Polsko-niemiecka współpraca doceniona funduszami unijnymi

Środki pochodzą z dwóch programów Interreg 2014-2020: Brandenburgia – Polska i Meklemburgia-Pomorze Przednie/Brandenburgia – Polska. W puli obu konkursów jest łącznie ok. 53,2 mln euro.

Europejska współpraca terytorialna

Oprócz środków unijnych, z jakich samorządy mogą korzystać, a znajdujących się w programach krajowych i regionalnych, dostępne są także te z programów europejskiej współpracy terytorialnej. W przypadku tych programów środki unijne mają pozwolić na wyłonienie wspólnych, ponadgranicznych projektów dotyczących np. poprawy infrastruktury (np. drogowej) wzmocnienia działalności instytucji publicznych i administracji (wymiana wiedzy, doświadczeń, realizacja wspólnych działań) oraz współpracy mieszkańców i instytucji obszaru pogranicza (wspólne wydarzenia kulturalne, społeczne, sportowe, zapewniające i poprawiające bezpieczeństwo, itp.).

Korzystać z nich mogą m.in. organy administracji rządowej i samorządowej (jak też ich związki i stowarzyszenia), jednostki państwowe bądź samorządowe zapewniające usługi publiczne, jednostki naukowe i edukacyjne, instytucje kultury oraz organizacje pozarządowe niedziałające dla zysku, a czasem także przedsiębiorcy, ich stowarzyszenia, izby gospodarcze lub instytucje otoczenia biznesu. Wszystko zależy od konkretnego programu i jego części – tzw. osi priorytetowej, w ramach, której ogłaszany jest konkurs.

W przypadku dwóch wspomnianych programów ogłoszone konkursy dają sposobność zgłaszania projektów związanych przede wszystkim z poprawą infrastruktury drogowej, wzmacnianiem działalności instytucji publicznych i administracji oraz współpracą  mieszkańców i instytucji obszaru pogranicza.

Brandenburgia

W programie Brandenburgia-Polska ogłoszono dwa konkursy dotyczące drugiej osi priorytetowej. A to oznacza, że można zgłaszać projekty z zakresu integracji mieszkańców i współpracy administracji (pierwszy konkurs) oraz zwiększania mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T, w tym z węzłami multimodalnymi (drugi konkurs).

Pierwszy z nich skierowany jest do bardzo szerokiego grona potencjalnych wnioskodawców, wśród których tylko przykładowo da się wskazać:

- jednostki samorządu terytorialnego, ich zrzeszenia, związki i instytucje im podległe,

- europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej,

- organy administracji rządowej,

- podmioty prowadzące placówki edukacyjne, kształcenia zawodowego i dokształcania,

- instytucje aktywizacji gospodarczej (placówki wspierające rozwój przedsiębiorczości i innowacyjność, np. izby),

- placówki naukowe, instytucje kultury, instytucje sportowe.

Wszystkie wymienione podmioty mają prawo znaleźć partnera po stronie niemieckiej i przedstawić projekt, przy czym należy to zrobić najdalej do 19 sierpnia. A zgłaszane przedsięwzięcia i inicjatywy mogą dotyczyć współpracy, w tym tworzenia sieci współpracy w obszarach będących w kręgu zainteresowania programu, tj. np.: w zakresie kultury, spraw społecznych, środowiska naturalnego, planowania przestrzennego, rozwoju powiązań gospodarczych, w tym na linii biznes – jednostki naukowe oraz tworzenia transgranicznych przedsiębiorstw.

Projekty, które mogą liczyć na dofinansowanie, to także te przewidujące współpracę na polu bezpieczeństwa i porządku publicznego, np. w zakresie obrony cywilnej i ochrony przed klęskami żywiołowymi, współpracę straży pożarnych, w zakresie uzgodnionej ochrony przeciwpowodziowej, czy wreszcie zwalczania przestępczości na pograniczu.

W kręgu zainteresowania tej części programu pozostają także kwestie ochrony konsumentów, przezwyciężania konsekwencji wynikających z przemian demograficznych, ochrony zdrowia i spraw społecznych. Także takie projekty mogą być przedmiotem współpracy i finansowego wsparcia.

Zgodnie z zasadami programów maksymalne dofinansowanie dla polskich partnerów wynosi nawet 85 proc. kosztów kwalifikowanych. Na realizację opisanych powyżej rodzajów przedsięwzięć zarezerwowano 8,5 mln euro.

Meklemburgia

W przypadku programu Meklemburgia – Pomorze Przednie/Brandenburgia –Polska wnioski o dofinansowanie projektów będą przyjmowane do 15 lipca. A mogą one mieć bardzo różny charakter. To, co je w pewnym stopniu łączy, to szeroko rozumiane sprawy społeczne i prorozwojowe.

Stąd tylko przykładowo można powiedzieć, że podmioty uprawnione do składania wniosków, a ich lista także jest bardzo długa (patrz ramka), mogą rozwijać ponadgraniczną współpracę w zakresie: gospodarki, ochrony zdrowia, nauki, badań naukowych, obrony cywilnej i ochrony przed klęskami żywiołowymi, edukacji, kultury, wymiaru sprawiedliwości, spraw społecznych, sportu, turystyki, środowiska naturalnego, energii odnawialnych i administracji publicznej (instytucji publicznych).

Przykładowe rodzaje inicjatyw, które mogą zostać dofinansowane, to akcje i imprezy kulturalne (społeczne) łączące mieszkańców Polski i Niemiec, wspólne koncepcje rozwoju transportu pasażerskiego, programów wsparcia dla pracowników przygranicznych i osób regularnie dojeżdżających do pracy za granicą (tworzenie lepszych warunków życia i ofert stosownych do wieku, opracowywanie koncepcji zmniejszających biurokrację w tym zakresie).

Na dofinansowanie mogą także liczyć działania na rzecz wspólnej prewencji, zwalczania i podnoszenia świadomości w zakresie unikania szkód w środowisku naturalnym, na rzecz aktywnego i zdrowego starzenia się. Wreszcie uprawnione podmioty mogą postawić na inicjatywy wspierające transgraniczną wymianę i realizację wspólnych akcji służb policyjnych, porządkowych, ratunkowych i związanych z organizacją pomocy humanitarnej.

Na dofinansowanie projektów zostanie przeznaczone 15 mln euro. Intensywność wsparcia może stanowić do 85 proc. kosztów przedsięwzięci.

Więcej informacji o opisanych konkursach, w tym ich regulaminy oraz kryteria wyboru projektów można znaleźć na stronie poświęconej funduszom europejskim (funduszeeuropejskie.gov.pl).

Połączyć drogi lokalne i regionalne

Drugi ogłoszony konkurs w programie Brandenburgia-Polska ma na celu wyłonić i dofinansować najlepsze projekty związane z poprawą infrastruktury drogowej. W tym przypadku wnioski o dofinansowanie mogą składać:

- jednostki samorządu terytorialnego/komunalnego (województwo, powiaty, gminy, miasta), ich zrzeszenia, związki oraz ich jednostki organizacyjne,

- organy administracji rządowej/landowej i instytucje im podległe,

- podmioty publiczne powołane przez władze publiczne do realizacji zadań w zakresie infrastruktury drogowej,

- europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej.

A dofinansowanie, którego maksymalna intensywność to 85 proc. (kosztów kwalifikowanych), można będzie otrzymać m.in. na:

- przygotowanie i przeprowadzenie inwestycji w transgranicznie oddziałującą infrastrukturę drogową (połączenia do granicy),

- koncepcje przygotowawcze do wyżej wymienionych działań,

- planowanie i uzgadnianie nowych przejść granicznych, w szczególności mostów,

- działania na rzecz wczesnej i intensywnej partycypacji obywateli wraz z organizacjami ochrony środowiska.