Skarga do WSA na niekorzystną decyzję podatkową

Po otrzymaniu niekorzystnego rozstrzygnięcia organu odwoławczego, przedsiębiorca może dochodzić swoich roszczeń przed WSA. Sąd nie uruchomi postępowania z urzędu. Trzeba we własnym zakresie zadbać o swoje interesy.

Publikacja: 03.10.2016 02:00

Skarga do WSA na niekorzystną decyzję podatkową

Foto: 123RF

Maja Fabrowska

Skargę należy sporządzić zgodnie z wymogami wskazanymi w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przy sporządzaniu tego dokumentu warto pamiętać o kilku elementach.

Krok 1. Sprawdź czy możesz się poskarżyć

Skargę do WSA może wnieść każdy, kto ma w tym interes prawny. Interes prawny może wynikać z przepisów prawa materialnego, procesowego, ustrojowego. Interes prawny należy wykazać w skardze. Skargę może także wnieść:

- prokurator,

- Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka,

- organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym,

- inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi.

Krok 2. Potrzebne będzie pośrednictwo

Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Jeżeli zatem skarżymy np. decyzję dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, to skargę wnosimy do tego organu, wskazując jednocześnie, że jest ona skierowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Organ, do którego została złożona skarga, przekazuje ją sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. Organ może w tym terminie uwzględnić skargę.

Krok 3. Uwaga na termin

Termin do wniesienia skargi wynosi 30 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia w sprawie. Sposób obliczania terminu został określony w art. 83 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz art.111 i nast. kodeksu cywilnego. Początkiem terminu jest dzień następny po dniu, w którym podatnikowi zostało doręczone rozstrzygnięcie. Jeżeli ostatni dzień terminu na wniesienie skargi przypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to za ostatni dzień terminu do jej wniesienia uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. W przypadku wniesienia skargi bezpośrednio do sądu, o zachowaniu terminu decyduje data przekazania skargi na adres organu właściwego. Jeśli sąd przekaże skargę do organu po upływie 30-dniowego terminu, to skarga będzie wniesiona po terminie.

Uwaga! 30-dniowy termin do wniesienia skargi to termin ustawowy i prekluzyjny. Przekroczenie tego terminu powoduje jej odrzucenie, a co za tym idzie sąd nie rozpozna przedstawionych zarzutów i żądań.

Jeśli ustawa wymaga wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa (np. w przypadku interpretacji indywidualnych), to skargę można wnieść najwcześniej następnego dnia po dniu wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa, nie czekając na doręczenie odpowiedzi organu na to wezwanie (uchwała NSA z 27 czerwca 2016 r., I FPS 1/16).

Krok 4. Dokument musi spełniać wymogi

Skarga jest przede wszystkim pismem procesowym i jako taka powinna spełniać warunki przewidziane dla takich pism wskazane w ustawie – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Są to:

- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane (np. Wojewódki Sąd Administracyjny w Warszawie);

- imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;

- oznaczenie rodzaju pisma (np. skarga);

- osnowę wniosku lub oświadczenia (merytoryczna treść, dokładne określone żądanie);

- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;

- wymienienie załączników,

- oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku - adresu do doręczeń lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,

- oznaczenie przedmiotu sprawy,

- pełnomocnictwo,

- odpisy załączników dla doręczenia ich stronom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych.

Ponadto skarga powinna zawierać następujące elementy:

- wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności (data, sygnatura),

- oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy (np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie),

- określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego (należy przedstawić żądania, wnioski, argumenty przemawiające za danym stanowiskiem),

- dowód wezwania właściwego organ do usunięcia naruszenia prawa (tylko gdy ustawa przewiduje konieczność takiego wezwania),

- wartość przedmiotu zaskarżenia – podaje się tylko wtedy, gdy spór z organem dotyczy konkretnej należności pieniężnej (np. kwota PIT w wysokości 1 000 zł). Nie wskazuje się wartości przedmiotu zaskarżenia, składając np. skargę na interpretację indywidualną lub na postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym.

Gdy sąd zauważy braki w złożonej skardze, przewodniczący wydziału wezwie stronę do ich uzupełnienia lub poprawienia w terminie siedmiu dni. Jeśli strona nie uzupełni braków w terminie, to skarga zostanie pozostawiona bez rozpoznania. Skarga należycie poprawiona wywoła skutki od dnia jej wniesienia.

Krok 5. Za skargę trzeba zapłacić

W postępowaniu sądowo-administracyjnym od skargi do WSA pobiera się wpis stosunkowy lub stały. Wpis stosunkowy pobiera się w sprawach, w których przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne. Chodzi o konkretną kwotę, której od podatnika dochodzi organ. Wysokość wpisów stałych i stosunkowych wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jeżeli w jednym piśmie zaskarżono więcej decyzji lub postanowień, to obowiązek uiszczenia wpisu dotyczy każdej ze skarg objętych tym pismem. Taka sama sytuacja jest w przypadku, gdy sąd połączy sprawy do wspólnego rozpoznania >patrz tabela.

Krok 6. Trzeba sformułować zarzuty

Ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wskazuje, że strona wnosząca skargę powinna określić naruszenie prawa. Strona musi wskazać przyczyny, z powodu których skarży określoną decyzję lub postanowienie i przedstawić argumenty na poparcie swojego stanowiska. Strona powinna wskazać jakie błędy – jej zdaniem - popełnił organ wydając zaskarżony akt. Ustawa nie wprowadza w tej kwestii rygorystycznych przepisów tak jak w przypadku skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Nie trzeba zatem wskazywać precyzyjnie na błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie przepisów prawa materialnego lub też na naruszenie przepisów postępowania. Sąd pierwszej instancji nie jest związany wskazanymi zarzutami i może orzekać poza granicami skargi.

Uwaga! Na skutek nowelizacji ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, od 15 sierpnia 2015 r. skarga na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego powinna zawierać precyzyjnie wskazane zarzuty, tak jak w przypadku skargi kasacyjnej. Należy wykazać, że organ dopuścił się naruszenia przepisów postępowania i błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. WSA będzie związany wskazanymi zarzutami i nie będzie mógł orzekać poza granicami skargi.

Dowodowy

Postępowanie dowodowe przed sądem administracyjnym ma charakter jedynie uzupełniający. Sąd administracyjny orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego przez organy podatkowe, znajdującego się w aktach sprawy. Jedynym dowodem, który może przeprowadzić sąd, jest dowód z dokumentu. Może być nim np. opinia biegłego, protokół z oględzin nieruchomości, dowód doręczenia skargi w terminie (awizo), a także inne dokumenty służące udowodnieniu sytuacji majątkowej i rodzinnej przy orzekaniu o przyznaniu prawa pomocy, wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Niedopuszczalne jest natomiast dopuszczane innych dowodów (np. zeznań świadków, powołanie biegłego). Wniosek o przeprowadzenie dowodu z dokumentu powinien być złożony przed zamknięciem rozprawy.

O wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji

Na wniosek strony sąd może wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji, postanowienia albo innego aktu całości lub w części. Nie wystarczy jednak samo żądanie wstrzymania aktu. Strona musi przynajmniej uprawdopodobnić, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Oznacza to, że strona musi wskazać na konkretne fakty i dowody, z których wynika, że sytuacja jest na tyle trudna, że wstrzymanie wykonania decyzji jest konieczne. Można np. podnieść, że w wyniku wykonania decyzji firma upadnie, ustanie płynność finansowa firmy, dojdzie do zlicytowania nieruchomości. Nie wszystkie akty można wstrzymać, a tylko takie, które tworzą jakieś uprawnienia lub nakładają obowiązki. Przyjmuję się, że do wykonania nie nadają się decyzje odmowne (np. decyzja o odmowie umorzenia zaległości podatkowej).

O przyznanie prawa pomocy

Do skargi można także dołączyć wniosek o przyznanie prawa pomocy. Prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Może obejmować zwolnienie z kosztów sądowych i/lub ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika (np. radcy prawnego, doradcy podatkowego). Wniosek składa się na urzędowym formularzu, który można znaleźć na stronie internetowej sądu. Strona wnioskująca o przyznanie prawa pomocy musi wykazać, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek lub pełnych kosztów postępowania. Na stronie spoczywa zatem obowiązek wskazania faktów i przedstawienia określonych dowodów uzasadniających przyznanie takiego prawa. Dowodami takimi są np. oświadczenie o dochodach, rachunki za media, opisanie comiesięcznych wydatków itp. Precyzyjne opisanie sytuacji zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania takiej pomocy.

Autorka jest radcą prawnym, konsultantką podatkową w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO

podstawa prawna: ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz.718 ze zm.)

podstawa prawna: ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 380 ze zm.)

podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU nr 221, poz. 2193)

WNIOSEK

Jeśli podatnik nie jest zadowolony z rozstrzygnięcia organu, to może je zaskarżyć do WSA, a w razie nieodniesienia sukcesu przed sądem pierwszej instancji - także do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wielu przypadkach spory przed sądem kończą się korzystnym dla podatnika rozstrzygnięciem. Warto zatem dochodzić swoich roszczeń przed sądami i nie poprzestawać na drodze administracyjnej.

Maja Fabrowska

Skargę należy sporządzić zgodnie z wymogami wskazanymi w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przy sporządzaniu tego dokumentu warto pamiętać o kilku elementach.

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara