Wsparcie dla firm z tytułu wzrostu cen prądu

System wsparcia dla firm w związku z rosnącymi cenami energii miał objąć jak najszerszą grupę przedsiębiorców. W praktyce część z nich z różnych przyczyn, w tym z powodu własnych zaniedbań, pozostanie częściowo bez wsparcia.

Publikacja: 23.08.2019 06:50

Wsparcie dla firm z tytułu wzrostu cen prądu

Foto: Adobe Stock

Kto zatem nie zainteresował się przysługującymi mu prawami, powinien zrobić to jak najszybciej, żeby przez nieuwagę nie stracić szansy na skorzystanie z przysługującego mu mechanizmu przeciwdziałania skutkom wzrostu cen energii elektrycznej w pełnym zakresie.

Czytaj także: Ceny energii elektrycznej: Czy można żądać zwrotu nadpłaconych kwot

Mechanizmy wsparcia ustawodawca uregulował dwoma aktami prawnymi rangi ustawowej – ustawą z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw i oczekującą na wejście w życie ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych. Pierwsza z ustaw zawiera rozwiązania doraźne, o których ponownie w mediach zrobiło się głośno pod koniec lipca, kiedy przedsiębiorcy masowo składali sprzedawcom energii oświadczenia informujące ich o swojej wielkości. Druga zaś – rozwiązanie długoterminowe, ale zarezerwowane tylko dla nielicznych, bo według szacunków ustawodawcy tylko dla ok. 300 przedsiębiorstw. Zrozumienie zaprojektowanego sytemu wymaga analizy ustaw za pomocą dwu kryteriów łącznie – kryterium podmiotowego i czasowego. Wraz z upływem czasu zmieniają się bowiem uprawnienia poszczególnych grup przedsiębiorców.

Pierwsze półrocze 2019 roku

W pierwszym półroczu 2019 roku tożsame uprawnienie przyznano wszystkim przedsiębiorcom będącym odbiorcami końcowymi, którzy zawarli z przedsiębiorstwem energetycznym umowę sprzedaży energii elektrycznej albo umowę kompleksową. Postanowiono o tzw. zamrożeniu cen energii elektrycznej. Przedsiębiorstwom energetycznym, które po 30 czerwca 2018 r. zawarły z przedsiębiorcami nowe umowy lub zmieniły poprzednio obowiązujące i ustaliły wyższe ceny oraz stawki opłat niż obowiązujące 30 czerwca 2018 r., nakazano przywrócenie poprzednich warunków. Ze względu na złożoność stanów faktycznych nie zawsze można w prosty sposób przyjąć ceny i opłaty z poprzedniej umowy, dlatego szczegółowe określenie sposobu zmian powierzono ministrowi energii, obligując go do wydania rozporządzenia wykonawczego. Jednocześnie wykonanie obowiązku zmiany cen przez przedsiębiorstwa energetyczne odroczono na okres 30 dni od dnia wejścia w życie tego rozporządzenia, z zastrzeżeniem jednak, że będą musiały one stosować poprzednie ceny i opłaty ze skutkiem od 1 stycznia 2019 r. Oznaczać to będzie konieczność rozliczenia się z nadpłaconych przez odbiorcę końcowego od początku roku cen i opłat.

Drugie półrocze 2019 roku

Pierwotnie mechanizm zamrożenia cen energii elektrycznej był przewidziany na cały 2019 rok. Jednak z powodu zastrzeżeń Komisji Europejskiej zróżnicowano sytuację różnych grup przedsiębiorców w drugim półroczu 2019 roku. Położenie mikro oraz małych przedsiębiorców zrównano z położeniem szpitali, jednostek sektora finansów publicznych i innych państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. To na te podmioty nałożono obowiązek składania przedsiębiorstwu energetycznemu oświadczeń, informujących o zaliczaniu się do którejś z wyżej wymienionych kategorii. Dość krótki, bo 28-dniowy termin liczony od wejścia w życie drugiej nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, spowodował wśród przedsiębiorców niemałe zamieszanie. Podawane w mediach ogólne informacje spowodowały, że o istnieniu obowiązku złożenia oświadczenia byli przeświadczeni także przedsiębiorcy inni niż mikro i mali, tj. średni i duzi. W chaosie informacyjnym część mikro i małych przedsiębiorców zapewne zaniechało złożenia oświadczenia w terminie. Mimo na szybko uchwalonej nowelizacji, wydłużającej termin do 13 sierpnia, niektórzy prawdopodobnie będą musieli zadowolić się wparciem tylko w pierwszym półroczu 2019 roku.

Podobnej presji czasowej nie nałożono na dużych i średnich przedsiębiorców. W nowo utworzonym dla nich na drugie półrocze 2019 roku systemie dofinansowania z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej czas na składanie wniosków minie dopiero 30 czerwca 2020 r. Złożenie wymaganego wniosku będzie wymagało od nich jednak większego wysiłku, bo przedsiębiorcy samodzielnie obliczą należne wsparcie. Co więcej, wysokość wsparcia niekoniecznie będzie odpowiadać wysokości zwrotów uzyskanych za pierwsze półrocze. Dofinansowanie stanowić będzie bowiem pomoc de minimis, a zatem na jego wysokość wpłyną inne środki otrzymane na podstawie unijnego rozporządzenia o pomocy de minimis. W żadnym przypadku dofinansowanie za drugie półrocze nie będzie mogło przekroczyć 200.000 euro w okresie trzech lat podatkowych.

Lata 2019-2027

Najdłużej wsparcie będą mogły otrzymywać podmioty wykonujące działalność gospodarczą w jednym z sektorów lub podsektorów energochłonnych wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych. Chociaż w stosunku do pierwotnych planów czas uzyskiwania pomocy skrócono o rok (początkowo rekompensaty miały być przyznawane nawet za 2018 rok), to wydłużono czas na przygotowanie pierwszego wniosku. Mimo jednak, że wnioski o rekompensaty będą corocznie przyjmowane do 31 marca każdego roku za rok poprzedni, to przedsiębiorcy z sektora energochłonnego będą musieli szybko zdecydować, z którego z możliwych rodzajów wsparcia chcą skorzystać za 2019 rok. Chociaż nie przysługuje im dofinansowanie przewidziane dla średnich i dużych przedsiębiorców w drugim półroczu 2019 roku (ponieważ ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym wprost wyłącza z tego dofinansowania przedsiębiorców prowadzących działalność oznaczoną którymś z kodów PKD, jednocześnie oznaczających sektory i podsektory energochłonne), to co do pierwszego półrocza przedsiębiorcy z tych sektorów będą mieli wybór. Mogą albo w ciągu 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy o systemie rekompensat zrzec się prawa do „zamrożenia cen" energii i zdecydować się na składanie wniosku o rekompensaty za 2019 rok, albo skorzystać jedynie z tego zamrożenia w pierwszym półroczu 2019 roku, godząc się na utratę prawa do ubiegania się o rekompensaty za rok 2019. Warto już teraz zdecydować, który wariant będzie dla przedsiębiorcy z sektora lub podsektora energochłonnego faktycznie wykonalny i bardziej korzystny.

Kinga Słomka radca prawny Kancelaria Prawna Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy Sp.k.

Częstotliwość zmian aktów prawnych wprowadzających mechanizmy przeciwdziałania skutkom wzrostu cen energii elektrycznej każe trzymać rękę na pulsie. Warto już teraz przeanalizować swoje położenie i pilnować, by nie przeoczyć żadnego z wyznaczonych ustawowo terminów, których niedotrzymanie może sporo kosztować powinien zrobić to jak najszybciej, żeby nie stracić szansy na pełne skorzystanie z przysługującego mu mechanizmu przeciwdziałania skutkom wzrostu cen energii.

Kto zatem nie zainteresował się przysługującymi mu prawami, powinien zrobić to jak najszybciej, żeby przez nieuwagę nie stracić szansy na skorzystanie z przysługującego mu mechanizmu przeciwdziałania skutkom wzrostu cen energii elektrycznej w pełnym zakresie.

Czytaj także: Ceny energii elektrycznej: Czy można żądać zwrotu nadpłaconych kwot

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona