Przeniesienie praw i obowiązków w spółkach osobowych - jakie zasady i konsekwencje

- Jakie są zasady przenoszenia praw i obowiązków w spółkach osobowych – pyta pan Jan.

Publikacja: 28.06.2019 06:40

Przeniesienie praw i obowiązków w spółkach osobowych - jakie zasady i konsekwencje

Foto: Adobe Stock

Ogół praw i obowiązków wspólnika każdej spółki osobowej, a więc: jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo- akcyjnej (z wyjątkiem ogółu praw i obowiązków akcjonariusza w S.K.A.), może być przeniesiony. Aby jednak tak się stało, należy wcześniej spełnić odpowiednie warunki formalne.

Czytaj też:

Zasady przenoszenia praw w spółkach osobowych

Prawa i obowiązki wspólnika spółki osobowej

Ogół praw i obowiązków w spółce jest prawem majątkowym

Mianowicie

- taką ewentualność musi dopuszczać umowa danej spółki. W braku stosownych zapisów kontraktu, zainteresowany nie opuści kręgu uczestników podmiotu (pomijam w tym artykule ewentualność złożenia – w ustawowym terminie – wypowiedzenia umowy spółki), chyba że zapadnie decyzja (w formie uchwały) o zmianie umowy spółki polegająca na dodaniu postanowienia przewidującego taką opcję;

- wszyscy pozostali wspólnicy wyrazili na to uprzednią pisemną zgodę, przy czym umowa danej spółki może wprowadzać odmienne uregulowania (np. wymóg uzyskania zgody tylko jednego wspólnika albo większości z nich). Istnieje także wariant określenia w kontrakcie podmiotu czasu, w którym nastąpi wyartykułowanie aprobaty na przeniesienie udziału lub zastrzeżenia warunku uzgodnienia jego nabywcy. Niewyrażenie zaś zgody we - wskazanym w umowie - terminie skutkuje bezskutecznością zawieszoną do chwili wyrażenia akceptacji przez pozostałych uczestników spółki. Aprobata wywołuje zaś skutki prawne z chwilą wyrażenia zgody przez ostatniego ze wspólników. W przypadku odmowy natomiast bądź to przez podaną w umowie lub zakreśloną w art. 10 § 2 k.s.h. ich liczbę, czynność prawna przeniesienia udziału jest nieważna. Poza tym, umowa może wprowadzać surowsze reguły dla wyartykułowania przedmiotowej akceptacji (np. formę aktu notarialnego), ponieważ forma pisemna zastrzeżona jest wyłącznie dla celów dowodowych.

Warto pamiętać, że:

- pod pojęciem ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej należy rozumieć wszystkie – przysługujące mu w niej – prawa (np. do reprezentacji czy udziału w zyskach) i obowiązki (np. uczestnictwo w stratach, powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej),

- przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika tej spółki osobowej, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, może nastąpić przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym. Oświadczenia zbywcy i nabywcy wymagają w takiej sytuacji opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Przedmiotowe oświadczenia woli są równoważne z tymi złożonymi w formie pisemnej.

W sytuacji przeniesienia ogółu praw i obowiązków, na wspólnika przystępującego przechodzi udział w takim zakresie, w jakim przysługuje on występującemu uczestnikowi spółki w dacie dokonywania czynności przeniesienia (np. sprzedaży, zamiany, darowizny). Ogół praw i obowiązków może być nierozłącznie przedmiotem nabycia zarówno przez pozostałych wspólników, jak i osoby trzecie. Przeniesiony udział zawsze przysługuje niepodzielnie wspólnym nabywcom, którzy wykonują swoje prawa przez wspólnego przedstawiciela. Wspólność może być łączna (powstaje np. w wyniku przeniesienia udziału na małżonków pozostających w ustroju wspólności ustawowej) bądź w częściach ułamkowych (powstaje ona np. w wyniku spadkobrania lub darowizny). W sytuacji jednak, w której umowa danej spółki komandytowej nie stanowi inaczej, w przypadku zbycia ogółu praw i obowiązków komandytariusza, na nabywcę nie przechodzi prawo do prowadzenia spraw tejże spółki.

W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej (nie dotyczy to akcjonariusza w S.K.A., ponieważ przeniesienie to następuje według przepisów o spółce akcyjnej) na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z jego udziałem w podmiocie i zobowiązania tejże spółki odpowiadają solidarnie występujący i przystępujący uczestnik. Jest to odpowiedzialność osobista, z całego majątku i nieograniczona, gdy chodzi o zobowiązania wobec spółki, ograniczona zaś do zobowiązań występującego uczestnika oraz subsydiarna (powstanie ona zatem dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku podmiotu okaże się bezskuteczna).

Autorka jest adwokatem

Podstawa prawna: art. 4 § 1 pkt 1, art. 9–10 oraz art. 122 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2019 r., poz. 505)

art. 22 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn DzU z 2019 r., poz. 534)

Ogół praw i obowiązków wspólnika każdej spółki osobowej, a więc: jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo- akcyjnej (z wyjątkiem ogółu praw i obowiązków akcjonariusza w S.K.A.), może być przeniesiony. Aby jednak tak się stało, należy wcześniej spełnić odpowiednie warunki formalne.

Czytaj też:

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe