Powstanie styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 roku od ogłoszenia Manifestu, wydanego przez Centralny Komitet Narodowy, który powołał Tymczasowy Rząd Narodowy. Bezpośrednia przyczyna wybuchu powstania była branka do armii rosyjskiej, przeprowadzona niespodziewanie w Królestwie Polskim w połowie stycznia.

Powstanie 1863-1864 było największym zrywem niepodległościowym w XIX wieku po rozbiorach, na który złożyło się ponad 1200 bitew i potyczek. Wzięło w nich udział ponad 200 tysięcy powstańców. Do walki wciągnęło wszystkie warstwy społeczeństwa. Powstanie odcisnęło się  na ówczesnych stosunkach międzynarodowych.

Spowodowało też ogromny przełom społeczny i ideowy w dziejach narodowych, co miało znaczący wpływ na rozwój nowoczesnego społeczeństwa polskiego.

Działaniami powstańczymi kierowali dyktatorzy powoływani przez Rząd Narodowy wyłoniony z CKN: Ludwik Mierosławski, Marian Langiewicz i Romuald Traugutt, którego stracono na stokach warszawskiej Cytadeli
Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły represje: aktywna rusyfikacja, konfiskata majątków szlacheckich, wysokie kontrybucje. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć wielu jego uczestników, a na zesłanie przynajmniej 38 tysięcy osób.

Muzeum Niepodległości przypomni przebieg powstania styczniowego, prezentując 21 stycznia o godz . 12  wystawę „Gorzka Chwała – 1863”, czyli „Powstanie styczniowe w siedmiu odsłonach”. Trzydzieści plansz tej pierwotnie plenerowej wystawy przedstawi w syntetycznym ujęciu sytuację na ziemiach polskich przed  wybuchem powstania, przywódców obozów politycznych (biali, czerwoni, Aleksander Wielopolski, Romuald Traugutt), przebieg działań wojennych oraz sytuację międzynarodową. Pokaz opiera się na bogatych zbiorach Muzeum Niepodległości i innych muzeów.

22 stycznia o godz. 10  Muzeum zaprasza na koncert „ Kolęda Polska. Pieśni na trudny czas”., upamiętniający wybuch powstania. Wystąpią: Paweł Orkisz, znany z cyklu koncertów „Scena Ballada”, Zygmunt Golonka (instrumenty klawiszowe) oraz Michał Rapka (kontrabas).
 
A  już dziś Natalia Roszkowska, kustosz Galerii Brama Bielańska opowie o obrazie Jacka Malczewskiego z cyklu patriotyczno-martyrologicznego.

Więcej na stronie Muzeum Niepodległości