Wynika z uchwały 3 sędziów Sądu Najwyższego o sygnaturze III CZP 113/17 (dalej: uchwała SN). którą rozstrzygnął SN 13 czerwca 2018 r. pytanie prawne w kwestii interpretacji art. 8 ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o rzeczniku finansowym (DzU z 2015 r., poz. 1348; dalej ustawa).
Czytaj także: Czas i termin na odpowiedź w sprawie reklamacji
Przepis ten stanowi, że w razie niedotrzymania przez instytucję finansową terminu przewidzianego dla rozpatrzenia reklamacji, reklamację uważa się za rozpatrzoną zgodnie z wolą klienta. Wątpliwości wnioskodawcy w zakresie interpretacji przepisu dotyczyły tego, regulacja zawarta w art. 8 ustawy wyłącza możliwość kwestionowania przez instytucję finansową zasadności dochodzonego przez klienta roszczenia tak co do zasady, jak i co do wysokości, czy też jedynie oznacza przerzucenie ciężaru dowodu na podmiot rynku finansowego, który będzie zobowiązany udowodnić, że roszczenie klientowi nie przysługuje. Wykładnia literalna mogłaby bowiem sugerować powstanie fikcji prawnej, po dacie nieskutecznego udzielenia odpowiedzi, że reklamacja klienta jest zasadna, a klient nabywa roszczenie wobec instytucji o spełnienie świadczenia wynikającego z treści reklamacji.
Czytaj także: Reklamacja nierozpatrzona w terminie to kłopot dla firmy
W toku postępowania rzecznik finansowy przedstawił oświadczenie zawierające istotny dla sprawy pogląd. W ocenie rzecznika finansowego wykładnia językowa, funkcjonalna, celowościowa i systemowa wskazują, że nieudzielenie odpowiedzi na reklamację w terminie wskazanym przez prawo skutkuje milczącym uznaniem reklamacji za rozpatrzoną na korzyść klienta i wyłącza możliwość kwestionowania jej zasadności w późniejszym procesie. Rzecznik finansowy wskazywał, że użyte w art. 8 ustawy sformułowanie „uważa się" jest stosowane przez ustawodawcę w celu wprowadzenia fikcji prawnej w postaci uwzględnienia reklamacji zgodnie z wolą klienta. Co istotne, podobne rozwiązania przewidujące milczące rozpatrzenie sprawy na korzyść klienta przyjęte zostały w wielu innych aktach prawnych. Tytułem przykładu wskazać należy:
