Ile czasu na zgłoszenie wady zakupionego towaru? Kiedy możliwe jest potrącenie?

Aktualizacja: 28.09.2018 15:51 Publikacja: 28.09.2018 05:40

Ile czasu na zgłoszenie wady zakupionego towaru? Kiedy możliwe jest potrącenie?

Foto: Adobe Stock

- W ramach swojej działalności gospodarczej kupiłem od innego przedsiębiorcy kilkanaście par nart. Dwa dni po przywiezieniu ich przez kuriera okazało się, że mają one wady wykluczające ich użytkowanie. Złożyłem zatem reklamację z tytułu rękojmi (odstąpiłem od umowy), ale sprzedawca jej nie uwzględnił, powołując się na rzekome opóźnienie przeze mnie w zgłoszeniu wad - co według niego - powinno było nastąpić natychmiast po odbiorze nart. Czy jego stanowisko jest słuszne? Dodam, że złożenie reklamacji po dwóch dniach po otrzymaniu towaru podyktowane było koniecznością sprawdzenia nart przez mojego serwisanta, który wcześniej był zajęty innymi zleceniami – pyta pani Alina.

W świetle art. 563 § 1 k.c. przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu.

Zgodnie zaś z wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 27 lipca 2018 r., XIII Ga 629/18 upływ dwóch dni od otrzymania towaru do złożenia reklamacji nie wyłącza uprawnienia do odstąpienia od umowy. Pojęcie „niezwłoczność" terminu zawiadomienia sprzedającego o dostrzeżonej wadzie oznacza bowiem konieczność jego dokonania bez zbędnej zwłoki, bez nieuzasadnionego przedłużania badania rzeczy.

„Nie oznacza to ..., że badanie ma następować w tej samej jurydycznej sekundzie co odbiór rzeczy. Przeciwnie, profesjonalista, który nabył towar w zakresie swojej działalności gospodarczej, ma prawny obowiązek zbadać rzecz w sposób profesjonalny i staranny" (z treści uzasadnienia w/w wyroku). Natomiast oceny, czy kupujący owej staranności dochował, należy dokonywać przez pryzmat normalnego toku podejmowanych przez niego czynności.

Odpowiadając zatem na pytanie Czytelnika: stanowisko sprzedającego nie jest zasadne. Nie można bowiem wymagać od kupującego, by zawiadomił sprzedającego owadach towaru w momencie odbioru rzeczy. Nie jest mianowicie działaniem opieszałym, a tym bardziej dotkniętym zwłoką, staranne zbadanie towaru, a następnie zgłoszenie dostrzeżonych wad w ciągu 2 dni od nadejścia przesyłki.

Jakie są materialnoprawne przesłanki potrącenia, na czym w szczegółach ono polega – pyta pan Jan

Potrącenie jest możliwe, gdy dwie osoby jednocześnie występują względem siebie w roli dłużnika i wierzyciela, obie wierzytelności zaś są wymagalne, podlegają zaskarżeniu (tj. mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym), a ich przedmiotem są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku.

Wskutek potrącenia (kompensaty) obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości tej niższej należności.

Potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Może ono przybrać dowolną postać, np. dopuszczalne jest wysłanie go faxem na uprzednio podany przez adresata numer telefonu. Omawiane oświadczenie jest złożone drugiej stronie z chwilą, w której doszło do niej w taki sposób, aby mogła zapoznać się z jego treścią. Gdy zaś jest ono składane w formie elektronicznej, uważa się, że doszło ono do innej osoby w momencie wprowadzenia go do środka komunikacji elektronicznej tak, aby mogła je przeczytać. Zaistnienie stanu, w którym adresat oświadczenia mógł zapoznać się z jego brzmieniem jest to moment, gdy można zasadnie oczekiwać zapoznania się z treścią tego oświadczenia przez osobę, do której je skierowano, znajdującej się w określonych okolicznościach i działającej w zwykły sposób. Nie ma zatem znaczenia rzeczywiste zapoznanie się z tym oświadczeniem. Wyeksponować również należy, że w/w oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, gdy potrącenie stało się możliwe (czyli od daty wymagalności wierzytelności przysługującej stronie korzystającej z instytucji potrącenia).

Odroczenie wykonania zobowiązania udzielone przez sąd albo bezpłatnie przez wierzyciela nie wyłącza potrącenia. A contrario zatem żądanie przez wierzyciela jakiegokolwiek ekwiwalentu za odroczenie realizacji świadczenia wykluczy ewentualność kompensaty. Jeżeli zaś chodzi o zajęcie wierzytelności przez osobę trzecią, to wykluczone jest umorzenie tej wierzytelności przez potrącenie tylko wtedy, gdy dłużnik stał się wierzycielem swego wierzyciela dopiero po dokonaniu zajęcia albo, gdy jego wierzytelność stała się wymagalna po tej chwili, a przy tym dopiero później niż wierzytelność zajęta.

Wierzytelność przedawniona może być potrącona, jeżeli w chwili, gdy kompensata stała się możliwa, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło.

Niedopuszczalne jest umorzenie przez potrącenie: wierzytelności nie ulegających zajęciu, o dostarczenie środków utrzymania, wynikających z czynów niedozwolonych oraz tych, co do których potrącenie jest wyłączone przez przepisy szczególne. ?

—Anna Borysewicz, adwokat

Podstawa prawna: art. 563 § 1, a nadto art. 498–499, 501–502 oraz 504–505 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1629)

- W ramach swojej działalności gospodarczej kupiłem od innego przedsiębiorcy kilkanaście par nart. Dwa dni po przywiezieniu ich przez kuriera okazało się, że mają one wady wykluczające ich użytkowanie. Złożyłem zatem reklamację z tytułu rękojmi (odstąpiłem od umowy), ale sprzedawca jej nie uwzględnił, powołując się na rzekome opóźnienie przeze mnie w zgłoszeniu wad - co według niego - powinno było nastąpić natychmiast po odbiorze nart. Czy jego stanowisko jest słuszne? Dodam, że złożenie reklamacji po dwóch dniach po otrzymaniu towaru podyktowane było koniecznością sprawdzenia nart przez mojego serwisanta, który wcześniej był zajęty innymi zleceniami – pyta pani Alina.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Konsumenci
UOKiK ukarał dwie znane polskie firmy odzieżowe. "Wełna jedynie na etykiecie"
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego