Zapłata za pomocą weksla powoduje wygaśnięcie zobowiązania

Wydanie weksla własnego jest uregulowaniem należności w świetle przepisów ustawy o VAT. Wystawiając i wręczając weksel własny, podatnik nie będzie więc zobowiązany do korekty podatku naliczonego.

Publikacja: 03.10.2016 02:00

Zapłata za pomocą weksla powoduje wygaśnięcie zobowiązania

Foto: 123RF

Tak wynika ze skorygowanej interpretacji ministra finansów z 21 stycznia 2016 r. (PT8.8101.366.2015.WCX.1010).

Spółka będąca częścią międzynarodowej grupy działającej w branży farmaceutycznej planowała restrukturyzację swojej działalności, która miała na celu konsolidację w jednym podmiocie praw własności intelektualnej (w tym znaków towarowych). W związku z tym, spółka postanowiła nabyć te prawa, rozważając przy tym różnego rodzaju sposoby rozliczenia zobowiązania z tytułu zapłaty ceny.

Jedną z rozpatrywanych opcji było wystawienie przez spółkę i wręczenie zbywającemu weksla własnego opiewającego na kwotę równą wartości zobowiązania z tytułu zapłaty ceny plus ewentualne odsetki. W celu osiągnięcia efektu w postaci wygaszenia zobowiązania do zapłaty ceny spółka wraz ze zbywcą planowali przyjąć cywilistyczną konstrukcję odnowienia. W związku z tym spółka spytała czy wydanie weksla w ramach odnowienia przewidzianego w art. 506 kodeksu cywilnego, będzie stanowiło formę uregulowania należności wobec zbywcy, o której mowa w art. 89b ustawy o VAT, a co za tym idzie czy spółka nie będzie zobowiązana do korekty VAT naliczonego po upływie terminu 150 dni od dnia upływu terminu płatności zobowiązania z tytułu zakupu rzeczonych praw majątkowych.

Spółka uznała, że wydanie weksla w ramach odnowienia przewidzianego przepisami art. 506 kodeksu cywilnego będzie formą uregulowania należności wobec zbywcy, o której mowa w art. 89b ustawy o VAT, a więc nie będzie zobowiązana do korekty VAT naliczonego po upływie 150 dni od dnia upływu terminu płatności zobowiązania z tytułu zakupu składników majątkowych. Organ podatkowy nie podzielił jednak stanowiska spółki, wskazując, że samego „zobowiązania się do spełnienia innego świadczenia" nie można stawiać na równi z zapłatą. Konsekwentnie należy uznać, że termin 150 dni wynikający z art. 89b ust. 1 ustawy o VAT rozpocznie bieg od dnia następującego po upływie określonych w wekslu terminów płatności. Minister finansów stwierdził jednak nieprawidłowość tej interpretacji, uznając tym samym stanowisko spółki za prawidłowe.

Komentarz eksperta

Hubert Godusławski, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym M&A PwC

Sposób rozliczenia płatności wekslami był odpowiedzią podatników na ustawę z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, której celem była likwidacja tzw. zatorów płatniczych. Ustawa zakładała obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania kwoty wynikającej z faktury lub innego dokumentu w ciągu 30 dni od daty upływu terminu płatności, a w przypadku gdy termin płatności był dłuższy niż 60 dni – nieuregulowania jej w ciągu 90 dnu od dnia zaliczenia kwoty do kosztów uzyskania przychodów. W podobnym celu skrócono ze 180 dni do 150 dni termin, po upływie którego dłużnik musi skorygować (pomniejszyć) VAT odliczony o kwoty z nieuregulowanych faktur. Wystawiając weksel własny podatnik regulował zobowiązanie i w konsekwencji nie musiał korygować kosztów i VAT.

Początkowo aprobowany obecnie przez ministra finansów pogląd był negowany przez organy podatkowe, które wskazywały, że zapłata za pomocą weksla nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania, gdyż jest jedynie bezwarunkowym przyrzeczeniem zapłaty w przyszłości określonej sumy, która widnieje na dokumencie weksla. Przyjęcie takiego stanowiska oznacza, że sama czynność wręczenia weksla własnego nie powoduje zaspokojenia wierzyciela ani wygaśnięcia roszczeń finansowych, a jedynie skutkuje odroczeniem w czasie płatności za nabyty towar czy usługę. Organy podatkowe wskazywały przy tym, że nie można stawiać znaku równości pomiędzy instytucją nowacji, czyli zobowiązaniem się do spełnienia innego świadczenia, dokonaniem zapłaty. W ocenie organów, w przypadku wystawienia weksla nie dochodziło do uregulowania należności, gdyż kontrahent był jedynie w posiadaniu dokumentu stanowiącego bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty określonej sumy pieniężnej w przyszłości, a więc będzie on mógł domagać się otrzymania zapłaty za sprzedaż dopiero po upływie terminu określonego w wekslu.

Skorygowane stanowisko ministra finansów wpisuje się w powszechnie prezentowane obecnie stanowisko organów podatkowych. Powstaje tylko pytanie, na jak długo? Ostatnio wydane interpretacje mogłyby świadczyć, że nie powinno ono ulec zmianie, jednak mimo to każdorazowo warto potwierdzić swoje stanowisko poprzez uzyskanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Co więcej, uregulowanie zobowiązania wekslami powinno zostać potwierdzone zgodnym oświadczeniem woli, najlepiej wyrażonym w formie pisemnej, tak aby nie powstała wątpliwość czy aby na pewno intencją stron jest cywilistyczne odnowienie istniejącego zobowiązania, a nie tylko jego zabezpieczenie. Dodatkowo, w związku ze zmianami legislacyjnymi, które ograniczają prawo do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych z pominięciem rachunku bankowego, należy zbadać czy nowe przepisy nie zablokują możliwości rozliczania się przez podatników w ten sposób.

Tak wynika ze skorygowanej interpretacji ministra finansów z 21 stycznia 2016 r. (PT8.8101.366.2015.WCX.1010).

Spółka będąca częścią międzynarodowej grupy działającej w branży farmaceutycznej planowała restrukturyzację swojej działalności, która miała na celu konsolidację w jednym podmiocie praw własności intelektualnej (w tym znaków towarowych). W związku z tym, spółka postanowiła nabyć te prawa, rozważając przy tym różnego rodzaju sposoby rozliczenia zobowiązania z tytułu zapłaty ceny.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
ZUS
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Prawo karne
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Aplikacje i egzaminy
Znów mniej chętnych na prawnicze egzaminy zawodowe
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a