Środki finansowe na rozwijanie działalności firmy na rynkach zagranicznych

Wejście na obcy rynek z własnymi wyrobami otwiera przed firmą nowe możliwości. Tylko przykładowo, oznacza nowych klientów i nowe źródło przychodów. Bardziej zróżnicowana struktura odbiorców, pochodzących z różnych państw, daje większą stabilizację sprzedaży, zważywszy na to, że pewne naturalne okresy spowolnienia i bardziej dynamicznego rozwoju gospodarczej powtarzają się, ale niekoniecznie muszą dotykać wszystkich rynków w tym samym czasie i z taką samą intensywnością.

Czytaj także: Dotacje unijne: poprzez design do dotacji na inwestycje

Działanie na obcych rynkach to także kontakt z odbiorcami o innych upodobaniach, preferencjach i oczekiwaniach, co może być impulsem do rozwoju nowych produktów lub usług. Dość powszechnie uznaje się, że umiędzynarodowione firmy należą do tych bardziej innowacyjnych, co może wiązać się z silniejszą konkurencją, z którą spotykają się na co dzień, a co wymusza ciągłe dostosowania. W konsekwencji takie przedsiębiorstwa lepiej radzą sobie także na rynku krajowym.

Z drugiej strony każda próba wejścia na nowy rynek wiąże się oczywiście z ryzykiem. Można jednak powiedzieć, że każda aktywność gospodarcza z ryzykiem jest związana. Przedsiębiorca może więc odkładać decyzję o internacjonalizacji działalności z innego powodu. Mianowicie z uwagi na wysokie koszty takiego przedsięwzięcia. I właśnie odpowiedzią na to wyzwanie są fundusze unijne. Oprócz tego, że wspierają one projekty z zakresu rozwijania produktów i usług, wprowadzania innowacyjnych rozwiązań, czy też wykorzystywania nowoczesnego wzornictwa, oferują również pomoc dla tych firm, które gotowe są podbijać zagraniczne rynki. Między innymi taką właśnie ofertę zawiera program „Polska wschodnia" i jego działanie 1.4 „Internacjonalizacja MSP".

Egzotyczne kierunki

Jest to oferta dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność na obszarze jednego z województw makroregionu. Należą do nich: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie oraz podkarpackie. Opierając się na warunkach, które obowiązywały dla ostatniego, zakończonego już naboru wniosków, przedsiębiorcy mogli liczyć nawet na 800 tys. zł unijnego dofinansowania. Taka kwota była zarezerwowana dla tych, którzy jako kierunki ekspansji wybrali kraje nienależące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz nie Szwajcarię.

Natomiast te firmy, które interesowałyby właśnie te gospodarki (w szczególności wybranych państw Unii Europejskiej), także mogły liczyć na dofinansowanie, ale w maksymalnej wysokości 550 tys. zł. Takie zróżnicowanie wynikało z chęci stworzenia dodatkowej zachęty dla tych, którzy decydowaliby się na podbijanie pozaunijnych rynków. Jest to bardzo ważne, biorąc pod uwagę fakt, że zdecydowana większość polskiego eksportu trafia właśnie do państw Unii Europejskiej, a szerzej Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Należy oczekiwać, że takie zróżnicowanie – mające na celu wsparcie geograficznej dywersyfikacji polskiego eksportu - pozostanie zachowane także w przyszłorocznych naborach.

Model biznesowy

A na co można było wydać unijną dotację? Ponownie, posiłkując się zapisami ostatniego regulaminu, wolno wskazać na podstawowe dopuszczalne kategorie wydatków. I tak, przedsiębiorca mógł sobie zrefundować wydatki poniesione na przygotowanie biznes planu internacjonalizacji, który to dokument musiała opracować firma zewnętrzna. Dokumentem tym należało dysponować już na etapie składania wniosku o dofinansowanie. A powinien on obejmować m.in.:

? analizę możliwości eksportowych przedsiębiorcy opracowaną na podstawie zbadania jego produktów, ocenę ich pozycji konkurencyjnej oraz konkurencyjności samego przedsiębiorstwa na wybranych rynkach zagranicznych, kompleksowe zbadanie uwarunkowań działalności, w tym barier wejścia na te rynki zagraniczne,

? wskazanie rynków docelowych wraz z uzasadnieniem (kluczem) wyboru, projekcję możliwości sprzedaży na tych rynkach zagranicznych, a także identyfikację potencjalnych odbiorców/kontrahentów,

? analizę dotychczasowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa wraz z propozycją zmian tego modelu pod kątem internacjonalizacji na wybranych rynkach zagranicznych,

? wybór najefektywniejszych narzędzi i metod marketingowych oraz promocyjnych (w tym wskazanie wydarzeń targowych czy kierunków misji gospodarczych, oszacowanie budżetu działań promocyjnych towarzyszących przygotowaniu do wdrażania nowego modelu biznesowego),

? rekomendacje w zakresie reorganizacji przedsiębiorstwa i przygotowania go do działalności eksportowej (organizacji działu eksportu, logistyki itp.),

? opracowanie koncepcji wejścia na rynek zagraniczny, wraz ze szczegółowym planem i kosztorysem niezbędnych do przeprowadzenia działań, pogrupowanych w zadania, z przypisanymi tym zadaniom mierzalnymi celami operacyjnymi, wynikającymi z przyjętej strategii internacjonalizacji,

? rekomendacje w zakresie zakupu oprogramowania niezbędnego do automatyzacji procesów biznesowych w związku z przygotowaniem do internacjonalizacji działalności (tam gdzie dotyczy).

Inne usługi

Celem działania 1.4 jest rzeczywista internacjonalizacja firm. Przygotowanie nowego modelu biznesowego, uwzględniającego międzynarodową ekspansję, jest więc dopiero początkiem. Firma musi dysponować odpowiednim opracowaniem, ale tak naprawdę liczy się wprowadzenie go w życie. Dlatego w dalszej kolejności dofinansowaniu podlegają koszty innych usług doradczych, w szczególności w zakresie:

? wyszukiwania, selekcji, a następnie nawiązania kontaktów z partnerami zagranicznymi i doprowadzenia do etapu negocjacji handlowych,

? pozyskiwania zewnętrznego finansowania działalności eksportowej i instrumentów finansowych obniżających ryzyko eksportowe (kredyty eksportowe, fundusze poręczeniowe i gwarancyjne, fundusze dotacji, transakcje terminowe),

? przygotowania produktu do potrzeb rynku docelowego (w tym m.in. badanie marketingowe na rynku docelowym),

? przygotowania kanałów dystrybucji i kanałów obsługi otoczenia formalno-prawnego umożliwiającego wejście na dany rynek zagraniczny,

? uzyskania certyfikacji, akredytacji, koncesji lub innego typu dokumentów i praw niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej, sprzedaży produktów na docelowym rynku zagranicznym,

? tworzenia regulaminów usług, gwarancji produktowych i innych dokumentów niezbędnych do wprowadzenia produktu na nowy rynek,

? uzyskania ochrony własności przemysłowej za granicą, odnoszącej się do produktów przeznaczonych do sprzedaży na rynkach zagranicznych.

Podając kilka konkretnych przykładów wykonywanych usług, mogłyby one dotyczyć: wytworzenia materiałów reklamowych i promocyjnych, przeprowadzenia niezbędnych szkoleń, udostępnienia specjalistycznych baz danych i innych źródeł informacji, przygotowania tłumaczeń, przeprowadzenia badań i testów (technicznych, fizycznych, chemicznych lub biologicznych) produktów przeznaczonych do internacjonalizacji, czy wreszcie projektowania procesów technologicznych lub logistycznych.

Targi i wystawy

Mimo rozwoju technologii komunikacyjnych, w tym tych, które pozwalają na organizację wideokonferencji, wirtualnych spacerów (np. po siedzibie firmy, jej halach produkcyjnych i magazynach), przedsiębiorcy nadal cenią sobie bezpośrednie spotkania i możliwość przeprowadzania takich rozmów. Temu zaś bardzo dobrze służą międzynarodowe targi, wystawy oraz organizowane przy ich okazji tzw. giełdy kooperacyjne. Dlatego nie powinno budzić wątpliwości, że także działania związane właśnie z udziałem w takich wydarzeniach są dofinansowywane.

W zakresie działania 1.4 „Internacjonalizacja MSP" koszty udziału w międzynarodowych targach, wystawach lub misjach gospodarczych obejmują:

? wynajęcie i zabudowę powierzchni wystawienniczej,

? zakup usług w zakresie organizacji i obsługi stoiska,

? zakup usług w zakresie transportu eksponatów oraz elementów zabudowy wraz z ubezpieczeniem, odprawą celną i kosztami spedycji,

? podróże służbowe trzech osób uczestniczących w targach, wystawach lub misjach,

? opłaty związane z uzyskaniem niezbędnych wiz oraz ubezpieczeniem dla tych osób,

? wpis do katalogu targowego,

? opłatę rejestracyjną oraz reklamę w mediach targowych,