Polska może zostać hubem dla startupów z naszego regionu

Jeśli rozkręcać nowy biznes, to w Polsce. Tak przynajmniej wynika zdanych Crowd Invest, który umieścił nasz kraj w pierwszej dziesiątce gospodarek najbardziej sprzyjających startupom. Eksperci, biorąc m.in. pod uwagę czas niezbędny na dopełnienie wszystkich formalności związanych ze startem działalności czy otoczenie prawno-podatkowe, uznali, że Polska to trzecie najlepsze dla startupów miejsce na świecie, tuż za Chinami i Malezją. Tym samym Warszawa, Kraków i Poznań wyprzedziły Moskwę, Sydney, Melbourne, Tunis, a nawet Londyn.

Polska bramą do UE

Analitycy nie są zaskoczeni wysoką pozycją Polski. – Już w listopadzie 2015 r. magazyn „Forbes" umieścił Warszawę i Polskę na liście dziesięciu najatrakcyjniejszych lokalizacji dla startupów z całego świata – mówi Jerzy Kalinowski, partner w KPMG, szef grupy doradczej w sektorze nowych technologii.

Jak tłumaczy, nasz kraj pod wieloma względami wyróżnia się na tle regionu. – W zeszłym roku Polska znalazła się na trzecim miejscu w ogólnoświatowym rankingu krajów z najlepszymi programistami, przygotowanym przez Hacker Rank. W szóstej edycji rankingu EF EPI znalazła się na dziesiątym miejscu wśród krajów z najlepszą znajomością języka angielskiego. Pozycje w tych zestawieniach dobrze ilustrują, że potencjał Polski w obszarze innowacji i startupów jest dostrzegany na całym świecie – podkreśla Jerzy Kalinowski.

To sprawia, że nasz kraj w sposób naturalny predestynuje do roli jednego z wiodących hubów młodych, innowacyjnych firm w Europie. – Polski ekosystem startupów jest jednym z największych, a co ważne, także jednym z najszybciej rozwijających się w regionie. Na świecie postrzegani jesteśmy jako bardzo dynamicznie rosnący hub technologiczny – potwierdza Maciej Szota, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji i Rozwoju Biznesu w PGNiG.

Jego zdaniem, jeśli utrzymamy takie tempo rozwoju, możemy zostać liderem w regionie. – To szansa, żeby przyciągnąć do Polski innowacyjnych przedsiębiorców z innych krajów – dodaje.

– Polska już teraz jest dość oczywistym rynkiem, jeżeli chodzi o stworzenie najsilniejszego hubu w Europie Środkowo-Wschodniej – twierdzi Jędrzej Socha, członek zespołu zarządzającego funduszem Witelo z Grupy PZU. Ale – jak przestrzega – choć jesteśmy jedną z największych gospodarek w Europie, to w walce o pozycję regionalnego centrum startupów musimy rywalizować z innymi. – Konkurencja jest dość duża. Obserwujemy coraz szybszy rozwój rynków venture capital m.in. w Budapeszcie czy Tallinie – zaznacza Socha.

Warszawa, ale również Kraków, Trójmiasto czy Poznań mogą jednak okazać się skutecznym magnesem dla startupów z ościennych krajów. Michał Żukowski, dyrektor działu R&D/VC w kancelarii Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy, nie ma wątpliwości, że szeroki wachlarz programów wsparcia innowacyjnych pomysłów coraz skuteczniej przyciąga inwestorów i startupowców z zagranicy.

– Świetną pracę wspierającą promowanie Polski jako hubu rozwoju innowacji wykonują takie organizacje, jak Startup Hub Poland, który stara się pozyskiwać talenty ze Wschodu. W dziedzinie wsparcia innowacji podążamy właściwą drogą i w perspektywie kilku lat mamy szansę stać się mocnym punktem na europejskiej mapie, a na pewno zgrupowaniem talentów z krajów, dla których jesteśmy bramą do UE – wyjaśnia nasz rozmówca.

Jego zdaniem pozytywny wpływ na budowę takiej pozycji Polski w regionie ma m.in. fakt, że coraz więcej środków jest dystrybuowanych jako instrument finansowy lub fundusz zalążkowy. – W efekcie to doświadczeni menedżerowie decydują o tym, dokładając swoje prywatne pieniądze, w jakie spółki portfelowe zainwestować. Programy PFR wraz z instrumentami oferowanymi przez NCBR – zwłaszcza kierowanymi na wsparcie konkretnych branż – to dobrze pomyślana inwestycja, a nie już tylko dystrybucja środków – wylicza mec. Żukowski.

Polski Fundusz Rozwoju uruchomił w tym roku największą w regionie Europy Środkowej platformę pięciu funduszy VC o wartości 2,8 mld zł. – Zakończyliśmy właśnie pierwszy nabór ofert na pośredników finansowych do funduszu Starter. Na jesieni innowacyjne spółki znajdujące się na najwcześniejszym etapie rozwoju będą mogły aplikować o wsparcie kapitałowe do 3 mln zł. Teraz konsultujemy warunki kolejnego funduszu z aniołami biznesu – wyjaśnia Eliza Kruczkowska, dyrektor Departamentu Rozwoju Innowacji w PFR.

Fundusz zachęca międzynarodowe fundusze, by pojawiały się w Polsce. – W zeszłym tygodniu nasz zespół spotkał się z 22 funduszami w Berlinie. Spotkaliśmy się też z rządem Brandenburgii, gdzie rozmawialiśmy o potencjalnym pilotażu programu wymiany startupów Polska – Niemcy oraz zorganizowaliśmy warsztat dla uczestników konferencji finansowej, pokazując, że Polska to nowy, inwestycyjny gorący punkt. Planujemy podobne spotkania w Izraelu i Kijowie – wylicza Kruczkowska.

Według niej należy dbać o promocję Polski jako kraju przyjaznego inwestycjom.

– Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości pracuje nad programem ściągającym talenty do Warszawy. Najnowszy komponent rządowego programu „Start in Poland" to Polska Prize, który ma na celu zachęcić przedsiębiorców z zagranicy do otwierania działalności w Polsce – dodaje.

Kluczem ekosystem VC

Według mec. Żukowskiego jednak ten całkiem sprawnie działający mechanizm można jeszcze „podkręcić". – Warto byłoby uprościć zasady udzielania wsparcia w poszczególnych programach: regulaminy konkursów, warunki umów o dofinansowanie czy kryteria wyboru – tłumaczy przedstawiciel kancelarii Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy.

Ostatnio ogłoszona nowelizacja tzw. ustawy wdrożeniowej jest przykładem podążania w tę stronę. – Dobrym pomysłem byłaby też, już w dużej mierze stosowana przez NCBR, ocena projektów przez ekspertów zagranicznych z dużym doświadczeniem biznesowym. Może trzeba się też zastanowić nad krótkimi wnioskami wstępnymi, jedynie z opisem technologii, a potem, po przejściu pierwszego etapu, składaniem pełnego wniosku – zastanawia się Michał Żukowski.

Według niego trzeba też się przyjrzeć rozwiązaniom podatkowym. – Kolejne tzw. ustawy o innowacyjności wprowadzają szereg ulg – sęk w tym, by przedsiębiorcy byli jasno informowani, jak z nich korzystać, zaś organy podatkowe zdobyły się na przychylne spojrzenie na błędy i nieścisłości w początkowej fazie implementacji tych przepisów, by nie zniechęcać biznesu do sięgania po ulgi na inwestycje w badania i rozwój – podkreśla mec. Żukowski.

Jędrzej Socha przekonuje, że należy wprowadzić wszystkie niezbędne ułatwienia dla młodych przedsiębiorców.

– Chodzi o to, by jak najwięcej czasu poświęcali na prowadzenie biznesu, a nie na kwestie administracyjne związane z założeniem czy prowadzeniem działalności – zauważa.

Eksperci wskazują, że budując ekosystem startupowy, musimy pamiętać, że składa się on z bardzo wielu elementów. – Najważniejszym są w nim ludzie – innowacyjni, kreatywni, przedsiębiorczy i posiadający odpowiednią determinację dla zbudowania startupu – mówi Jerzy Kalinowski. – Chodzi nie tylko o liderów tworzących startupy, ale też o wszystkie inne osoby, które swoją codzienną pracą przyczyniają się do dynamicznego rozwoju przedsiębiorstwa. Dla tych osób najważniejsze jest, by łatwo było założyć i prowadzić biznes, a przede wszystkim, żeby znaleźć pieniądze na finansowanie rozwoju – kontynuuje.

Według niego powinniśmy wprowadzić rozwiązania, które zdecydowanie ułatwiają tworzenie funduszy VC, względnie umożliwią crowdfunding. – Polska musi stworzyć odpowiednie warunki dla zagranicznych startupów. Ich projekty powinny otrzymać szansę na zdobycie dofinansowania na poziomie konkurencyjnym wobec innych krajów z regionu. W związku z tym niezbędny jest dalszy rozwój funduszy VC oraz większe zaangażowanie aniołów biznesu w rozwój firm na wczesnym etapie wdrażania produktu czy usługi – przekonuje Maciej Szota.

Jędrzej Socha nie wątpi, że Polska ma szansę zaistnieć na światowej scenie VC. – Na razie polski rynek jest dość płytki. Żeby stać się największym ekosystemem w regionie, konieczne jest przyciągnięcie zagranicznych inwestorów posiadających zarówno globalny zasięg, jak i know-how. Pogłębienie polskiego rynku VC będzie korzystne dla jego uczestników – dodaje.