Czy pięcioletnia korekta VAT jest obowiązkowa

Dokonanie przez gminę wstecz korekt podatku naliczonego VAT w korektach deklaracji VAT-7 jest wyłącznie dobrowolne.

Publikacja: 15.03.2016 04:50

Czy pięcioletnia korekta VAT jest obowiązkowa

Foto: 123RF

Czy po wprowadzeniu centralizacji rozliczeń VAT w gminie jest dla niej obowiązkowa wsteczna pięcioletnia korekta podatku naliczonego VAT dokonywana w korektach deklaracji VAT-7? Czy korekta ta musi być kompleksowa i uwzględniać prewspółczynnik?

Po wprowadzeniu centralizacji rozliczeń VAT w gminie dokonanie przez nią pięć lat wstecz (tj. za lata 2012–2016) korekt podatku naliczonego VAT w korektach deklaracji VAT-7 jest wyłącznie dobrowolne. Dana gmina może się na tę korektę zdecydować, ale nie musi. Nie ma bowiem powszechnego i bezwzględnego obowiązku pięcioletnich korekt deklaracji VAT-7 wstecz, ale konkretna gmina może właśnie tak zdecydować.

Kompleksowość ...

To, że korekta podatku naliczonego VAT dokonywana przez gminę za okres pięciu lat wstecz – na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy o VAT – musi być kompleksowa, wynika obecnie (marzec 2016 r.) z dwóch dokumentów.

Po pierwsze: z komunikatu ministra finansów z 29 września 2015 r. wydanego w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko ministrowi finansów. Po drugie: z projektu, ciągle jeszcze będącego pierwszym, specustawy o centralizacji (z dnia 18 stycznia 2016 r.).

Jednakże ani tego komunikatu, ani projektu specustawy nie można uznać za podstawę prawną ww. obowiązków. Wydaje się zatem, że skoro aktualnie nie ma obowiązującego przepisu prawnego (treść komunikatu ministra finansów i projektu specustawy o centralizacji takim przepisem nie jest), który zobowiązywałby gminę do całościowej korekty, może ona wybrać tylko niektóre okresy dotyczące wytworzonych inwestycji, od których nabyła prawo odliczenia VAT po wspomnianym wyroku TSUE. Wyboru takiego gmina nie ma tylko w odniesieniu do inwestycji powstałych za środki unijne. W tych bowiem przypadkach, jeśli VAT był kosztem kwalifikowanym (nieodliczalnym), to po wyroku TSUE częstokroć stał się kosztem niekwalifikowanym (odliczalnym). Właśnie w takim wypadku, tj. zmiany kwalifikowalności VAT, pierwszeństwo zawsze ma prawo do odliczenia. Jeśli bowiem takie prawo istnieje, to trzeba z niego skorzystać, a następnie zwrócić do budżetu Unii środki odzyskane w postaci podatku naliczonego.

Trzeba też zauważyć, że – zgodnie z ww. dokumentami – dokonanie przez gminę wstecznych korekt podatku naliczonego wymaga jednoczesnego dokonania wstecznych korekt podatku należnego. Korekty te to nic innego jak uwzględnienie podatku należnego wszystkich jednostek organizacyjnych gminy. Także tych nierozliczających VAT z uwagi na niski obrót, tj. korzystających ze zwolnienia od VAT (art. 113 ustawy o VAT). I to za wszystkie lata nieobjęte przedawnieniem, tj. za lata 2011–2016.

Ponieważ jednak dokumenty te, tj. komunikat MF i projekt specustawy, nie stanowią obowiązujących przepisów prawnych, sprawa kompleksowości korekt jest obecnie wymogiem bez podstawy prawnej. Takowa się pojawi dopiero po przyjęciu przez parlament specustawy i po ogłoszeniu jej w Dzienniku Ustaw, co może się stać niebawem.

Prewspółczynnnik...

Przepisy dotyczące prewspółczynników zostały do polskich przepisów wprowadzone dopiero od 1 stycznia 2016 r. Jest to nowo wprowadzony do ustawy o VAT art. 86 ust. 2a–2h oraz przepisy wykonawcze oparte na art. 86 ust. 22 tej ustawy. Ponieważ jednak żaden przepis prawa podatkowego – co do zasady – nie może obowiązywać wstecz, oznaczałoby to, iż gmina, dokonując wstecznych korekt podatku naliczonego, nie ma obowiązku, przy korzystaniu z odliczeń, wyliczenia i uwzględnienia prewspółczynnika. Nie oznacza to jednak, iż gmina, korzystając z odliczeń, nie może (czy też nie powinna) zastosować wstecznie prewspółczynników.

Konieczność stosowania wstecznie prewspółczynników pośrednio wynika z utrwalonego już orzecznictwa TSUE (sprawy C-511/10, C?515/07 oraz C-437/06). Orzecznictwo to stanowiło podstawę polskich zmian ustawowych wprowadzonych w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. Zdaniem ministra finansów oraz polskich sądów administracyjnych orzecznictwo TSUE należy traktować tak samo jak przepis prawa. W powołanych wyrokach TSUE orzekł bowiem: „W przypadku, gdy podatnik wykonuje równocześnie działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, odliczenie podatku naliczonego od poniesionych wydatków jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika. Ustalenie metod i kryteriów podziału kwot podatku naliczonego pomiędzy te działalności, należy do swobodnego uznania państw członkowskich. Państwa te są upoważnione do stosowania w przypadku działalności mieszanej różnych kluczy podziału kwot podatku naliczonego pomiędzy te działalności, nie będąc przy tym zobowiązane do ograniczania się do jednej metody".

Wnioski

Po wprowadzeniu centralizacji rozliczeń VAT w danej gminie nie jest dla niej obowiązkowa wsteczna pięcioletnia korekta VAT, dokonywana w korektach deklaracji VAT-7. I to ani podatku naliczonego VAT, ani podatku należnego VAT. Przy podatku naliczonym musiałaby ona objąć lata 2012–2016, zaś przy należnym lata 2011–2016. Różnica w tych okresach wynika z innego sposobu liczenia pięcioletniego okresu przedawnienia. Korekty deklaracji VAT-7, jeśli jednak zostaną dobrowolnie złożone przez daną gminę, to – przy obecnym kształcie przepisów – nie muszą być kompleksowe, tj. być złożone za wszystkie okresy rozliczeniowe nieobjęte przedawnieniem i uwzględniać korekty VAT należnego i naliczonego wszystkich jednostek i zakładów budżetowych. Z jednym wszak wyjątkiem. Dotyczy on zmiany kwalifikowalności VAT przy realizacji inwestycji za środki unijne. Korekty te jednakże powinny uwzględniać prewspółczynnik, co wynika z utrwalonego orzecznictwa TSUE.

Czy po wprowadzeniu centralizacji rozliczeń VAT w gminie jest dla niej obowiązkowa wsteczna pięcioletnia korekta podatku naliczonego VAT dokonywana w korektach deklaracji VAT-7? Czy korekta ta musi być kompleksowa i uwzględniać prewspółczynnik?

Po wprowadzeniu centralizacji rozliczeń VAT w gminie dokonanie przez nią pięć lat wstecz (tj. za lata 2012–2016) korekt podatku naliczonego VAT w korektach deklaracji VAT-7 jest wyłącznie dobrowolne. Dana gmina może się na tę korektę zdecydować, ale nie musi. Nie ma bowiem powszechnego i bezwzględnego obowiązku pięcioletnich korekt deklaracji VAT-7 wstecz, ale konkretna gmina może właśnie tak zdecydować.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami