Rzeczpospolita Prawo

Klasyfikacja umów leasingu - modyfikacja

MSSF 16 modyfikuje klasyfikację umów leasingu. W znakomitej większości będą wymagały ujęcia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako prawo do użytkowania składnika aktywów oraz zobowiązanie.

Publikacja: 08.03.2017 04:50

Marta Równicka

Nowy Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 16 „Leasing", który zastąpi dotychczasowy Międzynarodowy Standard Rachunkowości 17, wprowadza zmiany zakresu stosowania standardu. MSSF 16 stosuje się do rozliczania wszystkich rodzajów leasingu, z wyjątkiem:

- umów dotyczących poszukiwania lub wykorzystywania minerałów, ropy naftowej, gazu ziemnego i innych podobnych nieodnawialnych zasobów, aktywów biologicznych,

- umów na usługi koncesjonowane, własności intelektualnych, które wchodzą w zakres MSSF 15 „Przychody z umów z klientami" oraz

- praw posiadanych przez leasingobiorcę w ramach umów licencyjnych wchodzących w zakres MSR 38 „Wartości niematerialne", takich jak filmy kinowe, nagrania wideo, sztuki teatralne, rękopisy, patenty i prawa autorskie.

Poza istotnymi zmianami zakresu, znaczącej modyfikacji ulegnie sposób klasyfikacji umów leasingu, wskutek czego prawie wszystkie leasingi, również te, które dotychczas były traktowane jako leasing operacyjny, po spełnieniu określonych warunków będą wymagały ujęcia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako prawo do użytkowania składnika aktywów oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.

Ujęcie w księgach rachunkowych prawa do użytkowania składnika aktywów i zobowiązania z tytułu leasingu powinno nastąpić w terminie rozpoczęcia leasingu rozumianym jako wcześniejsza z dwóch dat:

- zawarcia umowy leasingowej lub

- zobowiązania się stron umowy do przestrzegania zasadniczych postanowień umowy leasingowej.

Co obejmuje prawo do użytkowania

Prawo do użytkowania składnika aktywów, zgodnie ze standardem, obejmuje:

- kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,

- wszystkie opłaty leasingowe poniesione przed terminem lub w terminie rozpoczęcia umowy, jak np. pierwsza płatna z góry rata leasingu, pomniejszone o wszelkie opłaty pokrywane lub zwracane przez leasingodawcę,

- początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę,

- oszacowane koszty, które zostaną poniesione przez leasingobiorcę z tytułu demontażu i usunięcia leasingowanego aktywa, renowacji miejsca, w którym się znajduje lub przywrócenia aktywa do stanu wymaganego przez warunki leasingu, chyba że koszty te zostały poniesione w celu wyprodukowania zapasów.

Uwaga! Prawo do użytkowania składnika aktywów podlega amortyzacji oraz testom na utratę wartości stosowanie do wytycznych zawartych w MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe" lub MRS 38 „Wartości niematerialne", jeśli są objęte zakresem standardu.

Jak wycenić zobowiązanie

Leasingobiorca ustala wysokość zobowiązania z tytułu leasingu w wartości bieżącej opłat leasingowych, w terminie rozpoczęcia leasingu. Przy obliczaniu wartości bieżącej opłat leasingowych stopą dyskontową wymagającą uwzględnienia jest stopa procentowa leasingu, jeśli możliwe jest jej wiarygodne ustalenie. W przeciwnym razie, podobnie jak to miało miejsce dotychczas przy stosowaniu MSR 17, przyjmuje się krańcową stopę procentową leasingobiorcy, rozumianą jako stopę procentową na dzień rozpoczęcia leasingu, przy jakiej leasingobiorca musiałby pożyczyć środki niezbędne do zakupu danego składnika aktywów, na podobny okres i przy podobnych zabezpieczeniach lub stopę procentową jaką leasingobiorca musiałby zapłacić na podstawie podobnej umowy leasingu.

Zobowiązanie z tytułu leasingu za otrzymane prawo do użytkowania składnika aktywów obejmuje m.in.:

- stałe opłaty leasingowe,

- zmienne opłaty leasingowe zależne od indeksu lub ustalonego w umowie wskaźnika – obejmują na przykład płatności powiązane z referencyjną stopą procentową (taką jak LIBOR) lub opłaty, których wysokość jest zmienna, żeby odzwierciedlić zmiany w stawkach rynkowych,

- kwoty, które powinny być należne ze strony leasingobiorcy zgodnie z gwarancjami wartości końcowej,

- cenę realizacji opcji zakupu leasingowanego aktywa, pod warunkiem, że w chwili rozpoczęcia leasingu istnieje wystarczająca pewność, że leasingobiorca z tego prawa skorzysta,

– pomniejszone o wszelkie należne promocje, upusty itp.

Uwaga! W wycenie zobowiązania nie uwzględnia się kwot zapłaconych przed terminem lub w terminie rozpoczęcia leasingu.

Poniższy praktyczny przykład podejścia do tego zagadnienia przedstawiony jest w IFRS 16, IE13.

Przykład

Umowa leasingu obejmuje leasing powierzchni biurowej przez okres 10 lat, z możliwością przedłużenia o kolejnych pięć lat. Roczna rata leasingowa przy płatności z góry wynosi 50 tys. zł w okresie pierwszych 10 lat i 55 tys. zł w kolejnych pięciu latach, w przypadku skorzystania przez leasingobiorcę z opcji przedłużenia umowy. Ponieważ w terminie rozpoczęcia umowy leasingobiorca nie ma wystarczającej pewności co do przedłużenia umowy o pięć lat, to przyjmuje 10-letni okres leasingu.

Początkowe koszty, które wymagają poniesienia przed rozpoczęciem leasingu, obejmują opłatę dla dotychczasowego najemcy w wysokości 20 tys. zł i 5 tys. zł prowizji agenta nieruchomości, za pośrednictwo. W ramach umowy, jako zachęta dla leasingobiorcy, leasingodawca pokryje koszty prowizji agenta nieruchomości oraz koszty dostosowania do wysokości 7 tys. zł.

W dniu rozpoczęcia leasingu efektywna stopa procentowa równa krańcowej stopie procentowej, wynosiła 5 proc. i odzwierciedla stopę, przy jakiej leasingobiorca mógłby pożyczyć środki niezbędne do zakupu danego składnika aktywów na 10 lat, w zł i przy takich samych zabezpieczeniach.

Biorąc pod uwagę to, że raty leasingowe są płatne z góry, zobowiązanie z tytułu leasingu będzie obejmowało wartość bieżącą pozostałych dziewięciu rocznych opłat z tytułu leasingu w wysokości 50 tys. zł każda, zdyskontowaną według stopy dyskontowej 5 proc. rocznie i wyniesie 355 tys. zł (liczone według wzoru: 50 tys. zł x (1 – (1 + 5 proc.)^9) / 5 proc. w pierwszym roku) .

W wycenie zobowiązania nie uwzględniamy opłaty dla dotychczasowego najemcy, stanowiącej początkowy koszt związany z umową oraz kosztów prowizji agenta pokrywanej przez leasingobiorcę.

Prawo do użytkowania składnika aktywów obejmuje 355 tys. zł ustalonego zobowiązania z tytułu leasingu oraz wartość pierwszej płatnej z góry raty leasingowej w wysokości 50 tys. zł. Wartość prawa do użytkowania składnika aktywów podwyższają koszty związane z opłatą dla dotychczasowego najemcy oraz pośrednictwa agenta nieruchomości, w sumie 20 tys. zł. Ponieważ leasingobiorca refunduje koszty pośrednictwa agenta, wartość prawa do użytkowania składnika aktywów pomniejsz się dodatkowo o 5 tys. zł. W związku z tym w księgach leasingobiorcy wartość prawa powinna być wykazana w wysokości 420 tys. zł.

Prawo do użytkowania składnika aktywów podlega amortyzacji w okresie ekonomicznego użytkowania. Zazwyczaj będzie to okres trwania umowy. Zakładając ekonomiczny 10-letni okres użytkowania składnika aktywów oraz liniową metodę amortyzacji, roczna amortyzacja wyniesie 42 tys. zł. Pamiętać należy, że prawo do użytkowania składnika aktywów podlega testom na utratę wartości zgodnie z MSR 36 „Utrata wartości aktywów".

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Leasing Księgi i Sprawozdania Finanse w Firmie

Nowy Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej 16 „Leasing", który zastąpi dotychczasowy Międzynarodowy Standard Rachunkowości 17, wprowadza zmiany zakresu stosowania standardu. MSSF 16 stosuje się do rozliczania wszystkich rodzajów leasingu, z wyjątkiem:

- umów dotyczących poszukiwania lub wykorzystywania minerałów, ropy naftowej, gazu ziemnego i innych podobnych nieodnawialnych zasobów, aktywów biologicznych,

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
ZUS
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Prawo karne
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze 2023.
Aplikacje i egzaminy
Znów mniej chętnych na prawnicze egzaminy zawodowe
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Nowa gama aut LCV Citroëna w leasingu od 101%! Profesjonalizm w każdym szczególe
Materiał Promocyjny
Nowa gama aut LCV Citroëna w leasingu od 101%! Profesjonalizm w każdym szczególe
Advertisement
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a
Nowy samochód do 100 tys. zł – przegląd ofert dilerów
Materiał Promocyjny
Nowy samochód do 100 tys. zł – przegląd ofert dilerów
e-Wydanie