Baza konkurencyjności - sposób na rozszerzenie działalności dla firm korzystających z funduszy

Tysiące podmiotów – prywatnych firm, samorządów, ich jednostek organizacyjnych, stowarzyszeń, organizacji pozarządowych korzysta na co dzień z unijnych pieniędzy. Widać to po liczbie realizowanych projektów. Zarówno tych związanych z budową dróg lub innych obiektów i szeroko pojętej infrastruktury, ochroną krajobrazu i środowiska, ocieplaniem budynków, instalacją nowych źródeł zasilania, prowadzeniem kursów i szkoleń, zakładaniem i rozwijaniem nowych firm, jak i prowadzeniem badań naukowych i prac rozwojowych, skutkujących nowymi produktami, usługami lub technologiami.

Za każdym takim projektem stoją ludzie, wykorzystujący do ich realizacji przeróżne zasoby. Od materiałów i robót budowlanych, przez komputery, serwery, przewody, noclegi, wyżywienie, po wiedzę związaną na przykład z licencjami, patentami, prowadzeniem badań oraz prac rozwojowych w określonych dziedzinach.

Czytaj też: Baza konkurencyjności dla korzystających z funduszy unijnych

Poszukaj zasobów

Co istotne, wielu beneficjentów – podmiotów wykorzystujących unijne środki, nie jest w stanie przeprowadzić projektów, na które otrzymali dofinansowanie, korzystając wyłącznie z własnych sił i wewnętrznych zasobów. Muszą po prostu pozyskiwać je z zewnątrz. Przykładowo, organizacja pozarządowa, mająca świetne rozeznanie w potrzebach osób wykluczonych i dysponująca ciekawym pomysłem jak pomóc takim osobom w powrocie do społeczeństwa, może nie dysponować odpowiednimi pomieszczeniami, sprzętem i wreszcie ludźmi do przeprowadzenia wartościowego przedsięwzięcia. Musi te zasoby pozyskać z zewnątrz.

Firma, organizująca szkolenia, może mieć kadrę i program zajęć, ale miejsce przeprowadzenia kursu dla wybranych przedsiębiorców lub instytucji będzie w pomieszczeniach zewnętrznych. Inny przedsiębiorca może mieć pomysł na rozwój własnej firmy, wprowadzenie nowych technologii lub maszyn, które usprawnią produkcję, ale nie jest w stanie tych maszyn samemu stworzyć. Po prostu musi je zamówić na rynku. To samo z rozbudową hal produkcyjnych, której to czynności nie zrobią przecież zatrudnieni w firmie informatycy lub pracownicy biurowi. Do tego trzeba nająć wyspecjalizowaną firmę budowlaną. Takie przykłady można by mnożyć.

Efektywność wydatkowania

Jeżeli takie przykładowe prace i zadania mają zostać dofinansowane ze środków unijnych, to beneficjentowi nie wolno – co do zasady – zamówić ich z wolnej ręki. Wydatkowaniem pieniędzy unijnych rządzi bowiem zasada konkurencyjności, względnie rozeznania rynku dla mniejszych zakupów. Z jednej strony może to oznaczać obowiązek pełnego stosowania ustawy – prawo zamówień publicznych ze wszystkimi obowiązkami, jakie nakładają przepisy tej ustawy na zamawiającego. Nawet jednak, gdy beneficjent nie ma obowiązku stosowania tych przepisów – jak to jest często w przypadku przedsiębiorców realizujących własne projekty – nie zwalnia go to z pewnego minimum, tj. zachowania zasady rozpoznania rynku (wydatki od 20 tys. zł netto do 50 tys. zł netto) lub zachowania zasady konkurencyjności (powyżej 50 tys. zł netto).

Bez kolesiostwa

Po co istnieje ta zasada? Odpowiedź jest prosta. Fundusze unijne to pieniądze publiczne, pochodzące od podatników mieszkających i pracujących w Unii Europejskiej. Zasada konkurencyjności ma powodować, aby pieniądze te były wydatkowane w sposób jak najbardziej transparentny, uczciwy i efektywny. Innymi słowy, aby eliminować patologiczne sytuacje związane z tzw. kolesiostwem, czy też zawyżaniem cen przez wykonawców, dostawców, którzy mogliby działać w zmowie z zamawiającymi (w myśl zasady: można wydać więcej, przecież to nie nasze pieniądze).

Dlatego właśnie korzystający z unijnego dofinansowania (pomocy publicznej), którzy w ramach prowadzonego projektu muszą zamówić określoną usługę lub poszukują konkretnego towaru, powinni stworzyć takie warunki, aby jak największa liczba potencjalnych oferentów mogła przedstawić swoje propozycje. Jednym z instrumentów służących realizacji tej idei jest portal – baza konkurencyjności, stworzony przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. Jest to miejsce publikacji zapytań ofertowych dla projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności.

Wyszukiwarka

Baza konkurencyjności działa jak wyszukiwarka. Firma zainteresowana zapytaniami ofertowymi, skłonna wykonać określoną dostawę lub usługę, może zawężać wyniki wyszukiwania według różnych kryteriów. Przykładowo, jeżeli zna beneficjenta (z określonych źródeł wie, że dany podmiot uzyskał dofinansowanie, zna numer projektu, itp.) może szukać zapytań pod kątem tego konkretnego przedsiębiorcy (organizacji, instytucji), bądź wykorzystując do tego tytuł dotowanego projektu.

Potencjalnego oferenta może interesować cała Polska lub określone województwo. Poszukiwanie zamówień można nawet zawęzić do wskazanego powiatu. W zależności więc od potencjału firmy i jej możliwości operowania na obszarze całego kraju lub tylko określonego regionu, da się ustalić odpowiednie parametry wyszukiwania.

Postępowania da się także wyszukiwać według rodzajów zamówienia. Baza konkurencyjności proponuje następujące kategorie: dostawy, roboty budowlane, usługi. A następnie program wskazuje podkategorie: druk, meble, artykuły i sprzęt sportowy, sprzęt biurowy, sprzęt IT, dostawy inne, usługi szkoleniowe, usługi hotelarskie, usługi cateringowe, usługi badawcze, usługi IT, usługi drukarskie, usługi prawne, usługi inne, roboty budowlane.

Czego nie wolno robić w bazie

Zgodnie z regulaminem bazy konkurencyjności zabronione jest umieszczanie w niej:

- treści, które zawierają słowa lub zwroty powszechnie uznawane za obraźliwe,

- materiałów o charakterze reklamowym oraz linków do tych materiałów,

- jakichkolwiek treści o charakterze bezprawnym, w szczególności materiałów pochwalających treści rasistowskie, faszystowskie, nazistowskie, komunistyczne, zawierających treści pornograficzne, propagujących przemoc, obrażających uczucia religijne, naruszające prawa innych osób,

- treści posiadających linki do szkodliwego oprogramowania (np. wirusy, robaki, trojany),

- ogłoszeń nieprawdziwych i rażąco wybrakowanych oraz zawierających istotne błędy językowe (w szczególności takie, wskutek których treść materiałów jest niezrozumiała),

- informacji i materiałów, których ujawnienie może stanowić potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa Polski,

- spamu, tj. wielokrotnego powtarzania tej samej lub zbliżonej treści.

Ponadto, zabronione są wszelkie czynności mogące utrudnić działanie bazy. -

Rozeznanie rynku

Rozeznania rynku dokonuje się w przypadku zamówień o wartości od 20 tys. zł netto do 50 tys. zł netto włącznie, tj. bez podatku od towarów i usług (VAT). Rozeznanie rynku ma na celu potwierdzenie, że dana usługa, dostawa lub robota budowlana została wykonana po cenie nie wyższej niż cena rynkowa. Do udokumentowania, że zamówienie zostało wykonane po cenie nie wyższej niż cena rynkowa, niezbędne jest przedstawienie co najmniej wydruku zapytania ofertowego zamieszczonego na stronie internetowej beneficjenta (lub innej stronie wskazanej przez upoważnioną instytucję) wraz z otrzymanymi ofertami lub potwierdzenie wysłania zapytania ofertowego do co najmniej trzech potencjalnych wykonawców, o ile na rynku istnieje co najmniej trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia, wraz z otrzymanymi ofertami. W przypadku, gdy w wyniku upublicznienia zapytania ofertowego lub skierowania zapytania do potencjalnych wykonawców nie otrzymano ofert, niezbędne jest przedstawienie np. wydruków stron internetowych z opisem towaru/usługi i ceną lub wydruków maili z informacją na temat ceny za określony towar/usługę, albo innego dokumentu. -

Zasada konkurencyjności

Udzielenie zamówienia w ramach projektu przez beneficjenta następuje zgodnie z zasadą konkurencyjności w przypadku: