Analiza ta ma na celu przedstawienie rzeczywistych uciążliwości dla nieruchomości sąsiednich. Jest właściwie sporządzana w interesie ich właścicieli (wyrok NSA w Warszawie z 8 grudnia 2011 r., II OSK 2169/11). Konieczne jest wskazanie w jakim szczegółowo zakresie i terminie powinna być przygotowana. Decyzja powinna określać inne organy, którym przygotowane informacje należy przedstawić.
Analiza porealizacyjna to jeden z etapów szeroko rozumianej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. O ile jednak większość przewidzianych przy tej okazji działań zaplanowano przed wydaniem decyzji, w której środowiskowe uwarunkowania przedsięwzięcia są wyznaczone, o tyle analiza porealizacyjna obejmuje już etap późniejszy. Dokonuje się w niej bowiem porównania ustaleń zawartych w raporcie oddziaływania na środowisko i decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach z rzeczywistym oddziaływaniem tego przedsięwzięcia na środowisko oraz działaniami podjętymi dla jego ograniczania. Chodzi przede wszystkim o działania dotyczące przewidywanego charakteru i zakresu oddziaływania na środowisko a także planowane działania zapobiegawcze. W orzecznictwie dodaje się przy okazji, że z art. 83 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (określającego zakres analizy porealizacyjnej) wynika również i to, że dla wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie jest konieczne, aby rzeczywiste, faktyczne oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko było z góry znane. Chodzi raczej o rozpoznanie wszystkich prognozowanych skutków (wyrok WSA w Szczecinie z 7 maja 2015 r., II SA/ Sz 987/14). W tym kontekście można zauważyć, że te rzeczywiste, ostateczne skutki powinny zostać zweryfikowane w ramach analizy porealizacyjnej. Jednak można zauważyć wiele podobieństw pomiędzy analizą porealizacyjną a raportem oddziaływania na środowisko. Kluczowa różnica sprowadza się do terminu, w którym oba dokumenty powinny zostać przygotowane.
Ustawodawca zastrzega, że gdy z analizy porealizacyjnej wynika, że dla przedsięwzięcia konieczne jest ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania (powodującego ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości), to do analizy powinna być dołączona poświadczona przez właściwy organ kopia mapy ewidencyjnej z zaznaczonym przebiegiem granic tego obszaru.
Pamiętać trzeba, że inwestor zobowiązany w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach do przedłożenia w danym terminie analizy porealizacyjnej, powinien do tego obowiązku się dostosować. W przeciwnym wypadku możliwe jest ograniczenie możliwości wykorzystania nieruchomości stanowiącej przedmiot jego inwestycji. Przykładem może być wstrzymanie przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska oddania do użytkowania zbudowanego/przebudowanego obiektu lub zespołu obiektów związanych z przedsięwzięciem.
