NIK krytycznie o budowie Muzeum Wojska Polskiego

W ocenie Najwyższej Izby Kontroli proces inwestycyjny budowy Muzeum Wojska Polskiego jest zbyt przewlekły, a kolejny – wyznaczony na koniec tego roku - termin zakończenia zagrożony.

Aktualizacja: 21.04.2021 11:32 Publikacja: 21.04.2021 09:01

Wizualizacja Muzeum Wojska Polskiego

Wizualizacja Muzeum Wojska Polskiego

Foto: Muzeum Wojska Polskiego

W 2007 r. istniejące od lat przedwojennych muzeum zostało wyznaczone na inwestora. Faza przygotowawcza trwała długo zdaniem NIK: pierwszy program inwestycyjny zatwierdzono dopiero w 2015 r. Ostatecznie proces rozpoczął się w latach 2016-2017 budową wjazdu na teren Cytadeli, a w 2018 r. MWP podpisało umowę z wykonawcą na budowę swojej nowej siedziby. Terminy zakończenia inwestycji zmieniały się wielokrotnie. Ostatecznie zakończenie robót ustalono na 2021 r., ale zdaniem NIK termin ten jest zagrożony.

Izba przypomina, że budowa muzeum ma wieloletnie opóźnienie. Powinno być gotowe już w 2012 roku. Choć budowa siedziby Muzeum Wojska Polskiego na warszawskiej Cytadeli rozpoczęła się w 2018 r., to zlokalizowanie MWP w Cytadeli rozważano już w latach 60-70 XX w., a wmurowanie kamienia węgielnego miało miejsce już w latach dziewięćdziesiątych XX w.

NIK wskazuje, że MWP sporządziło z uchybieniami protokół z postępowania wyboru generalnego wykonawcy prac budowlanych. Izba zauważa, że nieprawidłowość ta nie spowodowała nieważności postępowania.

"Muzeum podpisało też ponad 300 umów (w latach 2008 - koniec maja 2020) z innymi wykonawcami na łączną kwotę prawie 13 mln zł. W zdecydowanej liczbie przypadków (85%) nie stosowano Prawa zamówień publicznych (Pzp) korzystając z zapisu, który mówi, że Pzp nie stosuje się do zamówień, których wartość nie przekracza 30 tys. euro. Regulamin zamówień MWP nie precyzował trybu udzielania takich zamówień. W czasie kontroli NIK zbadała 17 wniosków o udzielenie tego typu zamówień. We wszystkich przypadkach wyboru wykonawcy dokonano w oparciu o propozycję sporządzającego wniosek o udzielenie zamówienia, bez wysyłania zapytań ofertowych do innych potencjalnych wykonawców lub zamieszczania ogłoszenia w przestrzeni publicznej, a szacowanie wartości zamówienia polegało na ustaleniu przyszłego wynagrodzenia z wybranym wykonawcą wskazanym imiennie we wniosku. Zdaniem NIK nie było podstaw do ograniczania dostępu do zamówień innym niż wskazanym imiennie we wnioskach osobom/podmiotom" - czytamy w opublikowanych właśnie wynikach kontroli.

Izba zwraca uwagę, że realizacja inwestycji wymagała udostępnienia terenu Cytadeli i opuszczenie go przez instytucje i jednostki wojskowe. By tak się stało, Minister Obrony Narodowy powołał zespół zadaniowy pod przewodnictwem Podsekretarza Stanu w MON. Zespół jednak - zdaniem NIK nie opracował i nie uzgodnił harmonogramu oraz oszacowania kosztów opuszczenia Cytadeli przez te podmioty. Zdaniem NIK, skutkiem było przesunięcie opuszczenia terenu Cytadeli. Ostatecznie dyslokacja zakończyła się 31 marca 2020 r. Do momentu zakończenia kontroli instytucje i jednostki wojskowe zajmowały budynki nieobjęte umowami użyczenia dla MWP i Muzeum Historii Polski.

NIK ujawnił w trakcie kontroli, że w planie na lata 2009-2018 wskazano 485,5 mln zł na realizację budowy. "W Regulaminie konkursu na koncepcję urbanistyczno-architektoniczną określono maksymalny planowany łączny koszt wykonania robót w wysokości 420 mln zł brutto, tj. w kwocie mieszczącej się w założeniach PIB. W 2011 r. zwycięzca konkursu sporządził program inwestycyjny, w którym oszacował łączny koszt na prawie 1 mld 50 mln zł, czyli prawie dwuipółkrotnie wyższy od ustalonego w Regulaminie konkursu i ponad dwuipółkrotnie wyższy od wskazanego w PIB" - dodali kontrolerzy.

Nadzór ministra obrony nad wydatkowaniem środków dotacji celowych przeznaczonych na inwestycję był wystarczający zdaniem Izby. Jednak NIK ujawniła niejasny podział kompetencji w nadzorze nad dotacjami między Departamentem Infrastruktury i Departamentem Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Narodowego MON. Zdaniem NIK, choć oba departamenty są odpowiedzialne za nadzór nad wykorzystaniem dotacji budżetowych udzielanych państwowym muzeom, to nie mają określonych konkretnych obowiązków w zakresie nadzoru. Ów nieład kompetencyjny, zdaniem NIK, może powodować, że nadzór nad procesem inwestycyjnym będzie niewystarczający.

We wnioskach pokontrolnych NIK wskazuje na konieczność zwiększenia nadzoru przez MON "w celu obniżenia ryzyka niedotrzymania kolejnych terminów zakończenia inwestycji". Umowa MWP z generalnym wykonawcą oraz uzgodniony z MON program inwestycyjny przewidują zakończenie robót na 2021 r. Jednak, w ocenie NIK, termin ten jest zagrożony m.in. w związku z niepodjęciem przez Muzeum wystarczających starań w celu umożliwienia dokończenia robót budowlanych dotyczących ukończenia wjazdu na teren Cytadeli. Do czasu zakończenia kontroli (30 września 2020 r.) nie uregulowano też w umowie MWP z generalnym wykonawcą kwestii prac związanych z dokończeniem wjazdu.

W 2007 r. istniejące od lat przedwojennych muzeum zostało wyznaczone na inwestora. Faza przygotowawcza trwała długo zdaniem NIK: pierwszy program inwestycyjny zatwierdzono dopiero w 2015 r. Ostatecznie proces rozpoczął się w latach 2016-2017 budową wjazdu na teren Cytadeli, a w 2018 r. MWP podpisało umowę z wykonawcą na budowę swojej nowej siedziby. Terminy zakończenia inwestycji zmieniały się wielokrotnie. Ostatecznie zakończenie robót ustalono na 2021 r., ale zdaniem NIK termin ten jest zagrożony.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Historia
Naruszony spokój faraonów. Jak plądrowano grobowce w Egipcie