PIT: Jak jest opodatkowana dzierżawa znaku towarowego

Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej posiada zarejestrowany znak towarowy. Zawarła umowę dzierżawy tego prawa (znaku towarowego) ze spółką z o.o., w której jest wspólnikiem. Z tytułu dzierżawy podatnik będzie otrzymywał wynagrodzenie w postaci czynszu. Znak towarowy będący przedmiotem umowy dzierżawy stanowi majątek prywatny podatnika. Umowa dzierżawy została zawarta na podstawie art. 162 § 1 ustawy – Prawo własności przemysłowej w zw. z art. 709 kodeksu cywilnego. Istotą umowy jest oddanie spółce prawa do używania znaku towarowego i prawa do pobierania z jego używania pożytków, w zamian za co spółka będzie zobowiązana do wypłaty podatnikowi (właścicielowi znaku towarowego) umownego czynszu. Zgodnie z umową, dzierżawca nie może skutecznie występować z roszczeniami z tytułu naruszenia prawa ochronnego, natomiast wydzierżawiający zostanie zobowiązany do powstrzymania się od korzystania ze znaku towarowego w okresie jej trwania. Czynsz będzie wypłacany podatnikowi w pieniądzach. Zawarta umowa nie będzie umową licencji, będzie kształtowała stosunek dzierżawy. Czy przychód z czynszu z umowy dzierżawy znaku towarowego może zostać opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych? – pyta czytelnik.

Prawo ochronne na znak towarowy jest zbywalne i podlega dziedziczeniu (art. 162 § 1 zdanie pierwsze ustawy – Prawo własności przemysłowej). Przepisy o dzierżawie rzeczy stosuje się odpowiednio do dzierżawy praw (art. 709 kodeksu cywilnego) >patrz ramka.

Możliwość zawarcia umowy dzierżawy prawa majątkowego potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 26 stycznia 2011 r. (IV CSK 274/10). Należy zatem przyjąć, że możliwe jest zawarcie umowy dzierżawy znaku towarowego.

Przychody z umowy dzierżawy zawieranej poza działalnością gospodarczą można opodatkować według:

- skali podatkowej

- 8,5-proc. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Źródłami przychodów jest m.in. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (zob. art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT). Jest to tzw. najem prywatny.

Źródłem przychodów są także m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o PIT (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT). Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw (art. 18 ustawy o PIT).

Dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, czyli z tzw. najmu prywatnego, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie o PIT (tj. według skali podatkowej), chyba że podatnik złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym (zob. art. 9a ust. 6 ustawy o PIT).

Musi być pisemne oświadczenie

Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według swojego miejsca zamieszkania, nie później niż do 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podatnik rozpoczyna osiąganie przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w trakcie roku podatkowego, to wtedy składa pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca swojego zamieszkania nie później niż do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego (zob. art. 9 ust. 4 w zw. z ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Według stawki 8,5 proc.

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają m.in. otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. (art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5 proc. przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym). Podatek zryczałtowany pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania (art. 12 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Poza działalnością gospodarczą

Według prawa cywilnego dopuszczalna jest dzierżawa praw. W ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym nie ma przy tym ograniczeń dotyczących możliwości zastosowania ryczałtu do przychodów z dzierżawy uzyskiwanych przez osoby fizyczne, np. wyłącznie do przychodów osiąganych z dzierżawy rzeczy, a w szczególności nieruchomości.

Przychody z dzierżawy prawa (m.in. zarejestrowanego znaku towarowego), jeżeli są uzyskiwane poza pozarolniczą działalnością gospodarczą, to powinny być kwalifikowane do źródła przychodów jakim jest najem prywatny (zob. art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT), a nie jako przychody z praw majątkowych (zob. art. 10 ust. 1 pkt. 7 w zw. z art. 18 ustawy o PIT) – zob. wyrok WSA w Lublinie z 4 grudnia 2013 r. (I SA/Lu 711/13) oraz wyrok WSA w Poznaniu z 5 marca 2014 r. (I SA/Po 819/13).

Skoro przychody z dzierżawy prawa do zarejestrowanego znaku towarowego (w sytuacji gdy umowa dzierżawy zawierana jest poza działalnością gospodarczą) są kwalifikowane do źródła przychodów jakim jest tzw. najem prywatny (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT), to możliwe jest opodatkowanie tych przychodów ryczałtem ewidencjonowanym po terminowym złożeniu stosownego oświadczenia w urzędzie skarbowym. A zatem w sytuacji gdy umowa dzierżawy nie jest zawierana w ramach działalności gospodarczej, to przychody z dzierżawy zarejestrowanego znaku towarowego, mogą być, moim zdaniem, opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (por. wyrok WSA w Łodzi z 24 września 2015 r., I SA/Łd 657/15 oraz interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 26 lutego 2016 r., IPTPB1/ 415-735/ 14-3/16-S/MD).

Sądy nie mają jednego zdania

Niestety orzecznictwo w tym zakresie nie jest jednolite i w praktyce niektórych sądów występuje pogląd, że przychody z dzierżawy zarejestrowanego znaku towarowego należy zakwalifikować do przychodów z praw majątkowych (zob. art. 10 ust. 1 pkt. 7 w zw. z art. 18 ustawy o PIT) (zob. np. wyrok NSA z 28 lipca 2016 r., II FSK 1908/14), a to wyklucza możliwość objęcia ich ryczałtem ewidencjonowanym (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 26 kwietnia 2016 r., ITPB1/4511-196/16/HD).

Z uwagi na rozbieżności w orzecznictwie zalecane byłoby wystąpienie w tej kwestii z wnioskiem do ministra finansów o wydanie pisemnej interpretacji prawa podatkowego.

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU z 1998 r., nr 144, poz. 930 ze zm.)

podstawa prawna: ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 361 ze zm.)

podstawa prawna: ustawa z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1410 ze zm.)

podstawa prawna: Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 380 ze zm.)