Anatomia funduszu venture capital

W Stanach Zjednoczonych działa blisko 1200 funduszy venture capital (VC), które w 2018 r. zainwestowały ponad 130 mld dol. w blisko 9 tys. startupów.

Publikacja: 09.06.2019 21:00

Anatomia funduszu venture capital

Foto: Bloomberg

Jednym z nich jest Sequioa Capital, który od blisko 50 lat niezmiennie zaliczany jest do najlepszych funduszy VC na świecie. Dotychczas dokonał inwestycji w kilkaset startupów, z których największy sukces odniosły takie jak Google, Apple czy Instagram. Jak wygląda anatomia takiego funduszu i z jakim ryzykiem się mierzy, inwestując w startupy?

Funduszem VC zarządza zespół (General Partners), który lokuje istotną część własnych oszczędności wraz z inwestorami prywatnymi (Limited Partners) w zarządzanym funduszu. Zarządzający funduszem to najczęściej profesjonalni menedżerowi, którzy odpowiadają za inwestycje w spółki, nadzór nad nimi oraz finalnie za ich sprzedaż. Są to często byli przedsiębiorcy, którzy z sukcesem sprzedali swoje firmy i bazując na własnych doświadczeniach, chcą pomagać innym w budowie biznesu. Ich rola opiera się na wspieraniu założycieli startupów oraz doradzaniu przy strategicznych decyzjach czy pozyskiwaniu kontaktu. Rola inwestorów prywatnych jest zazwyczaj bierna i ogranicza się do dostarczenia kapitału.

Typowymi inwestorami w funduszu VC są inwestorzy instytucjonalni (np. fundusze emerytalne czy ubezpieczeniowe) oraz zasobni inwestorzy indywidualni. Inwestorzy mogą zainwestować w fundusz kwoty z reguły od miliona dolarów w górę. Na polskim rynku są one niższe z uwagi na mniejsze rozmiary funduszy VC.

Zespół kierujący funduszem oprócz zarządzania wnosi część środków własnych – jest to kwota w granicach 2–10 proc. jego kapitalizacji. Wkład ten ma na celu zagwarantowanie zbieżności interesów zarządzających z interesami inwestorów zewnętrznych. Zapewnia to istotne ograniczenie ryzyka dla inwestorów prywatnych i umożliwia oddanie decyzji inwestycyjnych w ręce zespołu zarządzającego.

Na pokrycie bieżących kosztów (biuro, podróże, wynagrodzenie, due diligence) partnerzy zarządzający funduszem pobierają corocznie opłatę za zarządzanie w wysokości około 2 proc. wielkości funduszu. Dodatkowo, partnerzy są uprawnieni do udziału w zysku funduszu (carried interest) powyżej zakładanej rocznej stopy zwrotu (hurdle rate). Wynagrodzenie dodatkowe wynosi najczęściej 20 proc.

Zwyczajowo fundusz venture capital tworzony jest na 10 lat. Przez pierwsze pięć (okres inwestycyjny) fundusz dokonuje inwestycji w określoną liczbę spółek. Przez kolejne pięć lat pracuje nad ich rozwojem oraz budową ich wartości. W drugim okresie zarządzający funduszem mogą dokonywać dalszych inwestycji (follow-on) jedynie w spółki, w które dotychczas zainwestowali, zwiększając w nich swoje zaangażowanie kapitałowe. W okresie tym fundusz prowadzi również sprzedaż swoich aktywów, realizując zwrot z inwestycji.

Venture capital charakteryzuje się dużym ryzykiem. Aby je ograniczyć, typowa struktura portfela funduszu VC zakłada inwestycje w znaczną liczbę spółek (minimum 10, zazwyczaj 15–20). Zarządzający liczą, że co najmniej jedna z nich osiągnie kilku-, kilkunastokrotny zwrot zainwestowanego kapitału, który pozwoli nie tylko zwrócić zainwestowane pieniądze, ale też da szansę na wypracowanie znaczącego wynagrodzenia dodatkowego (carried interest) dla zespołu zarządzającego.

Statystycznie ponad połowa inwestycji z portfela kończy się niepowodzeniem. Często jedna, dwie spółki umożliwiają wystarczająco duży zarobek, aby pokryć straty wynikające z nieudanych inwestycji w inne. Najlepsze zespoły VC mogą jednak doprowadzić do kilkukrotnego powiększenia zainwestowanego kapitału.

Aleksander Mokrzycki, wiceprezes PFR Ventures

- Łukasz Sabat, analityk inwestycyjny PFR Ventures

- Projekt jest finansowany ?z funduszy UE

Jednym z nich jest Sequioa Capital, który od blisko 50 lat niezmiennie zaliczany jest do najlepszych funduszy VC na świecie. Dotychczas dokonał inwestycji w kilkaset startupów, z których największy sukces odniosły takie jak Google, Apple czy Instagram. Jak wygląda anatomia takiego funduszu i z jakim ryzykiem się mierzy, inwestując w startupy?

Funduszem VC zarządza zespół (General Partners), który lokuje istotną część własnych oszczędności wraz z inwestorami prywatnymi (Limited Partners) w zarządzanym funduszu. Zarządzający funduszem to najczęściej profesjonalni menedżerowi, którzy odpowiadają za inwestycje w spółki, nadzór nad nimi oraz finalnie za ich sprzedaż. Są to często byli przedsiębiorcy, którzy z sukcesem sprzedali swoje firmy i bazując na własnych doświadczeniach, chcą pomagać innym w budowie biznesu. Ich rola opiera się na wspieraniu założycieli startupów oraz doradzaniu przy strategicznych decyzjach czy pozyskiwaniu kontaktu. Rola inwestorów prywatnych jest zazwyczaj bierna i ogranicza się do dostarczenia kapitału.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Finanse
Ugoda Visa i Mastercard. Mniejsze prowizje od sklepów
Finanse
NIK: rząd PiS ręcznie sterował finansami JST
Finanse
Minister finansów rozwiewa wątpliwości. Podwyżka kwoty wolnej w 2025 r. niemożliwa
Finanse
Byki i Niedźwiedzie oraz Złote Portfele „Parkietu”. Kto otrzymał nagrody?
Finanse
Byki i Niedźwiedzie oraz Złote Portfele „Parkietu”. Kto otrzyma nagrody?