Zielona strona Towarowej Giełdy Energii

Wizja nadchodzących zmian związanych z kształtującą się polityką klimatyczną UE wpływa bezpośrednio na kierunki rozwoju polskiej energetyki.

Aktualizacja: 30.09.2020 10:24 Publikacja: 30.09.2020 08:00

Zielona strona Towarowej Giełdy Energii

Foto: Bloomberg

Partnerem materiału jest Towarowa Giełda Energii

Wynika to przede wszystkim z działań wdrażających Pakiet Czysta Energia dla wszystkich Europejczyków, jak również z zapowiedzianych zmian w Polityce Energetycznej Polski do 2040 roku w zakresie zwiększenia udziału OZE w miksie energetycznym oraz zwiększenia dostępności do rynków energii dla mniejszych podmiotów.

Według danych Polskich Sieci Elektroenergetycznych moc zainstalowana w fotowoltaice na dzień 1 sierpnia 2020 roku wyniosła już 2 261 MW, gdzie dominującą rolę miały mikroinstalacje, a ok. 400 MW to farmy fotowoltaiczne. Z kolei według planów resortu klimatu dotyczących maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z OZE, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2021 roku, największy wolumen, aż 1 700 MW, związany będzie z fotowoltaiką. Należy się również spodziewać przyrostu mocy w lądowych farmach wiatrowych nawet do 3 300 MW z uwzględnieniem wyników aukcji z 2019 r. oraz planowanych aukcji w 2020-2021 r. Tym samym coraz większa liczba podmiotów może brać udział w rynku energii, co jednak w obecnym modelu centralizacji handlu oraz funkcjonowania rynku bilansującego może być utrudnione. Tym samym oczekiwana aktywizacja mniejszych graczy rynkowych wymaga decentralizacji rynku energii, a w konsekwencji implikuje zmiany obecnego modelu handlu lub też pojawienia się modeli biznesowych agregujących średnie i małe podmioty sektora OZE, zapewniając im dostęp do rynku hurtowego energii. Pojawiają się również koncepcje tzw. Peer-to-Peer Tradingu, z wykorzystaniem takich technologii jak blockchain, które umożliwiają handel energią pomiędzy podmiotami. Rolą dodatkowego agregatora będzie zbilansowanie ich pozycji, a także świadczenie dodatkowych usług np. usług elastyczności w sieci dystrybucyjnej lub nawet DSR (Dynamic Side Response). Część z tych rozwiązań już dzisiaj może być implementowana, pozostałe wymagają dodatkowych regulacji w tym zakresie i większej aktywności prorynkowej po stronie operatorów sieci dystrybucyjnych.

W efekcie coraz istotniejsza staje się rola Towarowej Giełdy Energii oraz współpracujących z nią domów maklerskich. W zależności od wybranego modelu funkcjonowania na rynku, giełda umożliwia realizację dowolnych strategii sprzedażowych i zakupowych każdego podmiotu, bez względu na jego pozycję rynkową i posiadane kompetencje handlowe.

Od przeszło 15 lat TGE wspiera rozwój odnawialnych źródeł energii m.in. poprzez wdrażanie dedykowanych rozwiązań oraz zapewnienie infrastruktury informatycznej w obsłudze Rejestru Świadectw Pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE. Równolegle z Rejestrami uruchomiono Rynek Praw Majątkowych, umożliwiający obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw pochodzenia. Wraz z postępującym rozwojem sektora OZE oraz kształtowaniem wizji dochodzenia do neutralności klimatycznej wzrasta potrzeba dostępu do „zielonych produktów". Dlatego też w 2014 roku giełda uruchomiła Rejestr Gwarancji Pochodzenia. Gwarancje pochodzenia są instrumentami obrotu we wszystkich krajach UE jako jeden z elementów wspólnej polityki klimatycznej. Głównym celem tego rozwiązania jest ujawnienie i poświadczenie, że określona ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej lub sieci przesyłowej została wytworzona z odnawialnych źródeł energii lub w procesie wysokosprawnej kogeneracji (CHP). Gwarancje pochodzenia na przestrzeni ostatnich lat stają się coraz bardziej znaczącym elementem rynku energii.

Jednocześnie z postępującą reformą europejskich rynków energii, pojawiają się nowe modele biznesowe i sposoby kontraktacji energii elektrycznej, do których należą m.in. umowy cPPA (corporate Power Purchase Agreement). Polegają one na zakupie energii bezpośrednio od wytwórcy (np. od farmy wiatrowej, farmy fotowoltaicznej), gdzie punktem odniesienia do ustalenia cen mogą być indeksy publikowane przez giełdę. Niemniej w pewnych przypadkach, tj. w zależności od skali prowadzonej działalności, zasadny staje się bezpośredni udział tych uczestników w rynku hurtowym lub rynku bilansującym, szczególnie mając na uwadze postępujące zmiany na tym ostatnim. Dzięki takiemu modelowi funkcjonowania, usługi giełdowe mogą w pełni pokrywać potrzeby biznesu, np. we współpracy z podmiotem odpowiedzialnym za bilansowanie (w Grupie Kapitałowej TGE usługi takie świadczy InfoEngine S.A.) lub po pojawieniu się agregatorów dla rynku OZE. Modelowo podnosi to efektywność handlu, buduje kompetencje dotyczące zarządzania ryzykiem rynkowym i tym samym podnosi bezpieczeństwo wszystkich uczestników rynku. Efektywne zarządzanie ryzykiem nie tylko może być realizowane w kontraktach ze stałą ceną w oparciu o kontrakty terminowe, ale również za pośrednictwem transakcji na rynku SPOT, gdzie rynek intraday dla szybkozmiennej generacji wydaje się rozwiązaniem optymalnym. O ile w odniesieniu do transakcji terminowych wiąże się to z koniecznością utworzenia depozytów zabezpieczających, to na obecnie funkcjonującej platformie OTF na TGE istnieje możliwość zawierania bezgotówkowych zabezpieczeń np. poprzez gwarancje bankowe.

Nowy wymiar kształtowania polityki energetycznej implikuje również nowy wymiar kształtowania biznesu. Rozwój energetyki rozproszonej sprawia, że w ramach GK TGE podjęte zostały analizy celem rozszerzenia oferty dla sektora OZE, w szczególności w zakresie możliwości wdrożenia nowych instrumentów, ale również rozszerzenia bazy produktów informacyjnych wspierających cenotwórstwo i transparentność handlu zieloną energią. Dotychczasowe, jak i planowane nowe działania wyróżniają polską giełdę na tle innych platform obrotu, na których obecnie trudno znaleźć ofertę dedykowaną wytwórcom OZE. Takie podejście staje się istotnym czynnikiem wspierającym transformację energetyczną oraz konkurencyjność polskich podmiotów, w tym i samej TGE.

Artykuł powstał w ramach dodatku promocyjno-informacyjnego „Energia i biznes”.

Partnerem materiału jest Towarowa Giełda Energii

Wynika to przede wszystkim z działań wdrażających Pakiet Czysta Energia dla wszystkich Europejczyków, jak również z zapowiedzianych zmian w Polityce Energetycznej Polski do 2040 roku w zakresie zwiększenia udziału OZE w miksie energetycznym oraz zwiększenia dostępności do rynków energii dla mniejszych podmiotów.

Pozostało 93% artykułu
Ekonomia
Spadkobierca może nic nie dostać
Ekonomia
Jan Cipiur: Sztuczna inteligencja ustali ceny
Ekonomia
Polskie sieci mają już dosyć wojny cenowej między Lidlem i Biedronką
Ekonomia
Pierwsi nowi prezesi spółek mogą pojawić się szybko
Ekonomia
Wierzyciel zlicytuje maszynę Janusza Palikota i odzyska pieniądze