SN powie, czy można podważać Bankowy Tytuł Egzekucyjny

Sąd pyta, czy ze względu na niekonstytucyjność tej instytucji dłużnik może występować o wznowienie postępowania ws. o nadanie klauzuli wykonalności BTE.

Aktualizacja: 22.02.2018 07:42 Publikacja: 22.02.2018 06:42

SN powie, czy można podważać Bankowy Tytuł Egzekucyjny

Foto: 123RF

Taką kwestię prawną przedłożył Sądowi Najwyższemu stołeczny Sąd Okręgowy.

Gdyby było możliwe uchylenie klauzuli wykonalności, to również stare BTE byłyby nieskuteczne. Mimo bowiem zniesienia procedury nadawania BTE przez Trybunał z mocą 1 sierpnia 2016 r. (wyrok TK z 14 kwietnia 2015 r. sygn. P 45/12) wydane wcześniej BTE, którym nadano ową klauzulę wykonalności, zachowały moc, a na rynku były – i zapewne wciąż są – setki tysięcy wydanych tytułów. Co więcej, wydane BTE są sprzedawane m.in. firmom windykacyjnym, nie mówiąc o tym, że długi są nieraz egzekwowane latami, a nadto dziedziczne.

Kwestia ta wynikła w sprawie, w której Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy odrzucił skargę spółki jawnej ze Szczecina przeciwko jednemu ze znanych banków o wznowienie postępowania zakończonego orzeczeniem referendarza sądowego (z czerwca 2013 r.) ws. nadania klauzuli wykonalności BTE. SR uznał, że skarga jest niedopuszczalna, bo postanowienie o nadaniu klauzuli nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie i nie rozstrzyga sporu merytorycznie.

Dłużnicy banku odwołali się z powołaniem na wyrok Trybunału, a rozpatrując zażalenia, Sąd Okręgowy w Warszawie powziął wątpliwość, czy ze względu na stwierdzoną niekonstytucyjność BTE jest dopuszczalna kontrola nadania klauzuli wykonalności na BTE.

Kwestia ta budzi spory w nauce prawa. Za odmową dopuszczalności takiej weryfikacji przemawia odroczenie mocy wyroku TK oraz utrzymanie przez nowe przepisy starych BTE. Z kolei za dopuszczeniem wznowienia postępowania przemawia to, że art. 4161kodeksu postępowania cywilnego przewiduje możliwość uchylenia postanowień niekończących postępowania, wydanych na podstawie przepisów niekonstytucyjnych, i można go odpowiednio stosować do tych spraw.

Mecenas Jerzy Bańka, wiceprezes Związku Banków Polskich, powiedział „Rzeczpospolitej", że klauzula potwierdza, iż wyrok nadaje się do egzekucji, nie ma więc podstaw do wzruszania tych orzeczeń.

Przypomnijmy, że Trybunał uznał przepisy prawa bankowego o BTE (art. 96 ust. 1 i art. 97 ust. 1) za niekonstytucyjne, gdyż pozwalając bankom na ich wystawianie (zrównane w mocy z wyrokami), ograniczały kredytobiorcom prawo do sądu i naruszały zasadę równego traktowania. Trybunał odłożył wejście w życie wyroku na rok i cztery miesiące.

sygnatura akt: III CZP 2/18

Taką kwestię prawną przedłożył Sądowi Najwyższemu stołeczny Sąd Okręgowy.

Gdyby było możliwe uchylenie klauzuli wykonalności, to również stare BTE byłyby nieskuteczne. Mimo bowiem zniesienia procedury nadawania BTE przez Trybunał z mocą 1 sierpnia 2016 r. (wyrok TK z 14 kwietnia 2015 r. sygn. P 45/12) wydane wcześniej BTE, którym nadano ową klauzulę wykonalności, zachowały moc, a na rynku były – i zapewne wciąż są – setki tysięcy wydanych tytułów. Co więcej, wydane BTE są sprzedawane m.in. firmom windykacyjnym, nie mówiąc o tym, że długi są nieraz egzekwowane latami, a nadto dziedziczne.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów