Tu handlu nie powinno być
Firma broniła się, że nieruchomość objęta jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Wynika z niego, że na tym terenie dozwolone są usług komercyjne, publiczne oraz zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna. Według niej konserwator nie ma prawa się wypowiadać w sprawie jej nieruchomości, ponieważ nie została ona ujęta w gminnej ewidencji zabytków. Wniosła też odwołanie do ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Ale nic nie wskórała.
Minister odmówił uwzględnienia zażalenia. Według niego wojewódzki konserwator zabytków oparł wydane przez siebie postanowienie na art. 39 ust. 3 prawa budowlanego. Stanowi on, że w stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje właściwy organ po uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
W chwili wszczęcia postępowania administracyjnego o wydanie pozwolenia na budowę, teren firmy znajdował się w wojewódzkiej ewidencji zabytków. Nie był natomiast ujęty w gminnej ewidencji zabytków. To było zaniedbanie ze strony gminy. Obiekty ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków muszą być ujęte również i w gminnej ewidencji, co potwierdza m.in. orzecznictwo sądów administracyjnych. Burmistrz dopełnił ten obowiązek dopiero, jak postępowanie już się toczyło.
Z akt sprawy wynika, że cmentarz żydowski powstał na przełomie XVIII i XIX w. Zgodnie z ówczesnymi przepisami sanitarnymi ulokowano go poza miastem. Stanowił miejsce spoczynku rozlicznych obywateli polskich wyznania mojżeszowego, w tym ofiar epidemii cholery z 1915 r. oraz mieszkańców getta z czasów II wojny światowej. Na obszarze tym podczas okupacji hitlerowskiej w latach 1942–1943 dokonywane były zbiorowe egzekucje ludności żydowskiej. W ostatnim okresie wojny cmentarz został zaorany, macewy zostały wyrwane, otaczający mur rozebrany. W okresie późniejszym na jednej z parcel zajmowanych przez cmentarz powstał zakład produkcji prefabrykatów betonowych. W latach 1985-1986 doprowadzono do uporządkowania niewielkiego wycinka terenu, na którym ulokowano pomnik ofiar Holokaustu oraz mur-lapidarium z zachowanymi macewami, które zostały odnalezione na terenie miasta. W 1990 r. Ten fragment cmentarza wpisano do rejestru zabytków. Całkowity obszar miejsca grzebalnego obejmujący działki stanowi bardzo cenne świadectwo historii miasta i powinien pełnić funkcję miejsca pamięci.
Okoliczność niepotwierdzenia występowania pełnych pochówków na omawianym terenie przez badania weryfikacyjno-sondażowe przeprowadzone w 2010 r. wynikać może z tego, że czynności badawcze zostały przeprowadzone na niewielkim procencie powierzchni cmentarza, jak również z wysokiego stopnia zniszczenia terenu poprzez wykopy przy dewastacji miejsca grzebalnego, które miało miejsce w okresie wojennym i powojennym.