W dotychczasowych artykułach poświęconych regułom handlowym Incoterms 2010 omówiliśmy formuły: EXW, FCA, CPT, CIP, FAS oraz FOB. Te dwie ostatnie wiązały się z wykorzystaniem transportu wodnego (morskiego, śródlądowego). FAS (Free Alongside Ship) oznacza – po stronie sprzedającego - obowiązek dostarczenia towaru do przewoźnika i pozostawienia go, gotowego do załadunku, wzdłuż burty statku. Do tego miejsca sprzedający (eksporter) płaci rachunki związane z transportem i ponosi ryzyko. W przypadku formuły FOB (Free On Board) obowiązki sprzedającego idą troszeczkę dalej, ponieważ na swój koszt i własne ryzyko jest on zobowiązany do dokonania załadunku na statek. Wchwili, gdy ładunek znajdzie się na pokładzie, ryzyko utraty lub uszkodzenia przechodzi na kupującego.
Idąc tropem rozszerzania obowiązków sprzedającego, kolejna formuła ze zbioru Incoterms kryje się pod akronimem CFR (Cost and Fright). W jaki sposób kształtuje ona obowiązki eksportera i importera? Jak dzielą się oni gestią transportową i ubezpieczeniową? Dzięki zastosowaniu reguły wszystkie te kwestie są jasno wyłożone.
Zgodnie z regułą CFR, sprzedający (eksporter) ma obowiązek wyprodukować (kupić – jeżeli jest pośrednikiem) towar zamówiony przez kontrahenta. Musi go opakować i przygotować do transportu i późniejszego wydania, w tym oznakować go zgodnie z instrukcjami partnera. Dalej sprzedający na swój koszt i własne ryzyko musi dostarczyć towar do portu załadunku i umieścić go na pokładzie zamówionego (wyczarterowanego, zabukowanego) statku. Ładunek należy odprawić na potrzeby procedury wywozu, a gdyby były wymagane licencje lub pozwolenia na eksport, to obowiązkiem sprzedającego jest je zdobyć. Są to identyczne obowiązki, jak w formule FOB. Jednak istnieje pomiędzy nimi zasadnicza różnica.
W przypadku formuły CFR gestię transportową ma sprzedający. Oznacza to prawo i obowiązek zorganizowania transportu na zasadniczej drodze transportu. W tym wypadku oznacza to trasę morską (wodną) pomiędzy portem załadunku i portem docelowym. To eksporter musi znaleźć przewoźnika, wynegocjować umowę, zapłacić za fracht (transport). W cenę produktu należy wliczyć koszt transportu wodnego.
Przykład
Przyjmijmy, że polska firma z Łodzi zobowiązała się dostarczyć towar na warunkach CFR Dublin. Przy takim zapisie irlandzka stolica oznacza port docelowy. Ponieważ to polska firma dysponuje gestią transportową, jej prawem jest wybrać optymalną trasę przewozu. Może w związku z tym negocjować z różnymi przewoźnikami i wybrać odpowiadający jej port załadunku. Niech będzie to Gdańsk. W takim przypadku firma musi przewieźć towar do Gdańska. załadować go na statek w Gdańsku i opłacić koszt transportu do Dublina.