Długi: faworyzownaie wierzycieli to przestępstwo

Przedsiębiorca, który spłaca tylko niektóre swoje długi, popełnia przestępstwo. Może trafić do więzienia nawet na dwa lata.

Publikacja: 26.08.2015 06:20

Przekupstwo wierzycieli jest karalne

Przekupstwo wierzycieli jest karalne

Foto: 123RF

Przedsiębiorcy w kłopotach finansowych powinni pamiętać, że ich nieuczciwi kontrahenci, którzy nie regulują swoich wszystkich zobowiązań, mogą ponieść surowe kary za bezprawne działania. Jednym z karalnych czynów jest właśnie faworyzowanie wierzycieli. Zgodnie z art. 302 § 1 kodeksu karnego kto w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, nie mogąc zaspokoić wszystkich wierzycieli, spłaca lub zabezpiecza tylko niektórych, czym działa na szkodę pozostałych, popełnia przestępstwo. Zagrożone jest ono karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Przestępstwo to popełnia dłużnik, który nie jest jeszcze niewypłacalny ani nie znajduje się w stanie uzasadniającym ogłoszenie upadłości, lecz z uwagi na trudności finansowe i brak wolnych środków pieniężnych nie może w danym momencie spłacić wszystkich wierzycieli, a jednocześnie zagraża mu niewypłacalność lub upadłość.

Sprawca działa na szkodę części swoich wierzycieli. Jest to przestępstwo formalne. Oznacza to, że do jego dokonania nie jest potrzebny skutek w postaci faktycznego wyrządzenia tej szkody. Wystarczy, że sprawca świadomie podejmował działania na ich szkodę.

Nie każdy dłużnik może być sprawcą tego przestępstwa. Odpowiedzialność karna grozi jedynie tym osobom, które mają co najmniej trzech wierzycieli. Aby zrealizować znamiona tego przestępstwa, sprawca musi zatem uregulować należności przynajmniej jednego ze swoich wierzycieli i w ten sposób uniemożliwić zaspokojenie się przez co najmniej dwóch innych swoich wierzycieli.

Sprawca omawianego przestępstwa działa umyślnie z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. Dłużnik musi zatem chcieć swoim zachowaniem wyrządzić szkodę swoim wierzycielom, ale też wystarczy, aby miał świadomość, że taki skutek może wywołać, i na to się godzi.

Jeśli dłużnik udziela lub obiecuje udzielić wierzycielowi korzyści majątkowej za działanie na szkodę innych wierzycieli, może również zostać pociągnięty do odpowiedzialności za przestępstwo z art. 302 § 2 kodeksu karnego. Za takie przekupstwo wierzycieli grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech. Ważne jest jednak, aby wręczenie takiej korzyści majątkowej lub obietnica jej udzielenia padła w związku z toczącym się postępowaniem upadłościowym lub postępowaniem zmierzającym do zapobieżenia upadłości.

Warto pamiętać, że zgodnie z art. 59a § 1 kodeksu karnego, który obowiązuje od 1 lipca 2015 r., jeżeli sprawca przestępstwa pojednał się z pokrzywdzonym, w szczególności w wyniku mediacji, i naprawił szkodę lub zadośćuczynił wyrządzonej krzywdzie, to pokrzywdzony może złożyć wniosek o umorzenie postępowania. W takiej sytuacji – co do zasady – organ prowadzący postępowanie będzie zmuszony do umorzenia postępowania. Dla sprawcy zaletą takiego zakończenia postępowania jest to, że w toku postępowania nie będą czynione ustalenia co do jego sprawstwa. W konsekwencji nie poniesie kary i będzie mógł się legitymować zaświadczeniem o niekaralności – jeśli oczywiście wcześniej nie był skazany. Natomiast dla pokrzywdzonego zaletą takiego sposobu zakończenia sprawy będzie szybkie uzyskanie naprawienia szkody oraz otrzymanie zadośćuczynienia za wyrządzoną krzywdę.

Duże zatory w małych firmach

Jak wynika z danych Monitora Sądowego i Gospodarczego, w ciągu 12 miesięcy (od lipca 2014 r. do czerwca 2015 r.) na skutek niewypłacalności działalność gospodarczą zakończyło 796 przedsiębiorstw. Tylko w czerwcu swoją działalność musiało zakończyć 60 firm. Wśród najczęstszych powodów bankructw przedsiębiorcy wskazują zatory płatnicze. Z danych Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej wynika, że im mniejsze przedsiębiorstwo, tym dłuższy czas oczekiwania na zapłatę. Najgorzej wyglądają mikroprzedsiębiorstwa, czyli firmy zatrudniające od jednej do dziewięciu osób. W tej grupie w ostatnim okresie czas oczekiwania na zapłatę się wydłużył i wynosi około czterech miesięcy. Firmy małe oczekują na zapłatę niewiele ponad trzy miesiące, z kolei firmy średnie i duże około dwóch miesięcy.

Przedsiębiorcy w kłopotach finansowych powinni pamiętać, że ich nieuczciwi kontrahenci, którzy nie regulują swoich wszystkich zobowiązań, mogą ponieść surowe kary za bezprawne działania. Jednym z karalnych czynów jest właśnie faworyzowanie wierzycieli. Zgodnie z art. 302 § 1 kodeksu karnego kto w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, nie mogąc zaspokoić wszystkich wierzycieli, spłaca lub zabezpiecza tylko niektórych, czym działa na szkodę pozostałych, popełnia przestępstwo. Zagrożone jest ono karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami