Przedsiębiorcy prowadzący składy podatkowe niekiedy stają przed dylematem, co zrobić z niesprzedanymi wyrobami, które są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy, a ich termin przydatności do użycia już minął lub też z innych powodów okazały się one być niepełnowartościowe. W wielu przypadkach wadliwe towary można wykorzystać w dalszych procesach produkcyjnych i uzyskać z nich nowe produkty. Warto się jednak zastanowić, jakie obowiązki w podatku akcyzowym powstaną, jeżeli przetworzenie przeterminowanych/wadliwych towarów nie będzie możliwe i konieczne będzie ich zniszczenie.
Przeterminowane i wadliwe
Zasady utylizacji wyrobów akcyzowych objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy unormowano w § 17 rozporządzenia ministra rozwoju i finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (dalej: rozporządzenie w sprawie zwolnień).
Czytaj także: Akcyza od piwa: mały browar zapłaci połowę podatku
Przepis ten wskazuje, że możliwe jest zastosowanie zwolnienia od akcyzy dla przypadków zniszczenia objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy (a więc znajdujących się w składzie podatkowym) wyrobów akcyzowych, które stały się nieprzydatne do spożycia, dalszego przerobu lub zużycia. Prawodawca objął tym zwolnieniem wszystkie przypadki, w których wyroby akcyzowe objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy nie mogą być wykorzystane zgodnie ze swym przeznaczeniem. Może tu więc chodzić zarówno o produkty przeterminowane, jak i o wyroby niemożliwe do wykorzystania z powodu wad jakościowych powstałych przykładowo w procesie produkcyjnym. Nie ma przy tym znaczenia, czy wyroby stały się niepełnowartościowe na skutek okoliczności niezależnych od podatnika, czy w wyniku jego błędów (przykładowo w sytuacji użycia niepełnowartościowych materiałów w trakcie procesu produkcyjnego). W obu przypadkach zwolnienie od akcyzy może znaleźć zastosowanie.
Za zgodą naczelnika
Dla uzyskania zwolnienia od podatku akcyzowego konieczna jest zgoda właściwego naczelnika urzędu skarbowego, która musi być udzielona przed rozpoczęciem procesów związanych z utylizacją. Pierwszym krokiem podatnika, który zmuszony jest zniszczyć wadliwe wyroby, jest przesłanie pisma do właściwego dla siebie organu podatkowego, w którym wnosi on o wyrażenie zgody na przeprowadzenie utylizacji. Prawodawca nie określił elementów tego rodzaju wniosku. Przyjmuje się, że powinien on zawierać opis wyrobów, ze wskazaniem ich nazw, kodów CN, ilości wraz ze zwięzłym podaniem przyczyn, dla których konieczne stało się przeprowadzenie utylizacji, oraz miejsca, w którym produkty akcyzowe mają być zniszczone.