Wzmożona aktywność ma związek z upływającym terminem przetargowych świadectw efektywności energetycznej, które zostały wydane na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy z 15 kwietnia 2011 r. (tzw. świadectwa przetargowe). Certyfikaty te po 30 czerwca staną się bezwartościowe, a prawa majątkowe z nich wygasną. Przedsiębiorcy, którzy zrealizowali przedsięwzięcia efektywnościowe na podstawie przepisów poprzednio obowiązującej ustawy, chcąc skorzystać z ostatniej szansy na sprzedaż praw majątkowych wynikających z białych certyfikatów, zalali prezesa Urzędu Regulacji Energetyki falą wniosków o wydanie świadectwa efektywności energetycznej.
Czytaj też: NSA: jeden kontrakt nie może prowadzić do różnych wykładni
Taka sytuacja sprawiła nawet roczne opóźnienia w wydaniu tych świadectw. Wysoka podaż na rynku świadectw przetargowych, przy ich malejącej cenie rozliczeniowej na Towarowej Giełdzie Energii sprawiła, że każdy dzień opóźnienia w wydaniu świadectw, zwiększał stratę przedsiębiorców. W lutym średnioważona cena na Towarowej Giełdzie Energii (dalej: TGE) dla świadectw przetargowych, oznaczonych indeksem PMEF wynosiła 833 zł/toe, w maju notowania spadły do kwoty poniżej 30 zł/toe.
Dzięki opublikowanemu projektowi ustawy „zamrażającej" ceny energii elektrycznej z 28 grudnia 2018 r., w której Ministerstwo Energii zaproponowało wydłużenie terminu ważności wszystkich świadectw przetargowych do 30 czerwca 2021 r., na Towarowej Giełdzie Energii odnotowano ponad trzydziestokrotny wzrost cen dla kontraktów PMEF. Jeśli projektowana zmiana zostanie przyjęta przez parlament, to niewątpliwie pozytywnie wpłynie nie tylko na portfele przedsiębiorców, ale także pozwoli ustrzec rynek przez niedoborem białych certyfikatów w następnym roku, za który w myśl aktualnej ustawy – rozliczenie obowiązku będzie możliwe już tylko świadectwami terminowymi rocznymi i świadectwami bezterminowymi.
Niezależnie od dalszych losów ustawy, przedsiębiorcy powinni pamiętać, jakie przysługują im instrumenty prawne w przypadku wystąpienia zwłoki prezesa URE w wydaniu białych certyfikatów.