Mózg człowieka rozpoznaje i zapamiętuje około 10 tys. różnych zapachów. Zapachy wywołują określone reakcje i budują odpowiednie skojarzenia.
Znaki towarowe zapachowe
Odpowiednio dobrany zapach może zdecydować o sukcesie określonego produktu, a więc być jedną z istotnych cech, które rozstrzygają o sprzedaży pewnych produktów na określonym rynku. Człowiek wykazuje się dużą wrażliwością zmysłu węchowego i posiada umiejętność reakcji już nawet na najniższe stężenia zapachów. Zapachy mogą wywoływać różne reakcje oraz wspomnienia, w związku z czym zaczęły być wykorzystywane przez przedsiębiorców w charakterze oznaczeń odróżniających. Te korzystne cechy zapachów, związane z ich odbiorem przez ludzkie zmysły oraz wpływem na psychikę człowieka, w szczególności na podejmowane przez niego decyzje o nabyciu określonych towarów lub skorzystaniu z określonych usług, mogą mieć istotne znaczenie w działaniach marketingowych niektórych przedsiębiorstw.
Wątpliwości dotyczące ochrony
Aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie systemu rejestracji znaków towarowych zapachowych, sposób przedstawienia danego oznaczenia musi pozwalać na jego dokładną identyfikację. Pomimo zmian w definicji znaku towarowego w prawie unijnym od 1 października 2017 r. (wedle przepisów rozporządzenia nr 2017/1001) oraz zaawansowanymi pracami nad nowelizacją prawa własności przemysłowej (w związku z koniecznością implementacji dyrektywy nr 2015/2436), związanymi ze zniesieniem wymogu graficznej przedstawialności, praktycznie nadal znaki towarowe zapachowe nie mogą podlegać rejestracji zarówno na poziomie unijnym (przed EUIPO), jak i krajowym (przed UPRP).
W odniesieniu do oznaczeń zapachowych szczególną rolę odgrywa warunek jednoznacznego i trwałego określenia przedmiotu ochrony oraz postulat zapewnienia uczestnikom obrotu możliwości łatwego, przystępnego, niewymagającego nadmiernych nakładów sił i środków zapoznania się z chronionym oznaczeniem, przy wykorzystaniu rejestru znaków towarowych. Wpis do rejestru wymaga także utrwalenia zgłaszanego oznaczenia zapachowego w sposób niezmienny i stały w czasie, zgodnie z wytycznymi zawartymi w wyroku w sprawie Sieckmann C-273/00 oraz umożliwienie jego zmysłowego postrzegania w formie identycznej z używaną w obrocie.
Nowe wyzwanie dla urzędu
Popularyzacja ochrony oznaczeń zapachowych może skutkować w przyszłości ciekawymi sprawami o charakterze spornym, których celem będzie np. unieważnienie lub wygaszenie „zapachu" konkurenta.