunelu oraz po ataku jednostek frontowych sowieckich na tyły Brygady, dowództwo Brygady zdecydowało się na przejście fortyfikacji niemieckich w celu przemarszu na Zachód. Aż do początku maja 1945 r. Brygada (zwana też Grupą Operacyjną „Zachód") przechodziła w kierunku zachodnim – przez Śląsk i Czechy".
„Jednym z najchwalebniejszych czynów żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej było wyzwolenie niemieckiego obóz koncentracyjny dla kobiet w Holiszowie (filia KL Flossenbürg). W wyniku tej akcji uwolnionych zostało blisko tysiąc kobiet, w tym blisko 300 Żydówek z Polski, Francji, Jugosławii. Baraki, w których przebywały, zostały przez niemieckich oprawców oblane benzyną i tylko brawurowa akcja zbrojna żołnierzy Brygady ocaliła je przed spaleniem żywcem. Obok obozu w Holiszowie zlokalizowane były też liczne zakłady niemieckiego przemysłu zbrojeniowego. Pracowały w nich tysiące niewolników - robotników przymusowych, w tym Żydów. Oni również w wyniku tej akcji zostali uwolnieni" – czytamy w informacji Urzędu.