Utrudnianie realizowania uprawnień osób kontrolujących może zostać uznane za udaremnianie lub utrudnianie wykonania czynności służbowej osobie uprawnionej do przeprowadzenia kontroli podatkowej, tj. czyn zabroniony określony w art. 83 ustawy z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 186 ze zm., dalej: k.k.s.). W treści tego artykułu ustawodawca zakreślił przykładowe działania, które są uznawane za udaremnianie kontroli, tj. w szczególności:
- brak okazania księgi lub innego dokumentu dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej lub
- niszczenie, uszkadzanie, czynienie bezużytecznym, ukrywanie bądź usuwanie księgi lub innego dokumentu.
W doktrynie podnosi się przy tym, że choć przykłady wymienione w ww. art. 83 k.k.s. wskazują na zachowania, które odnoszą się do ksiąg bądź innych dokumentów, to jednak zachowanie sprawcy omawianego czynu może być wymierzone wprost przeciwko osobie kontrolującego (zob. F. Prusak, w: „System prawa karnego" , t. 11, s. 158, za: L. Wilk, „Kodeks karny skarbowy. Komentarz", wyd. 2, 2014, dostępny w Serwisie Informacji Prawnej Legalis).
Tłumacząc natomiast pojęcie utrudniania bądź udaremniania wykonania czynności służbowej, w literaturze podnosi się, że ww. regulacja penalizuje czynienie istotnych przeszkód w powzięciu przez osobę kontrolującą odpowiedniej wiedzy o podmiocie kontrolowanym i jego działalności. Tym samym nieprzychylne, niekulturalne, a nawet niegrzeczne traktowanie kontrolujących nie powinno wypełnić znamion omawianego przepisu (L. Wilk, „Kodeks karny skarbowy. Komentarz"; tak też: wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z 19 czerwca 2002 r., V KKN 454/00).