Ze skarg wpływających do Rzecznika Praw Dziecka wynika, że jednostki systemu oświaty nie zawsze są do tego przygotowane. - Są miejsca, w których uwzględnianie specjalnych potrzeb żywieniowych uczniów i wychowanków jest oczywiste i dzieci mają zapewniony dostęp do żywienia adekwatnego do ich indywidualnego zapotrzebowania. Funkcjonuje jednak znaczna liczba placówek, które nie zapewniają dzieciom warunków do stosowania diety zgodnej z ich wymaganiami zdrowotnymi lub światopoglądowymi – podkreśla RPD.

RPD podniósł, że jednostki systemu oświaty powinny być instytucjami, które w sposób szczególny wspierają uczęszczające tam dzieci i przejmują odpowiedzialność za opiekę nad nimi podczas ich pobytu w przedszkolu, szkole czy placówce oraz podkreślił, że uczniowie i wychowankowie mają odmienne potrzeby i różne możliwości, wynikające z szeregu indywidualnych czynników, w tym m.in. ze stanu ich zdrowia, ale wszyscy powinni mieć zapewnioną optymalną opiekę.

- Ważnym elementem tej opieki jest realizacja specjalnych potrzeb żywieniowych dzieci, np. odpowiednia liczba i częstotliwość posiłków lub ograniczenia w spożywaniu niektórych produktów, poprzez uwzględnienie ich w organizacji posiłków szkolnych. Wśród specjalnych potrzeb żywieniowych należy wymienić m.in. alergie pokarmowe, celiakię, cukrzycę, fenyloketonurię, mukowiscydozę – wylicza Rzecznik i przywołuje badania, z których wynika, że alergia pokarmowa występuje najczęściej wśród najmłodszych dzieci (ok. 6-8%) i wśród młodzieży (ok. 3-4%).

Zdaniem RPD nie należy też zapominać o uczniach z nadwagą i otyłością, którzy również wymagają zindywidualizowanego podejścia dietetycznego, zarówno w zakresie częstotliwości posiłków, jak i ich zbilansowania energetycznego. - Co ósme dziecko w Polsce jest otyłe lub ma nadwagę. Jak podaje Najwyższa Izba Kontroli w ciągu czterech lat odsetek uczniów z zaburzeniami masy ciała zwiększył się do 22 proc. – w roku szkolnym 2015/2016 – wskazuje Marek Michalak.

Oddzielny problem stanowią specjalne potrzeby żywieniowe dzieci wynikające z norm kulturowych i religijnych ich rodzin. W ocenie Rzecznika Praw Dziecka jednostki systemu oświaty powinny respektować prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem. Jednocześnie powinny na tyle skutecznie rozpoznawać odrębności w potrzebach żywieniowych dzieci, aby nie czuły się one wykluczone z możliwości wspólnego spożywania posiłków w przedszkolu lub szkole.