Zdarza się, że dołączony do wniosku o pozwolenie na budowę projekt budowlany jest w pewnych zakresach sprzeczny z uprzednio wydaną decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach. Przed inwestorem staje wówczas pytanie, czy taka sprzeczność determinuje brak możliwości wydania pozwolenia na budowę.
Niestety, tak jest. Kwestie te są precyzyjnie ujęte w art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane, który mówi, że przed wydaniem pozwolenia na budowę właściwy organ sprawdza zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub – w przypadku jego braku – decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Należy podkreślić, że organ właściwy w sprawie wydawania pozwolenia na budowę (starosta, prezydent miasta na prawach powiatu, wojewoda) nie ma kompetencji w zakresie oceny ważności planu miejscowego lub decyzji. Nie może więc wskazać, że decyzja o warunkach zabudowy zawiera elementy skonstruowane w błędny sposób (nawet jeżeli tak jest w rzeczywistości). Jego rolą jest wyłącznie stwierdzenie zgodności planu lub decyzji z przedłożonym projektem. W orzecznictwie wskazuje się, że decyzja w sprawie pozwolenia na budowę nie ma charakteru uznaniowego, a wręcz przeciwnie – jest decyzją związaną. Oznacza to, że jeżeli inwestor nie spełnił określonych pra- wem wymogów, to nie może zostać wydane rozstrzygnięcie uwzględniające jego wniosek (wyrok WSA w Gdańsku z 4 marca 2015 r., II SA/Gd 807/14). W przypadku decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu podkreśla się, że organ właściwy w sprawie pozwolenia na budowę związany jest wszystkimi elementami decyzji i nie może np. niektórych postanowień przy dokonywaniu weryfikacji pomijać (wyrok NSA z 14 stycznia 2014 r., II OSK 1900/12, LEX nr 1568299).
Na podobnej zasadzie organ weryfikuje – w przypadku oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – zgodność projektu budowlanego z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach. W orzecznictwie wskazano, że związanie organu architektoniczno-budowlanego ustaleniami decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych w znaczeniu materialnoprawnym nie stoi na przeszkodzie temu, że organ w zakresie ustaleń odnoszących się do określenia legitymacji stron w postępowaniu o pozwolenie na budowę jest obowiązany do czynienia własnych ustaleń (wyrok NSA z 10 marca 2015 r., II OSK 353/14).
Jeszcze więcej problemów może się pojawić, gdy na terenie obowiązuje plan miejscowy. Wówczas przy wydawaniu pozwolenia na budowę organ stwierdza zgodność projektu z planem. Problemem są często nieprecyzyjne zapisy planu. Oczywiście trzeba pamiętać, że uchwalenie planu miejscowego powoduje brak konieczności weryfikowania zgodności projektu budowlanego z decyzją o warunkach zabudowy (decyzja ta jest substytutem planu), ale już nie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Ten obowiązek wciąż pozostaje. Może więc się zdarzyć, że projekt budowlany będzie zgodny z planem miejscowym (lub decyzją o warunkach zabudowy), ale nie z decyzją środowiskową.
Maciej J. Nowak radca prawny
