Odpowiedzialność przewoźnika za uszkodzenie towaru w trakcie transportu

Nawet, jeśli przewoźnik nie odpowiada za załadunek i rozładunek, to nie powinien jedynie przyglądać się czynnościom ładunkowym nadawcy i rozładunkowym odbiorcy, ale współdziałać z nimi, aby nie doszło do powstania szkody.

Publikacja: 03.11.2017 05:30

Odpowiedzialność przewoźnika za uszkodzenie towaru w trakcie transportu

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Taki wniosek płynie z wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie, który rozstrzygał spór pomiędzy dwoma przedsiębiorcami o uszkodzenie papy w trakcie transportu.

Wykonanie przewozu producent papy, spółka X zleciła firmie transportowej Y. Papę załadowano w siedzibie spółki zlecającej. Towar zabezpieczono pasami i listwami. Pracownicy wykonali zdjęcia i zezwolili na wyjazd. Kierowca przewoźnika nie otrzymał żadnych dalszych wytycznych co do załadowania towaru, temperatury w której towar może być przewożony, ani innych warunków transportu.

Tymczasem w dniu transportu temperatura powietrza była bardzo wysoka, dochodziła nawet do 40 stopni Celsjusza. Pierwszy z odbiorców towaru w R. odebrał go bez zastrzeżeń. Kolejni odbiorcy znajdujący się w O. i L. nie przyjęli jednak towaru, wskazując na jego uszkodzenia - odkształcenia i fakt przewrócenia palet. Domagali się wymiany towaru na pełnowartościowy.

Spółka postanowiła obciążyć za zniszczenie towaru firmę transportową kwotą 7,8 tys. zł. Przewoźnik złożył sprzeciw od nakazu zapłaty. Przekonywał, że nie ponosi odpowiedzialności za powstałą szkodę, gdyż ta była wynikiem wadliwego opakowania przewożonej papy oraz szczególnej podatności na szkodę z przyczyn naturalnych, tj. z powodu plastyczności papy i panujących w dniu transportu bardzo wysokich temperatur.

Zdecydował zapis umowy

Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim uznał powództwo spółki X za nieuzasadnione. Wskazał, iż strony łączyła umowa przewozu, uregulowana w art. 774 Kodeksu cywilnego, przy czym do szczegółowych praw i obowiązków stron zastosowanie miała ustawa Prawo przewozowe.

Sąd odwołał się do opinii biegłego, zgodnie z którą przyczyną uszkodzenia papy było wadliwe jej zapakowanie i niedostateczne przygotowanie do przewozu, nieprawidłowe rozmieszczenie i zabezpieczenie na czas transportu, a ponadto czynniki atmosferyczne, tj. wysoka temperatura panująca w trakcie przewożenia ładunku. Nieprawidłowe przygotowanie i opakowanie polegać miało na zbyt luźnym ułożeniu papy na paletach, co umożliwiało jej przemieszczanie, ponadto papę zabezpieczono zbyt miękkim materiałem – folią termokurczliwą, która uległa zniszczeniu w trakcie transportu. Foliowanie palet z ładunkiem z papą uznał sąd rejonowy za niewystarczające, żeby zapewnić odpowiednią wytrzymałość opakowania zbiorczego podczas transportu. Obowiązek zaś zapakowania rzeczy ciążył na spółce zlecającej transport, nieprawidłowe jej zapakowanie skutkujące uszkodzeniem stanowiło natomiast okoliczność wyłączającą odpowiedzialność przewoźnika.

Odnosząc się do nieprawidłowego zabezpieczenia papy sąd rejonowy poddał interpretacji zapis umowy, zgodnie z którym „przyjmujący zlecenie odpowiada za prawidłowe zabezpieczenie powierzonego ładunku na czas transportu". Postanowienie to należało zdaniem SR interpretować ściśle z innymi postanowieniami umowy dotyczącymi ilości pasów oraz listew wymaganych przez powódkę do transportu.

Sąd zwrócił uwagę, że to spółka zlecająca transport określała sposób zabezpieczenia towaru, warunki i czas jego transportu, zatem za prawidłowe zabezpieczenie przez przewoźnika należy rozumieć zabezpieczenie zgodnie z zawartą umową i wymogami stawianymi przez zlecającego. – Skoro w zleceniu transportowym strona powodowa - będąca producentem papy, a zatem podmiotem najlepiej znającym właściwości towaru, który miał być przewożony, w pierwszej kolejności wskazała, iż składa zapotrzebowanie na środek transportu (...), a następnie czyni zapis – nienegocjowany, stanowiący druk zlecenia transportowego, iż przyjmujący zlecenie odpowiada za prawidłowe zabezpieczenie powierzonego ładunku na czas transportu, to w ocenie sądu rejonowego z faktu tego nie można wywodzić, iż przewoźnik stał się całkowicie odpowiedzialny za dobór zabezpieczeń w trakcie transportu, w oderwaniu od postanowień łączącej strony umowy, w tym wskazań nadawcy – producenta papy – wyjaśniono w uzasadnieniu.

W związku z tym sąd rejonowy uznał, iż z umowy nie wynikało, aby czynności ładunkowe ciążyły na przewoźniku, a zatem obciążają one nadawcę.

W apelacji spółka X podniosła, że sąd rejonowy błędnie zastosował art. 43 ust. 1 ustawy Prawo przewozowe, w sytuacji, gdy strony w zleceniu transportowym ustaliły, iż obowiązek zabezpieczenia ładunku na czas transportu spoczywa na przewoźniku, a tym samym w sposób wyłączyły zastosowanie tego przepisu.

To przewoźnik jest profesjonalistą

Rozpatrujący apelację Sąd Okręgowy w Szczecinie nie podzielił rozumowania sądu rejonowego co do obowiązków stron w zakresie zamocowania towaru. Jego zdaniem wykładnia zapisu umowy jest jednoznaczna – za właściwe zabezpieczenie ładunku na czas transportu odpowiada przewoźnik. Jak wyjaśniono, jest to rozwiązanie logiczne, gdy weźmie się pod uwagę podnoszone w doktrynie kwestie związane z profesjonalizmem przewoźnika, a także fakt, że powódka pozbawiona była możliwości nadzoru nad tym, jak ładunek zostanie zabezpieczony po częściowym opróżnieniu pojazdu. – Jak wskazuje się w doktrynie, to przewoźnik jest profesjonalistą w zakresie przewozu, zatem nawet wówczas, gdy to nie on odpowiada za załadunek i rozładunek, nie powinien jedynie przyglądać się czynnościom ładunkowym nadawcy i rozładunkowym odbiorcy, ale współdziałać z nimi w taki sposób, aby dzięki jego kwalifikacjom czynności te zostały wykonane w sposób prawidłowy, tj. aby nie doszło do powstania szkody – wskazał SO.

W związku z tym za nieusprawiedliwiony uznano wniosek sądu rejonowego, że skoro spółka zlecająca określiła narzędzia do mocowania oraz nadzorowała czynności ładunkowe i zaakceptowała sposób załadunku, to zdejmuje to z przewoźnika odpowiedzialność za niewłaściwe umocowanie towaru na czas transportu. – Umowa stron w tym zakresie jednoznacznie nakładała na przewoźnika obowiązek prawidłowego zabezpieczenia ładunku, zatem po częściowym rozładowaniu towaru kierowca powinien był zabezpieczyć pozostałą część w taki sposób, by nie doszło do uszkodzenia. Ponieważ bezsporne jest, że tego nie wykonał, odpowiedzialność za zniszczenie papy spoczywa na pozwanym – orzekł sąd okręgowy.

Ostatecznie sąd okręgowy zmienił wyrok w ten sposób, że zasądził od firmy transportowej żądaną kwotę 7,8 tys. zł.

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z 3 lutego 2017 r.

Sygnatura akt: VIII Ga 32/16

Taki wniosek płynie z wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie, który rozstrzygał spór pomiędzy dwoma przedsiębiorcami o uszkodzenie papy w trakcie transportu.

Wykonanie przewozu producent papy, spółka X zleciła firmie transportowej Y. Papę załadowano w siedzibie spółki zlecającej. Towar zabezpieczono pasami i listwami. Pracownicy wykonali zdjęcia i zezwolili na wyjazd. Kierowca przewoźnika nie otrzymał żadnych dalszych wytycznych co do załadowania towaru, temperatury w której towar może być przewożony, ani innych warunków transportu.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
ZUS
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Prawo karne
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Aplikacje i egzaminy
Znów mniej chętnych na prawnicze egzaminy zawodowe
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a