Dwie rzeczy są pewne w wyścigu o fotel szefa Światowej Organizacji Handlu (WTO). Nie będzie nim Europejczyk. I będzie nim kobieta. Na ostatniej prostej ostały się dwie kandydatki: Nigeryjka Ngozi Okonjo-Iweala i Koreanka Yoo Myung-hee.
Żadnej z nich nie brakuje kompetencji, ostatecznie wybór będzie więc raczej podyktowany względami politycznymi. Dla części krajów– np. dla USA – problemem może być fakt, że Nigeria jest miejscem sporych chińskich inwestycji, więc pojawia się obawa, że obywatelka tego kraju będzie zbytnio sprzyjać chińskiemu stanowisku. Z kolei dla innych, w tym dla UE, wybór Afrykanki byłby dowodem na to, jak ważna staje się Afryka w międzynarodowym porządku instytucjonalnym.
Przy wskazywaniu kandydatów liczą się różne kwestie dwustronne. Np. Japonia poinformowała, że popiera Nigeryjkę, bo Koreanka na stanowisku ministra handlu swojego kraju niejednokrotnie krytykowała Japonię w kontekście dwustronnego sporu o półprzewodniki.
Ostatecznie decyzja musi być podjęta jednomyślnie przez 164 państwa członkowskie do 7 listopada. Już obecnie WTO działa bez szefa, bo poprzedni – Brazylijczyk Roberto Azevedo – odszedł ze stanowiska pod koniec sierpnia, rok przed upływem czteroletniej kadencji.
Proces nominacji polega na stopniowym wykluczaniu kolejnych kandydatów, którzy zdaniem prowadzącego ten proces przewodniczącego Rady Generalnej cieszą się najmniejszym poparciem. Oficjalnie zgłoszono osiem nazwisk. Najpierw odpadli przedstawiciele Meksyku, Egiptu i Mołdawii, w kolejnej fazie Kenii, Arabii Saudyjskiej i Wielkiej Brytanii. UE w żadnym momencie tego formalnego procesu nie miała swojego kandydata. Wcześniej do tej funkcji przymierzał się Phil Hogan z Irlandii, który do końca sierpnia był komisarzem ds. handlu UE. Jeszcze zanim zrezygnował z tego stanowiska, po oskarżeniach o łamanie przepisów dotyczących walki z pandemią w Irlandii, wycofał się też z wyścigu o fotel szefa WTO. Pod presją samej przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, która miała świadomość, że tym razem Europejczyk nie ma szans na to stanowisko.
