Postępowanie w przetargu ograniczonym jest dwuetapowe. Pierwszy etap to ocena formalna. Wtedy zamawiający ocenia wszystkie dokumenty formalne, tj. bada podstawy wykluczenia wykonawcy bądź odrzucenia oferty wykonawcy. Na tym etapie wykonawca jest również poddawany szczegółowej weryfikacji pod kątem możliwości finansowych wykonania zamówienia. Zamawiający zaprasza do składania ofert wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu zapewniającej konkurencję, nie mniejszej niż 5 i nie większej niż 20.
W drugim etapie wykonawca składa ofertę, która zawiera propozycję ceny. Oba etapy mogą w praktyce być od siebie oddalone czasowo nawet o ponad pół roku. Co dzieje się w przypadku, gdy w tym okresie zostanie wszczęte postępowanie upadłościowe jednego z wykonawców? Czy możliwa jest ponowna kontrola dokumentów formalnych, czy ten etap został raz na zawsze zamknięty z chwilą zaproszenia wykonawców do składania ofert?
Przyczyny wykluczenia
Zgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych (p.z.p.) z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, w stosunku do których otwarto likwidację lub których upadłość ogłoszono, z wyjątkiem wykonawców, którzy po ogłoszeniu upadłości zawarli układ zatwierdzony prawomocnym postanowieniem sądu, jeżeli układ nie przewiduje zaspokojenia wierzycieli przez likwidację majątku upadłego.
W związku z dyspozycją art. 24 ust. 1 pkt 2) ustawy p.z.p. ogłoszenie postępowania upadłościowego w stosunku do wykonawcy pociąga za sobą jego wykluczenie niezależnie od tego czy ogłoszono upadłość dłużnika z możliwością zawarcia układu, czy też upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika. Podkreślić należy, iż celem art. 24 ust. 1 pkt 2) ustawy p.z.p. w systemie zamówień publicznych jest ochrona interesu publicznego w związku z ogromnym ryzykiem powierzenia realizacji zamówienia publicznego wykonawcy, który stał się niewypłacalny i nie wykonuje swoich zobowiązań.
Przepis ten, ma eliminować wykonawców niewiarygodnych, niezdolnych do wykonania zamówienia. Uznanie, że nie ma podstaw do wykluczenia wykonawcy, który ogłosił upadłość po ocenie wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a przed podpisaniem umowy, prowadziłoby do absurdu, bowiem oznaczałoby, że wykonawca, którego upadłość ogłoszono po wyborze oferty musi być uznany za wiarygodnego, a wykonawca, który pozostawał w upadłości już wcześniej, za niewiarygodnego. Ponadto, podpisanie umowy z wykonawcą w stanie upadłości byłoby sprzeczne z zasadami gospodarowania środkami publicznymi, albowiem powierzenie realizacji zamówienia wykonawcy, który jest w tej sytuacji niewypłacalny i niewiarygodny nie gwarantowałoby terminowej realizacji zadania.
