Nowy klimat w kieliszku

Rosnące średnie temperatury sprawiają, że jakość wina się zmienia, nie zawsze na lepsze.

Aktualizacja: 14.07.2019 09:54 Publikacja: 14.07.2019 00:01

Temperatura podczas okresu wegetacji winorośli przekłada się bezpośrednio na jakość trunku

Temperatura podczas okresu wegetacji winorośli przekłada się bezpośrednio na jakość trunku

Foto: shutterstock

Globalne ocieplenie i związane z tym rozregulowanie pogody wywołuje poważne skutki w winiarstwie – pokazują najnowsze badania naukowe. Okazuje się jednak, że uczeni zajmują się nie tylko analizowaniem i ulepszaniem składu wina, technologii fermentacji i tworzeniem nowych szczepów winorośli.

Winogrona i statystyka

Na jakość wina wpływa wiele naturalnych, niezależnych od człowieka warunków: pogoda, rok produkcji, ilość słonecznych dni w okresie wegetacji, ekstremalne temperatury. Jednym z badaczy, który zajmuje się tym zagadnieniem, jest Amerykanin, ekonomista, prof. Orley Ashenfelter z Princeton University. W swoich badaniach – wraz z zespołem – wykorzystał bazę danych o cenach sprzedaży win z regionu Bordeaux pomiędzy 1952 i 1980 r. Na tej podstawie ustalił relację cyfrową między pogodą, rocznikiem wina i ceną sprzedaży na aukcjach.

Wykorzystany przez prof. Ashenfeltera model statystyczny, w kręgach akademickich znany jako equation bordelaise (równanie bordoskie) wskazuje, że czas jest podstawowym kryterium w produkcji wina znakomitej jakości.

W latach 1952–1980 w regionie Bordeaux średnia temperatura w okresie wzrostu winorośli i dojrzewania gron wahała się od 15 do 17 st. C. Ocieplenie o jeden stopień podczas wegetacji skutkowało wzrostem cen wielkich win Bordeaux o 61,6 proc. Zespół naukowców sięgnął także po dane dotyczące wina z drugiej połowy XX w., zawarte w Global Historical Climatology Network. Na tej podstawie naukowcy stwierdzili wpływ zmian klimatu na jakość trzech dziesiątków różnych win.

Wygrani – przegrani

Z analizy wynika, że wszystkie regiony, z których pochodzą badane dionizjaki, zostały dotknięte ociepleniem, przy czym w największym stopniu dotyczy to europejskich i amerykańskich regionów winiarskich.

Wśród 30 analizowanych win w 25 dała się zauważyć tendencja do poprawy jakości. Trudno jednak o jednoznaczne określenie stopnia poprawy, bowiem oceny nie dokonywano w jednym miejscu i czasie ani według jednolitych kryteriów – w zależności od kraju i regionu eksperci posługiwali się różnymi skalami ocen.

Niemniej z oceny wynika, że na ociepleniu klimatu najbardziej skorzystały wina francuskie i australijskie. Natomiast poprawa jakości win w Chile, Republice Południowej Afryki i Kaliforni – jak sądzą badacze – nie wynika z globalnego ocieplenia, lecz z postępu w technologii fermentacji winnego moszczu.

W niektórych regionach winiarskich panują obecnie temperatury zbliżone do optimum obliczonego przez naukowców, jeśli więc będzie się tam nadal ocieplać, wpłynie to na pogorszenie jakości win. Zmiany klimatyczne sprawią więc, że w winiarstwie pojawią się wygrani i przegrani. W południowej Portugalii i południowej Kaliforni wielkie upały mogą sprawić, że przekroczony zostanie optymalny próg temperaturowy, a wtedy jakość tamtejszego wina się pogorszy. I odwrotnie, w Burgundii, Szampanii i Alzacji wciąż istnieje margines bezpieczeństwa termalnego, dlatego jakość dionizjaku może się tam poprawiać.

Wzrost temperatur spowoduje również rozwój nieznanych dotychczas chorób winorośli. Dlatego właściciele i zarządcy winnic muszą – wraz z botanikami, entomologami i biochemiki – być przygotowani, by zmierzyć się z tym problemem.

Niektóre choroby nękające obecnie winnice znikną samorzutnie, ale w ich miejsce pojawią się inne, wywoływane przez napływowe mikroorganizmy. Tym problemem zajmują się szczegółowo badacze z School of Wine & Spirits Business w Dijon (Burgundia).

Dionizos w Polsce

Wraz z ociepleniem klimatu w Polsce powstają warunki do zakładania winnic, lecz jednocześnie pojawia się potrzeba informacji na temat odmian, gleby, nawożenia, nawadniania i ochrony przed szkodnikami.

Dlatego polscy naukowcy coraz częściej zakładają kolekcje przyuczelniane. Eksperymentalne winnice posiadają: Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach, Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, uniwersytety przyrodnicze i rolnicze.

Dr hab. Mariusz Maciejczyk z SGGW kieruje polską częścią międzynarodowego projektu VitiSmart finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Naukowcy analizują, jakie szanse i zagrożenia dla winnic niosą zmiany klimatu.

Globalne ocieplenie i związane z tym rozregulowanie pogody wywołuje poważne skutki w winiarstwie – pokazują najnowsze badania naukowe. Okazuje się jednak, że uczeni zajmują się nie tylko analizowaniem i ulepszaniem składu wina, technologii fermentacji i tworzeniem nowych szczepów winorośli.

Winogrona i statystyka

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”
Nauka
W Australii odkryto nowy gatunek chrząszcza. Odkrywca pomylił go z ptasią kupą
Nauka
Sensacyjne ustalenia naukowców. Sfotografowano homoseksualny akt humbaków
Nauka
Deszcz podczas burzy może uratować życie. Mokra skóra zmniejsza skutki pioruna
Nauka
Odkryto nowy gatunek pterozaura. Latający dinozaur mógł żyć 168 milionów lat temu