Sąd Najwyższy: Zapłata za wynalazek od jego stworzenia

Wynagrodzenie za korzystanie z wynalazku powstaje z chwilą jego stworzenia i można go dochodzić mimo niezarejestrowania patentu.

Aktualizacja: 14.02.2016 15:28 Publikacja: 14.02.2016 15:03

Sąd Najwyższy: Zapłata za wynalazek od jego stworzenia

Foto: 123RF

To sedno piątkowego wyroku Sądu Najwyższego rozstrzygającego sporną do tej pory kwestię, która dotyczy czasem dużych pieniędzy.

Mirosława K. domagała się zasądzenia na jej rzecz od Andrzeja K., dawnego szefa firmy w branży mleczarskiej, 830 tys. zł za to, że korzystał – jako przedsiębiorca – z wynalazku, którego współtwórcami są powódka, pozwany oraz nieżyjący już Kazimierz R. Wynalazek to środek do stabilizacji serów cukrowniczych, który ta trójka – jako spółka cywilna – sprzedawała dużej spółdzielni mleczarskiej (i ten okres rozliczyła), ale później jeszcze przez kilka lat pozwany nadal go wykorzystywał. I ten okres nie został rozliczony.

Według wyliczeń powódki Andrzej K. osiągnął z tego powodu 8 mln zł przychodu i jego dawna wspólniczka zażądała swojego udziału (33 proc.) według zasad określonych w art. 72 ust. 2 ustawy–Prawo własności przemysłowej.

Mówi on, że w razie uzyskania korzyści z wynalazku przez jednego ze współuprawnionych pozostali mają prawo, jeśli umowa nie stanowi inaczej, do odpowiedniej części z tych korzyści po potrąceniu nakładów.

Skarżąca w niższych instancjach jednak przegrała, gdyż ten wynalazek wciąż nie jest opatentowany.

Nie trzeba czekać na patent, by żądać wynagrodzenia za korzystanie z wynalazku

Chociaż w 2001 r. wspólnie zlecili rzecznikowi patentowemu opracowanie wniosku o opatentowanie wynalazku i wkrótce Urząd Patentowy odnotował zgłoszenie, do rejestracji patentu nie doszło, ponieważ w maju 2007 r. zmarł Kazimierz R., a jego spadkobiercy nie zostali do chwili obecnej ustaleni. UP zawiesił postępowanie w sprawie uzyskania patentu.

W tych okolicznościach sąd okręgowy żądanie powódki oddalił jako przedwczesne, a Sąd Apelacyjny w Katowicach werdykt utrzymał.

Oba śląskie sądy uznały, że wynalazca ma status uprawnionego do uzyskania patentu i do powstrzymania innych osób od ubiegania się o patent, ale nie może domagać się wynagrodzenia za korzystanie z wynalazku, dopóki nie uzyska patentu. Dopiero wtedy może go żądać także za okres sprzed opatentowania wynalazku.

Przed Sądem Najwyższym pełnomocnicy pozwanego – mec. Beata Matusiewicz-Kulig i Zbigniew Pinkalski – bronili tego rozstrzygnięcia, wskazując, że powódka będzie mogła domagać się swego udziału, ale jest na to za wcześnie. Z kolei mec. Robert Szafron, pełnomocnik powódki, argumentował, że przy takim podejściu wielu wynalazców w ogóle nie uzyskałoby wynagrodzenia, a art. 72 mówi właśnie o nim, o rozliczeniu współtwórców wynalazku.

Sąd Najwyższy przychylił się do tej argumentacji:

– Kiedy powstaje patent? Patent powstaje z chwilą powstania wynalazku, takie jest zdobywające sobie uznanie rozumienie tego zagadnienia – powiedział w uzasadnieniu sędzia SN Jan Górowski. – Każdy ma prawo do wynagrodzenia za efekty swojej pracy, w tym wypadku za wynalazek. Istotne jest także, że wiele wynalazków nigdy nie zostało opatentowanych i ich twórcy byliby pozbawieni owoców swej pracy. Takie stanowisko leży w interesie gospodarki i postępu technicznego.

Sygnatura akt V CSK 33/15

To sedno piątkowego wyroku Sądu Najwyższego rozstrzygającego sporną do tej pory kwestię, która dotyczy czasem dużych pieniędzy.

Mirosława K. domagała się zasądzenia na jej rzecz od Andrzeja K., dawnego szefa firmy w branży mleczarskiej, 830 tys. zł za to, że korzystał – jako przedsiębiorca – z wynalazku, którego współtwórcami są powódka, pozwany oraz nieżyjący już Kazimierz R. Wynalazek to środek do stabilizacji serów cukrowniczych, który ta trójka – jako spółka cywilna – sprzedawała dużej spółdzielni mleczarskiej (i ten okres rozliczyła), ale później jeszcze przez kilka lat pozwany nadal go wykorzystywał. I ten okres nie został rozliczony.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami