Z ustawy wynika zobowiązanie do rozpoznania i oceny przez instytucje obowiązane ryzyka prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu związanego ze stosunkami gospodarczymi z klientem lub z transakcją okazjonalną realizowaną przez klienta. Na bazie tego ryzyka i jego oceny instytucje obowiązane stosować mają środki bezpieczeństwa finansowego, w skład których wchodzi m.in. pozyskanie informacji na temat ich klientów oraz celu, dla którego korzystają z usług i produktów oferowanych przez instytucję obowiązaną. Jesli okoliczności sprawy wskazują, że zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, instytucja obowiązana ma obowiązek zawiadomienia o nim generalnego inspektora informacji finansowej. Co więcej, instytucja obowiązana zobligowana jest do przekazania GIIF informacji o tzw. transakcjach ponadprogowych, tj. takich, których równowartość przekracza 15 tys. euro.
Jeżeli zatem transakcja przekracza 15 tys. euro, co do zasady, instytucja obowiązana zobowiązana jest zgłosić tją do GIIF. Obowiązek rejestracji transakcji wystąpi też, gdy jest ona przeprowadzana w drodze więcej niż jednej operacji i okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane.
Zgodnie z treścią art. 74 ustawy, instytucja obowiązana zawiadamia GIIF o okolicznościach, które mogą wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Zawiadomienie jest przekazywane niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 2 dni roboczych od dnia potwierdzenia przez instytucję obowiązaną takiego podejrzenia.
W praktyce dany podmiot może mieć do czynienia z dwoma potencjalnymi scenariuszami.
- Pierwszy scenariusz zakłada przypadki, w których na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy, regulującej zasady przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmy, dany podmiot nie posiadał statusu instytucji obowiązanej. Wówczas należy powołać się na brzmienie art. 184 ustawy, który dopuszcza 3-miesięczny okres po wejściu w życie ustawy, w okresie którego instytucje obowiązane, (które nie posiadały takiego statusu pod rządami starej ustawy), są zwolnione z obowiązku notyfikacyjnego. Zatem obowiązek notyfikacyjny dotyczyć ich będzie dopiero od 13 października 2018 r.
- Drugi scenariusz dotyczy przypadków, w których dany podmiot posiadał już status instytucji obowiązanej pod rządami starej ustawy. Jeśli dotychczas realizował obowiązek notyfikacyjny, podmiot taki co do zasady postępuje analogicznie jak pod rządami starej ustawy. Inaczej jest w przypadku, gdy dana instytucja obowiązana nigdy wcześniej nie dokonywała owego zgłoszenia do GIIF. Zgodnie z art. 77 Ustawy, w celu realizacji po raz pierwszy obowiązku notyfikacyjnego, instytucja obowiązana przekazuje do GIIF specjalny formularz identyfikujący instytucję obowiązaną. Formularz identyfikujący instytucję obowiązaną zawierać powinien w szczególności nazwę (firmę) wraz z określeniem formy organizacyjnej instytucji obowiązanej oraz inne jej dane, takie jak m.in. NIP, adres siedziby, czy nazwiska osób (pracowników) odpowiedzialnych za realizację przepisów ustawy.
