Odpowiedzialność cywilna spółki za potrącenie na zjeżdżalni do wody

Taki wniosek płynie z wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu, który rozpatrywał właśnie apelację od orzeczenia sądu rejonowego.

Czytaj także:

Rachunek za niewinność

Odpowiedzialność właściciela term za wypadek na basenie

Kanwą sprawy był wypadek, do jakiego doszło na terenie kompleksu basenów termalnych. Urszula S. korzystała między innymi z atrakcji w postaci zjeżdżalni rurowej. Po zjechaniu w basenie hamującym została potrącona przez zjeżdżającego za nią mężczyznę. Po uderzeniu kobieta zgłaszała dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej. Ratownicy udzielili jej pierwszej pomocy. Przenieśli na noszach w bezpieczne miejsce, założyli kołnierz usztywniający oraz wezwali pogotowie ratunkowe. Poszkodowana pozwała spółkę, do której należał kompleks basenów oraz mężczyznę, który ją potrącił w wodzie.

Udostępniono informacje i regulaminy

W trakcie postępowania sądowego ustalono, że zjeżdżalnia, z której korzystała Urszula S. została wykonana zgodnie z dokumentacją techniczną, sztuką budowlaną i odpowiadała stosowanym normom polskim i europejskim. Przed wejściem umieszczone były tablice informacyjne przedstawiające w formie piktogramów i napisów informacje o zasadach korzystania ze zjeżdżalni. Zasady działania zjeżdżalni zostały opisane w regulaminach atrakcji wodnych, szczegółowo zaś w regulaminie zjeżdżalni rodzimej i w regulaminie zjeżdżalni rurowej.

Poszkodowana nie przedstawiła dowodów

Rozważając odpowiedzialność pozwanych za doznane przez Urszulę S. uszkodzenie ciała, sąd rejonowy powołał art. 415 Kodeksu cywilnego. Wskazał, że przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że przyczyną wypadku nie był stan techniczny obiektu, czy niewłaściwa organizacja. Potrącenie powódki w basenie hamującym nastąpiło przez inną osobę korzystającą ze zjeżdżalni. W toku postępowania powódka nie przedstawiła jednak dowodów na potwierdzenie odpowiedzialności odszkodowawczej tej osoby. W związku z tym powództwo wobec obojga pozwanych zostało oddalone jako bezzasadne.

W apelacji kobieta podniosła naruszenie przepisów prawa materialnego. Mianowicie niezastosowanie przez sąd pierwszej instancji art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego, i w efekcie przyjęcie, że pozwane przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności za wypadek, podczas gdy prowadzi zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody, tj. wody, a tym samym pozwana spółka ponosi odpowiedzialność za zdarzenie na zasadzie ryzyka.

Woda nie wypływa samoczynnie

Sąd Okręgowy w Sieradzu podzielił stanowisko Urszuli S., że odpowiedzialność pozwanego przedsiębiorstwa znajduje uzasadnienie w treści art. 435 § 1 k.c., a zatem odpowiada ono na zasadzie ryzyka.

Zgodnie z tym przepisem, prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych, itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Sąd nie miał wątpliwości, że przedsiębiorstwo prowadzone przez pozwaną spółkę wprawiane jest w ruch za pomocą sił przyrody. Dla jego prowadzenia wykorzystywana jest bowiem energia elektryczna i cieplna, a przede wszystkim woda, bez których przedsiębiorstwo w postaci kompleksu basenów termalnych nie mogłoby funkcjonować. Jak wyjaśniono, obiekt tego rodzaju wyposażony jest w różnego rodzaju maszyny, przede wszystkim pompy i przepompownie, które nadzorowane są przez sztab wykwalifikowanych pracowników. Woda przed dostaniem się na teren kąpieliska wydobywana jest z głębi ziemi i poddawana procesom technologicznym. Konieczne jest bowiem zapewnienie jej odpowiednich parametrów, przede wszystkim w zakresie czystości. Poza tym, woda nie wypływa na zjeżdżalnię samoczynnie, jest tam pompowana. Dotyczy to wszystkich urządzeń, w tym także zjeżdżalni, na której doszło do wypadku. Działa ona przy użyciu wody, bez której nie spełniałaby swojego celu.

Jakie są siły napędowe firmy

– Konieczne dla działalności przedsiębiorstwa działania, służące prawidłowemu prowadzeniu kompleksu basenowego są zatem tego rodzaju, że siły przyrody stanowią jego siłę napędową, a nie jedynie działania wspomagające. Jego istnienie i praca są uzależnione od wykorzystania sił przyrody, bez użycia których przedsiębiorstwo nie osiągnęłyby celu do jakiego zostały powołane – wskazał sąd okręgowy.

Dalej wyjaśniono, że związek przyczynowy między szkodą a ruchem przedsiębiorstwa (zakładu) ma miejsce zarówno wtedy, gdy szkoda jest bezpośrednim skutkiem użycia sił przyrody i pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z niebezpieczeństwem wynikającym z zastosowania tych sił, jak i wtedy, gdy pozostaje w związku z samym tylko ruchem przedsiębiorstwa lub zakładu jako całości, niezwiązanym koniecznie w danych okolicznościach z wykorzystywaniem sił przyrody.

Struktura organizacyjna

– Szkoda, jakiej doznała powódka nastąpiła w związku z ruchem pozwanego przedsiębiorstwa rozumianym jako każdy przejaw jego działalności, wynikający z określonej jego struktury organizacyjnej, a przede wszystkim funkcji usługowej. Do wypadku doszło bowiem w czasie korzystania z udostępnianych w celach rekreacyjnych obiektów – zauważył sąd.

Jak przy tym zaznaczył, dla przypisania odpowiedzialności prowadzącemu zakład lub przedsiębiorstwo, którego odpowiedzialność konstruowana jest na zasadzie ryzyka, zbędne jest natomiast rozważanie, czy można mu przypisać zawinienie lub bezprawne zaniedbania.

Sąd Okręgowy w Sieradzu uchylił orzeczenie w zakresie dotyczącym pozwanego przedsiębiorstwa i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania z uwagi na nierozpoznanie istoty sprawy.

Wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z 6 lutego 2019 r.