Element techniczny nie będzie znakiem towarowym

Oznaczenie przedstawiające wyłącznie kształt towaru w jego naturalnej postaci nie może być objęte ochroną przyznawaną znakom towarowym.

Publikacja: 26.12.2019 14:00

Element techniczny nie będzie znakiem towarowym

Foto: Adobe Stock

Znak towarowy jest przeznaczony do oznaczania towarów lub usług określonego przedsiębiorstwa i wyróżniania ich względem towarów lub usług innych przedsiębiorstw. Nieograniczony czasowo monopol wynikający z rejestracji znaku towarowego nie powinien rozciągać się na rozwiązania techniczne. Nie powinny podlegać rejestracji takie oznaczenia, które składają się wyłącznie z kształtu lub innych właściwości towaru, wynikających z charakteru samego towaru, kształtu towaru niezbędnego do uzyskania efektu technicznego albo z kształtu zwiększającego znacznie wartość towaru.

Szkodliwy monopol

Podmiot uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy nie może posiadać nieograniczonego czasowo, a przez to szkodliwego dla rynku, monopolu na określone rozwiązania techniczne, funkcjonalne lub użytkowe. Takie oznaczenia powinny pozostać dostępne również dla innych uczestników rynku. Oznaczenia uwarunkowane naturą samego towaru albo zawierające elementy konieczne do właściwego korzystania z tego towaru zawsze powinny trafić na przeszkodę rejestracji. Podobnie powinny być traktowane oznaczenia stanowiące zobrazowanie alternatywnych form towaru. Im mniej jest możliwych kształtów spełniających określoną funkcję tym przezwyciężenie zarzutu uwarunkowania naturą towaru powinno być większe. Nie można dopuścić do takiej sytuacji, że jeden uprawniony, poprzez rejestrację kilkudziesięciu znaków towarowych przedstawiających określone kształty produktu zawłaszcza na zawsze pewien segment rynku. Takie zawłaszczenie, ograniczone czasowo i przedmiotowo, jest możliwe ale tylko przy wykorzystaniu ochrony patentowej i tylko dla nowych rozwiązań technicznych charakteryzujących się ponadto poziomem wynalazczym.

Uwarunkowanie naturą samego towaru oznacza, że oznaczenie zgłoszone w celu uzyskania ochrony jest identyczne z samym towarem w jego powszechnie występującej, naturalnej postaci. Zatem, oznaczenie stanowiące wyłącznie formę towaru nie może być uznane za znak towarowy podlegający ochronie, jeżeli istotne, funkcjonalne cechy tej formy prowadzą wyłącznie do osiągnięcia określonego skutku technicznego. Takiej przeszkody uzyskania ochrony nie da się przezwyciężyć wykazując istnienie alternatywnych form, umożliwiających uzyskanie takiego skutku.

Czytaj także:

Problemy w rejestracji znaków towarowych takich jak smak i zapach

Kształt towaru

Wprowadzenie zakazu rejestracji w charakterze znaku towarowego wszelkich oznaczeń tworzonych przez kształt towaru niezbędny do uzyskania efektu technicznego zapewnia, że przedsiębiorstwa nie będą mogły wykorzystywać prawa znaków towarowych do nieograniczonego przedłużania w czasie ważności wyłącznych praw dotyczących rozwiązań technicznych (co wynika m.in. z wyroku z 14 września 2010 r. w sprawie Lego Juris, C-48/09 P). Funkcjonalność techniczna takich oznaczeń może być oceniana na przykład przy wykorzystaniu wcześniejszych opisów patentowych, definiujących funkcjonalne elementy rozpatrywanego kształtu. Do podobnych wniosków doszedł także Sąd UE w wyroku z dnia 24 września 2019 r. sprawie Roxtec, T-261/18, gdzie powodem sporu było oznaczenie wyraźnie odnoszące się do wizerunku modułu uszczelniającego kabla, a zasadniczymi cechami spornego oznaczenia było siedem niebieskich koncentrycznych kręgów umiejscowionych na kwadratowym czarnym tle. Rejestracja funkcjonalnego kształtu towaru w charakterze znaku towarowego, mogłaby umożliwić uprawnionemu do znaku zakazanie używania przez inne przedsiębiorstwa zarówno tego kształtu, jak i kształtów podobnych.

dr Michał Ziółkowski rzecznik patentowy, radca prawny, Counsel w kancelarii prawnej DWF Poland Jamka sp.k. w Warszawie

Części techniczne urządzenia mogą podlegać ochronie przewidzianej w Prawie własności przemysłowej dla wynalazków lub wzorów użytkowych, natomiast elementy estetyczne – ochronie przewidzianej dla wzorów przemysłowych. Ochronę przewidzianą dla znaków towarowych można przyznać tylko dla takich elementów urządzenia, które stanowią o odróżnialności pochodzenia, po spełnieniu innych ustawowych przesłanek koniecznych do uzyskania prawa ochronnego.

Znak towarowy jest przeznaczony do oznaczania towarów lub usług określonego przedsiębiorstwa i wyróżniania ich względem towarów lub usług innych przedsiębiorstw. Nieograniczony czasowo monopol wynikający z rejestracji znaku towarowego nie powinien rozciągać się na rozwiązania techniczne. Nie powinny podlegać rejestracji takie oznaczenia, które składają się wyłącznie z kształtu lub innych właściwości towaru, wynikających z charakteru samego towaru, kształtu towaru niezbędnego do uzyskania efektu technicznego albo z kształtu zwiększającego znacznie wartość towaru.

Pozostało 85% artykułu
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego