Gotówka odchodzi do lamusa

Coraz większy odsetek transakcji realizowany jest w Polsce za pośrednictwem cyfrowych kanałów płatności.

Publikacja: 24.11.2023 01:00

Gotówka odchodzi do lamusa

Foto: Adobe Stock

W ostatniej dekadzie udział osób wykonujących transakcje płatnicze online wzrósł z 40 proc. do ponad 70 proc. – podaje Europejski Bank Centralny. Z kolei udział gotówki w transakcjach spadł z 79 proc. w 2016 r. do 59 proc. w 2022 r. Ten trend będzie kontynuowany.

Preferencje konsumentów

Polska na tle zachodnich krajów stosunkowo niedawno wprowadziła na rynek możliwość płatności elektronicznych. Jednak nie musiała już przechodzić skomplikowanej transformacji cyfrowej, gdyż od razu wskoczyła na wysoki poziom nowoczesnych technologii. To przełożyło się na szybszy rozwój obsługi płatności zbliżeniowych i mobilnych.

– Na polskim rynku występują dogodne warunki dla akceptacji płatności bezgotówkowych, dlatego punkty sprzedaży tak powszechnie je wprowadzają, udostępniając klientom najwygodniejsze formy płatności – mówi Michał Pawłowski, członek zarządu iPOS z grupy OEX. Wtóruje mu Joanna Witek, ekspertka z firmy Finiata, zwracając uwagę na wysoki udział płatności zbliżeniowych we wszystkich transakcjach kartami oraz na rosnącą popularność płatności mobilnych.

– Dynamiczny rozwój tej sfery, szczególnie widoczny w ostatnich trzech latach, jest efektem synergii pomiędzy technologią, regulacjami i zmieniającymi się nawykami konsumenckimi. Sam wzrost popularności metod zbliżeniowych, takich jak Apple Pay czy Google Pay, jest trzykrotnie wyższy niż przed laty – mówi. Za tym fenomenem stoją nie tylko dostępność technologiczna i akceptacja ze strony sprzedawców, ale przede wszystkim preferencje klientów. Wygoda i bezpieczeństwo użytkowania sprawiają, że młodsze pokolenia coraz częściej rezygnują z tradycyjnych portfeli na rzecz cyfrowych odpowiedników, które mogą pomieścić nie tylko środki płatnicze, ale również dokumenty tożsamości.

Z raportu firmy Autopay wynika, że rok 2023 to potwierdzenie pozycji rynkowej płatności Blik, którą stosuje już co drugi badany. Na drugim miejscu są szybkie płatności obsługiwane przez operatorów takich jak PayU czy Blue Media. Nadal mają dużą przewagą nad pozostałymi formami płatności. Z kolei kartami płaci co trzeci kupujący. W ostatnich latach widać spadek popularności kart, podobnie jak przelewów wykonywanych samodzielnie oraz płatności za pobraniem. Na te ostatnie teraz wskazuje 22 proc. badanych, podczas gdy w latach 2017–2019 odsetek ten był w przedziale 40–50 proc. Drastycznie spadł do 24 proc. w pandemicznym 2020 r. i już nie powrócił do wcześniejszych poziomów. Z raportu Autopaya wynika, że obecnie ponad połowa osób z najmłodszej grupy wiekowej wskazuje Blik jako ulubioną formę płatności za zakupy w internecie, a wśród osób najstarszych największą popularnością cieszą się szybkie płatności elektroniczne.

Dla osób z tzw. pokolenia Z (18–26 lat) świat cyfrowy to ten, w którym się wychowali. Telefon rzadziej służy im do rozmów, jest raczej immanentnym atrybutem, bez którego nie wyobrażają sobie życia. Aż 66 proc. zetek przewiduje, że większość dostaw zakupów online będzie w pełni zautomatyzowana dzięki autonomicznym pojazdom, robotom i dronom. Oczekiwania i przewidywania tej generacji dotyczą także sektora płatności cyfrowych. 30 proc. zetek i milenialsów (osoby w wieku 18–42) przewiduje, że w ciągu pięciu lat sklepy staną się bezgotówkowe.

– W przeciwieństwie do 11 proc. spośród generacji X i baby boomerów (osoby w wieku 43–77 lat). Ale o tym, że tak stanie się w ciągu 18 lat, przekonanych jest aż 57 proc. badanych z wszystkich grup wiekowych. Jednocześnie aż 49 proc. zetek i milenialsów chciałoby mieć wsparcie w postaci osobistego asystenta finansowego – mówi Sebastian Błaszkiewicz, menedżer z Unity Group.

Polacy i firmy odchodzą od gotówki

W 2022 r. zrealizowano bezgotówkowo 62 proc. wszystkich transakcji detalicznych w sklepach i punktach usługowych w Polsce. Ubankowienie Polaków na koniec grudnia wynosiło 85 proc., a w najmłodszych grupach wiekowych (18–26) aż 91 proc. – wynika z badania Fundacji Polska Bezgotówkowa. Co ciekawe, najnowsze dane ZUS wskazują, że ubankowienie rośnie także w najstarszej grupie.

– Już ponad 80 proc. emerytów otrzymuje swoje świadczenia na konta bankowe, a najmłodsze grupy emerytów mają najwyższe wskaźniki – wskazuje Joanna Erdman, prezes zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Na koniec II kwartału 2023 r. w Polsce było 1,233 mln terminali, więcej o 4,1 tys. w porównaniu z końcem marca 2023 r. Zwiększyła się także liczba punktów handlowo-usługowych, które są przystosowane do akceptacji płatności elektronicznych, i wyniosła na koniec I półrocza 2023 r. 897,6 tys. (o 13 tys. więcej w porównaniu z końcem marca 2023 r.).

– Korzyści z płatności bezgotówkowych dostrzegają również mikroprzedsiębiorcy, którzy coraz częściej decydują się na udostępnienie konsumentom możliwości wyboru sposobu dokonania płatności – podsumowuje Erdman.

W ostatniej dekadzie udział osób wykonujących transakcje płatnicze online wzrósł z 40 proc. do ponad 70 proc. – podaje Europejski Bank Centralny. Z kolei udział gotówki w transakcjach spadł z 79 proc. w 2016 r. do 59 proc. w 2022 r. Ten trend będzie kontynuowany.

Preferencje konsumentów

Pozostało 94% artykułu
Analizy Rzeczpospolitej
Na tle kondycji finansowej całego sektora TSL branża logistyczna wypada nieźle
Materiał Promocyjny
Firmy same narażają się na cyberataki
Analizy Rzeczpospolitej
Perspektywy branży mają być lepsze, choć problemów nie ubywa
Analizy Rzeczpospolitej
Koszty na ostatniej mili będą obniżać pojazdy elektryczne
Analizy Rzeczpospolitej
Łańcuchy dostaw zbyt podatne na przerwanie
Materiał Promocyjny
Sieć T-Mobile Polska nagrodzona przez użytkowników w prestiżowym rankingu
Analizy Rzeczpospolitej
Online czy gotówką – zapłacić trzeba. Grunt, aby w terminie